Μικρό λιμενόκαστρο από την Οθωμανική περίοδο, τα ερείπια του οποίου διακρίνονται στην άκρη του βόρειου λιμενοβραχίονα του λιμανιού της Χίου.

Ουσιαστικά είναι μέρος του μεγάλου κάστρου της Χίου αλλά δεδομένου ότι βρίσκεται σε κάποια απόσταση από αυτό έχοντας κάποιο ειδικό και ανεξάρτητο ρόλο, παρουσιάζεται σε ξεχωριστή σελίδα στον Καστρολόγο.

Το Μπούρτζι μαζί με έναν παρόμοιο οχυρό που βρισκόταν στον απέναντι λιμενοβραχίονα και το οποίο δεν σώζεται (καταστράφηκε ήδη από το 1694) προστάτευε την είσοδο του λιμανιού της Χίου. Το άνοιγμα μεταξύ των δύο αντικρινών φρουρίων έκλεινε με αλυσίδα, που όπως φαίνεται σε παλιές γκραβούρες προστάτευε το λιμάνι σε περίπτωση κινδύνου.

Μαρτυρίες για το οχυρό υπάρχουν από τη Γενοβέζικη περίοδο. Τότε ονομαζόταν Porporella ή Castel della Catena. Τα ερείπια που βλέπουμε σήμερα προέρχονται από την ανοικοδόμηση του φρουρίου που έγινε το 1713 και το 1748 επί Χατζή Ιμπραήμ Πασά. Υπάρχει μια μαρτυρία ότι το αρχικό Γενοβέζικο κάστρο καταστράφηκε για πρώτη φορά το 1431 από τους Ενετούς που τότε είχαν επιτεθεί στη Χίο και είχαν καταλάβει τα δύο λιμενόκαστρα και τα είχαν καταστρέψει.

Το Μπούρτζι δεν σώζεται σε καλή κατάσταση. Το 1827 ο φιλέλληνας στρατηγός Φαβιέρος είχε αποπειραθεί να καταλάβει τη Χίο και βομβάρδισε το λιμάνι με αποτέλεσμα να καταστραφεί τότε ένα μεγάλο μέρος του οχυρού.

Πηγές