Το Κάστρο της Γριάς είναι κτισμένο σε περίοπτη θέση, πάνω από τα Καρδάμυλα, κεφαλοχώρι της ΒΑ Χίου. Το Κάστρο είναι προσβάσιμο από παλιό μονοπάτι, στο οποίο υπάρχει σήμανση και έχουν γίνει έργα εξωραϊσμού και εξομάλυνσης.

Πρόκειται για μεσαιωνική οχύρωση, αποτελούμενη από δύο πύργους ενωμένους με ισχυρό τείχος. Ο Ανατολικός πύργος έχει σχήμα ημιελλειπτικό και ο Δυτικός στρογγυλό. Το Κάστρο αποτελεί τμήμα ενός γενικότερου οργανωμένου αμυντικού σχεδιασμού που υπήρχε κατά τους Μεσαιωνικούς χρόνους στο νησί.

Λείψανα ελληνιστικού τείχους πιστοποιούν ότι η θέση είχε ήδη οχυρωθεί από την αρχαιότητα. Το κάστρο πιθανότατα υπήρχε από τη Βυζαντινή περίοδο και βεβαίως χρησιμοποιήθηκε και από του Γενοβέζους. Κατά την απελευθερωτική εκστρατεία του Νοεμβρίου του 1912, η περιοχή της Γριάς στάθηκε το προπύργιο του αγώνα.

Η τοπική παράδοση αναφέρει ότι το όνομα του Κάστρου οφείλεται σε κάποια γριά που σκαρφάλωσε από τα Καρδάμυλα, μέσω των απότομων βράχων, ως εκεί για να σωθεί από τους πειρατές. Σύμφωνα με την παράδοση επίσης, ο δυτικός πύργος του Κάστρου επικοινωνούσε μέσω σήραγγας με το λεγόμενο «Πηγάδι του Κουλαλά,» ένα φαρδύ και καλοφτιαγμένο πηγάδι, το οποίο είναι κτισμένο χαμηλότερα από το Κάστρο και ανάγεται στην εποχή της Γενουατοκρατίας (1346-1566).

Το μονοπάτι για το Κάστρο Γριάς το συναντάμε κοντά στα Καρδάμυλα στο δρόμο για το χωριό Πιτυός. Σε μια στροφή του κεντρικού δρόμου ένα πλακόστρωτο δρομάκι και μια σχετική πινακίδα σηματοδοτούν την αρχή της διαδρομής. Η πεζοπορία είναι ορεινή και η ανάβαση διαρκεί περίπου 45 λεπτά. Ολόκληρη η διαδρομή είναι βραχώδης με χαμηλή έως καθόλου βλάστηση. Η ανάβαση είναι αρκετά κουραστική όμως η θέα των Καρδαμύλων, των Οινουσσών και των μικρασιατικών παράλιων στο τέλος αποζημιώνει.

Πηγές