Χωρογραφικοί πίνακες του Hopf |
Ο Karl Hopf (Καρλ Χοπφ, 1832 - 1873) ήταν Γερμανός ιστορικός, που ασχολήθηκε με την ιστορία της μεσαιωνικής και φραγκοκρατούμενης Ελλάδας.
Με τον όρο «Χωρογραφικοί πίνακες του Hopf» είναι γνωστοί στην ιστοριογραφία οι κατάλογοι με τα φράγκικα φέουδα και κάστρα στην Πελοπόννησο κατά τον 14ο και 15ο αιώνα, που περιέχονται στο έργο του Hopf (το οποίο υπογράφει ως Charles Hopf):
“Chroniques gréco-romanes inédites ou peu connues” (Βερολίνο 1873)
Παρακάτω παρουσιάζονται όλοι οι Χωρογραφικοί πίνακες με κάποιες μορφοποιήσεις και τροποποιήσεις για να διευκολυνθεί ο σύγχρονος αναγνώστης. Επίσης αποδίδονται τα διάφορα τοπωνύμια στα Ελληνικά και δίνονται παραπομπές σε κάστρα που περιέχονται στον Καστρολόγο.
Πίνακας Ι
Λίστα του 1377
Από τον Hopf (σελ. 227-229) με βάση δισέλιδο έγγραφο στα ιταλικά από το αρχείο των Ιπποτών της Μάλτας με τίτλο “Quisti sono li castelli che madama ave in lo princepato de Achaya”. Απαντάται και ως Λίστα του 1364, λόγω εσφαλμένης αρχικής χρονολόγησης του Hopf.
H λίστα συντάχθηκε για να χρησιμοποιηθεί από τη βασίλισσα της Νάπολης Ιωάννα Α’ που ήθελε να εκμισθώσει τις φράγκικες κτήσεις του Μοριά στο τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ρόδου.
a) Questi sono li castelli che Madama ave in lo principato [αυτά που έχει η Ιωάννα Α’ στο πριγκιπάτο]
ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ | ΝΟΜΟΣ | ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ | ΒΕΒΑΙΟ | ΣΧΟΛΙΟ | |
---|---|---|---|---|---|
Primo in ello della Morea: | |||||
• | Lo castello de Claramonte apud Clarenza | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Χλεμούτσι | ⬤ ⬤ ⬤ | στο Κάστρο Κυλλήνης |
• | Lo castello de Sancto Homero | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Σανταμερίου | ⬤ ⬤ ⬤ | |
In ella Grisera: | (Γκριζέρα: Άγνωστη βαρονία που ήταν ίσως η, επίσης απροσδιόριστη, Γρίτσενα) | ||||
• | Lo castello de Belvedere/Ponticho | ΗΛΕΙΑ | Ποντικόκαστρο | ⬤ ⬤ ⬤ | στο Κατάκωλο |
• | Lo castello della Montangia delle Monache | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση – βουνό Καλογριάς (;) | |
• | Lo castello de Belloreguardo | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | κοντά στην Αρχαία Ήλιδα, Beauregard ή Περιγάρδι – δεν σώζεται | |
• | Lo castello de Vunerio | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Γούμερου | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Γούμερο (παλ. Βούμερο) |
• | Lo castello de Chillidonij | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Χελιδόνι – Δεν σώζεται κάστρο | |
In la Scorta: | (στα Σκορτά) | ||||
• | Lo castello delo Polcellecto | ΗΛΕΙΑ | Αράκλοβο | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lo castello della Smirina | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Σμέρνας | ⬤ ⬤ ⬤ | βουνό και χωρ. Σμέρνα |
• | Lo castello de Crepacore | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Κρεπακόρε | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lo castello della Cumba | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Παλιακούμπας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lo castello della Pigria | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση, ίσως στο χωρ. Αμπάρι | |
• | Lo castello de Ferro | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Σιδηρόκαστρο – κατεστραμμένο κάστρο | |
In Calamata: | |||||
• | Lo castello de Calamata | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Καλαμάτας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lo castello de porto de Junco | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Παλαιόκαστρο Πύλου | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | La terre de Mayna | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση στη Μικρομάνη |
b) Questi so li eastelli de li baroni in la Morea [τα κάστρα των βαρόνων του Μοριά]
ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ | ΝΟΜΟΣ | ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ | ΒΕΒΑΙΟ | ΣΧΟΛΙΟ | |
---|---|---|---|---|---|
Del freri de Sanct Johan | [τα κάστρα των Ιπποτών του Αγ. Ιωάννη] | ||||
• | Lo castello de Paleopuli | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Αρχαία Ήλιδα (παλ. Παλαιόπολη) – ίσως θεμέλια πύργου | |
• | Lo castello della Fustena | ΑΧΑΪΑ | Γυφτόκαστρο Άρλας | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Φώσταινα – ίσως άλλο κάστρο κοντά στην Άρλα |
Lo castello novo de messer Marchisano | [το νέο κάστρο του κύρη Μαρκεσιάνο] | ||||
• | Lo castello novo de messer Marchisano | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Μίλα | ⬤ ⬤ ⬤ | κάποια εποχή λεγόταν “Chateau Neuf” |
de messer Centurione | [του Κεντυρίωνα Ζαχαρία] | ||||
• | La Caladritza | ΑΧΑΪΑ | Πύργος Χαλανδρίτσας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | La Stamirra | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη βαρονία «Εσταμίρα» ή «Στάμηρον», ίσως θέση «Χατζή Παλαιόκαστρο», 2χλμ A από Εφύρα Ηλείας | |
• | La Lissarea | ΑΡΚΑΔΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | ίσως χωρ. Λυσσαρέα – Άγνωστη θέση κάστρου | |
dello singiore de la Avostitza della da Patraxo: | [του κύρη της Βοστίτσας] | ||||
• | La Avostiza | ΑΧΑΪΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Αίγιο (παλ. Βοστίτσα) – Δεν σώζεται κάστρο | |
• | Sancto Nicola de lo Flacto | ΑΧΑΪΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστo – ίσως η Ι.Μ. Αγίου Νικολάου Βλασίας | |
le fortize de Archivescovo de Patraxo: | [του (Λατίνου) Αρχιεπισκόπου Πατρών] | ||||
• | Patraxo | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Πάτρας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lo castello del Cactaficho | ΑΡΚΑΔΙΑ; | ⬤ ⬤ ⬤ | ίσως το άγνωστο στο χωρ. Κανδήλα, θέση Καταφύγιο | |
• | Lo castello dello Castri | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστο ποιο «Καστρί» | ||
• | Lo castello de Ferro sopra Patrasso | ΑΧΑΪΑ | Σιδηρόκαστρο Αχαΐας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lo castello de la Caminza | ΑΧΑΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Καμενίτσα (Αχαΐας) – δεν σώζεται κάστρο | |
• | Lo castello della terre del Bosco | ΑΧΑΪΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστo (del Bosco=του δάσους) – ίσως στο Νέο Σούλι | |
• | Lo castello del piano de Patrasso | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Ελεκίστρας | ⬤ ⬤ ⬤ | (μη τεκμηριωμένη ταύτιση) |
In ella Grisera: | [στην (άγνωστη βαρονία) Γκρίζερα που ήταν ίσως η επίσης άγνωστη Γρίτσενα] | ||||
• | Le castello de Sancto Elya de messer Nicola Alamangno | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγιος Ηλίας(;) – Άγνωστη θέση | ||
• | Lo castello de Joya de messer Jacobo de Joya | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | ίσως χωρ. Πράσινο (παλ. Τζογιά) – υπάρχουν ερείπια, θέση Γκουμουλόκαστρο (37.7115,21.44475) | |
• | Lo castello de Fanari del singior de la Avostitza | ΑΡΓΟΛΙΔΑ | Κάστρο Άνω Φαναρίου | ⬤ ⬤ ⬤ | ίσως πρόκειται για άλλο Φανάρι στην Ηλεία |
• | La terre de la Cristiana dello grant Senescallo | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Κρέστενα ή χωρ. Χριστιανούπολη – χωρίς κάστρο | |
In la Scorta: | [στα Σκορτά] | ||||
• | Lo castello de Scala de messer Janni Misido | ΑΡΚΑΔΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Λυκόσουρα (παλ. Στάλα ή Αστάλα) – ερείπια κάστρου | |
In Calamata del singior dell archadia: | |||||
• | Lo castello della Archadia | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Κυπαρισσίας | ⬤ ⬤ ⬤ | Κυπαρισσία (παλ. Αρκαδιά) |
• | Lo castello de Sancto Salvatore | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Σαφλαούρου | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Λαντζουνάτο Τριφυλίας |
• | Lo castello della Aquila | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Αετού | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Αετός (=Aquila) |
Del gran Senescallo: | [του μεγάλου Σενεσάλου Νικολό Ατζαγιόλι (πέθ.1365)] | ||||
• | Lo castello de Sancto Archangelo | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Αρχαγγέλου | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lo castello de Bulcano | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Παλιά Μονή Βουλκάνου – κατεστραμμένη | |
De messer Janni Misido: | |||||
• | Lo castello del Grebinj | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Κρεμπενής | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Κάτω Μέλπεια, ύψωμα Γρεμπενή |
• | Lo castello della Turchata | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση | |
In la castellania de Coranto del gran Senescallo: | [Καστελλανία Κορίνθου του Μεγ. Σενεσάλου] | ||||
• | Lo castello de Coranto | ΚΟΡΙΝΘΙΑ | Ακροκόρινθος | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lo castello de Malvicino presso a Coranto | ΚΟΡΙΝΘΙΑ | Πεντεσκούφι | ⬤ ⬤ ⬤ | (Malvicino=κακός γείτονας) |
• | Lo castello de Basilicata | ΚΟΡΙΝΘΙΑ | Κάστρο Βασιλικάτα | ⬤ ⬤ ⬤ | Σικυώνα (παλ. Βασιλικάτα) |
• | Lo castello de Sancto Basile | ΚΟΡΙΝΘΙΑ | Κάστρο Αγ. Βασιλείου | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lo castello de Sancto Georgio de Polifengno | ΚΟΡΙΝΘΙΑ | Κάστρο Πολυφέγγους | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγιος Γεώργιος Νεμέας |
• | Lo castello de Sercastelli | ΑΡΓΟΛΙΔΑ | Καζάρμα Αργολίδας | ⬤ ⬤ ⬤ | ή ίσως Ξεροκαστέλι Βασιλικών |
• | Lo castello de Angelo Castro | ΚΟΡΙΝΘΙΑ | Αγγελόκαστρο | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lo castello de Pregata | ΑΡΓΟΛΙΔΑ | Κάστρο Ν. Επιδαύρου | ⬤ ⬤ ⬤ | Pregata=παραφθορά του «Πιάδα» (Ν.Επίδαυρος) |
• | Lo castello de Lo Ligorio | ΑΡΓΟΛΙΔΑ | Κάστρο Παλιγουριού | ⬤ ⬤ ⬤ | κοντά στο Λυγουριό |
Del conte de Cupersano | [του (Ενετού) κόντε Cupersano] | ||||
• | Lo castello d’ Αrgo | ΑΡΓΟΛΙΔΑ | Κάστρο Λάρισα Άργους | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lo castello de Napoli de Romania | ΑΡΓΟΛΙΔΑ | Ακροναυπλία | ⬤ ⬤ ⬤ | Ναύπλιο = Napoli de Romania |
Πίνακας ΙI
Λίστα του 1391
Από τον Hopf (σελ. 229-230) με βάση έγγραφο από το αρχείο του Τορίνο.
Η λίστα συντάχθηκε στα Γαλλικά από τους Ναβαρέζους και στάλθηκε στον διεκδικητή του Πριγκιπάτου της Αχαΐας, Αμεδαίο της Σαβοΐας προς ενημέρωση (o οποίος Αμεδαίος τα βρήκε με όλους, αλλά τελικά δεν ήρθε ποτέ στον Μοριά).
Μέσα σε αγκύλες ([...]) αναγράφονται οι τρέχοντες ιδιοκτήτες. O Le vicaire της λίστας είναι ο Ναβαρέζος βάιλος του Πριγκιπάτου και επίτροπος (vicaire) από το 1386 Πέτρος του Σαν Σουπεράνο (Petro de San Superano) που είχε τον τίτλο capetano e vicario generali principatus d Acaya και αργότερα, 1396-1402, υπήρξε Πρίγκιπας Αχαΐας.
ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ | ΝΟΜΟΣ | ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ | ΒΕΒΑΙΟ | ΣΧΟΛΙΟ | |
---|---|---|---|---|---|
Les excadances que sunt au prince de la Morée | [οι κτήσεις που ανήκουν στον πρίγκιπα του Μοριά] | ||||
• | La Voustice avec ses pertinences [Le vicaire] | ΑΧΑΪΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Αίγιο (παλ. Βοστίτσα) – Δεν σώζεται κάστρο | |
• | La Beguche | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση | ||
• | Le Oriol [Assane per sa feme] | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Τεριόλο | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Ρίολος |
• | Chastel Nuef [Nyco de Tarant απο τον vicaire] | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστο – ίσως το κάστρο του Μίλα στη Μεσσηνία | ||
• | Le Flacto [Johant du Villart από τον vicaire] | ΑΧΑΪΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστo – ίσως η Ι.Μ. Αγίου Νικολάου Βλασίας | |
• | Le chastel de Les Portes [Jaco de Chipre από τον vicaire] | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο στις Πόρτες | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | La tour de la Gastogne [Huguet d'Alex] | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστος πύργος στη Γαστούνη | |
• | Sainte-Elie [Le vicaire] | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση – Άγιος Ηλίας (;) | |
• | La tour de Golenice [Perrot de Vernay] | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση στο χωρ. Επιτάλιο (παλ. Αγουλινίτσα) | |
• | La tour de la Christiania [Johan d'Ayne] | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστος πύργος σε Κρέστενα ή Χριστανούπολη | |
• | La Mandrice [Johan d'Ayne] | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Γρύλλος (παλ. Μουντρίτσα ή Μούντριζα) – Δεν σώζεται κάστρο | |
• | La Combe [Le Moyne de Pollay] | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Παλιακούμπας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Le Stala [Johant Misto & Bertranet Mota] | ΑΡΚΑΔΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Λυκόσουρα (παλ. Στάλα ή Αστάλα) – ερείπια κάστρου | |
• | La Biquoque [Nycolo Le Fort] | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση | ||
• | La Tour [Nycolas Moche] | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστος πύργος – ίσως στο Πυργάκι Τριφυλίας | ||
• | La Glace [Pietre Gros] | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Καλίδονας | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Ανήλιο (παλ. Γλάτσα) |
• | La Fenare [Guille de la Forest] | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | μάλλον το Φανάρι Ανδρίτσαινας – άγνωστη θέση κάστρου | |
• | Saint-Archangel [Le vicaire] | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Αρχαγγέλου | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Le Gravenil [Le vicaire, κατασκ. Johant Misto] | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Κρεμπενής | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Κάτω Μέλπεια, ύψωμα Γρεμπενή |
• | La Turtada [Le vicaire, κατασκ. Johant Misto] | ΜΕΣΣΗΝΙΑ; | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστο (Θολό; Φιγαλεία;) | |
• | La Molines [Le vicaire, κατασκ. Johant Misto] | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Ντεμπρίζ | ⬤ ⬤ ⬤ | ή ίσως Μπούρτζι Αμπελοκήπων |
Les lieux du propre domaine en ladicte province | [οι τόποι με έγκυρη κυριότητα στην εν λόγω επαρχία] | ||||
• | Clairence [Le vicaire] | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Γλαρέντζας | ⬤ ⬤ ⬤ | στην Κυλλήνη |
• | Clarmont [Barthe Bouvin] | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Χλεμούτσι | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ.Κάστρο Κυλλήνης |
• | Belveder [Le vicaire] | ΗΛΕΙΑ | Ποντικόκαστρο | ⬤ ⬤ ⬤ | στο Κατάκωλο |
• | Saint-Homer [Le vicaire] | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Σανταμερίου | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Porcelle [άρχων Κυπαρισσίας] | ΗΛΕΙΑ | Αράκλοβο | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Crevecuer [άρχων Κυπαρισσίας] | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Κρεπακόρε | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Castel-de-Fer [άρχων Κυπαρισσίας] | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ.Σιδηρόκαστρο – κατεστραμμένο κάστρο | |
• | La Praye [άρχων Κυπαρισσίας] | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση, ίσως στο χωρ. Αμπάρι Ηλείας | ||
• | Druse [Le vicaire] | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Ανδρούσας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Port–Jonc [le Moyne & Johant d'Ayne] | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Παλαιόκαστρο Πύλου | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Calemate [Le vicaire] | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Καλαμάτας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Le Magne [Δεσπότης Μυστρά] | ΛΑΚΩΝΙΑ | Κάστρο Τηγάνι | ⬤ ⬤ ⬤ | «Μεγάλη Μαΐνη» ή ίσως το Κάστρο Πόρτο Κάγιο |
• | Beaur–Regart [Le Moyne] | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Λεύκτρου | ⬤ ⬤ ⬤ | κάστρο γνωστό και ως “Beaufort” |
Πίνακας ΙII
Λίστα του 1463
Από τον Hopf (σελ. 202-203) με βάση το χρονικό Annali Veneti e del Mondo του Ενετού ιστορικού Stefano Magno.
Η λίστα (σε 3 μέρη) περιέχει :
a) κάστρα που κρατούσαν οι Ενετοί στην Πελοπόννησο,
b) κάστρα που κρατούσαν οι Τούρκοι στην Πελοπόννησο
c) κάστρα που απέκτησαν εκείνη την περίοδο οι Ενετοί στην Πελοπόννησο
Θυμίζουμε ότι το 1463 ήταν η χρονιά έναρξης του Α’ Ενετοτουρκικού πολέμου (1463-1470), σε μια περίοδο που οι Ενετοί προσπαθούσαν να διατηρήσουν εδάφη στην Πελοπόννησο μετά από την Οθωμανική κατάκτηση του 1460.
Η γλώσσα που συντάχθηκε είναι η βενετσιάνικη διάλεκτος των Ιταλικών. Μεταφραστικές επεξηγήσεις: Η λέξη vel είναι το διαζευκτικό «ή». Η φράση se perse σημαίνει «χάθηκε» (το πήραν οι Τούρκοι). Η φράση ut supra σημαίνει «ως άνω».
a) Κάστρα που κατείχαν οι Ενετοί το 1463 (Veneti varios locos et castella Peloponnesi expugnant)
ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ | ΝΟΜΟΣ | ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ | ΒΕΒΑΙΟ | ΣΧΟΛΙΑ | |
---|---|---|---|---|---|
Veneti varios locos et castella Peloponnesi expugnant | |||||
• | Vasilica sivé Valica | ΚΟΡΙΝΘΙΑ | Κάστρο Βασιλικάτα | ⬤ ⬤ ⬤ | Σικυώνα (παλ. Βασιλικάτα) |
• | S. Zorzi Tropico | ΚΟΡΙΝΘΙΑ | Κάστρο Πολυφέγγους | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγιος Γεώργιος (Τροπαιοφόρος) Νεμέας |
• | Vostizza vel Vistizza | ΑΧΑΪΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Αίγιο (παλ.Βοστίτσα) – Δεν σώζεται κάστρο | |
• | Argirocastro vel Androcastro | ΑΡΚΑΔΙΑ | Αργυρόκαστρο | ⬤ ⬤ ⬤ | κοντά στο χωρ. Μαγούλιανα Γορτυνίας |
• | Dimizana vel Dimiza | ΑΡΚΑΔΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Δημητσάνα – Δεν υπάρχει κάστρο | |
• | Tartari vel Tradici Grando | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Τάρταρη | ⬤ ⬤ ⬤ | στο βουνό Τάρταρης – “Tradici” ίσως από το Γαρδίκι |
• | Graveno vel Guevano | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Γρεβενού | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Σπαρτιά (παλ. Γρεβενό) |
• | Arulia | ΑΧΑΪΑ | Γυφτόκαστρο Άρλας | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Άρλα |
• | Focena vel Phonea | ΑΧΑΪΑ; | ⬤ ⬤ ⬤ | Φώσταινα ή ίσως Φενεός – Άγνωστο | |
• | Montepoli | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Μιτόπολης | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Caritena vel Carizena | ΑΡΚΑΔΙΑ | Κάστρο Καρύταινας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | S. Zorzi de Scorta | ΑΡΚΑΔΙΑ | Κάστρο Αγ.Γεωργίου Σκορτών | ⬤ ⬤ ⬤ | ή ίσως η Ακρόπολη Λυκόσουρας |
• | Crivocori | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Κρεπακόρε | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Aracleno vel Araclavo | ΗΛΕΙΑ | Αράκλοβο | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Strovazzi vel Strovizza | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Ακρόπολη Λέπρεου (παλ.Στροβίτσα) | |
• | Vumeri | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Γούμερου | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Γούμερο (παλ. Βούμερο) |
• | Chilidoni vel Clidoni | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Χελιδόνι – Δεν σώζεται κάστρο | |
• | Stamero vel Stamiro | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη βαρονία «Εσταμίρα» ή «Στάμηρον», ίσως θέση «Χατζή Παλαιόκαστρο», 2χλμ A από Εφύρα Ηλείας | |
• | Vunengo vel Vunango | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤⬤ | χωρ. Βούναργο – μάλλον δεν υπάρχει κάστρο | |
• | Zoia | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | ίσως χωρ. Πράσινο (παλ. Τζογιά) – Υπάρχουν ερείπια, θέση Γκουμουλόκαστρο (37.7115,21.44475) | |
• | Elena vel Alona | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Ώλενας | ⬤ ⬤ ⬤ | ή ίσως το Κάστρο Θεισόας |
• | Avolanizza | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστο – ίσως στο χωρ.Βολάντζα (σημ. Αλφειούσα) | |
• | Belveder | ΗΛΕΙΑ | Ποντικόκαστρο | ⬤ ⬤ ⬤ | στο Κατάκωλο |
• | Santameri vel Santomari | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Σανταμερίου | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Porsos vel Pertes | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο στις Πόρτες | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Gardisco vel Cradici | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Δοξαπατρή | ⬤ ⬤ ⬤ | κοντά στο χωρ. Σκιαδάς (παλ. Γάρντισκο) |
• | Noetiuni | ΑΧΑΪΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Ι.Μονή Νοτενών – σώζεται παλιό τείχος | |
• | Tripotama vel Trisetenia | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Ψωφίδας | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Τριπόταμα Καλαβρύτων |
• | Rumbili vel Rubeli | ΑΡΚΑΔΙΑ | Κάστρο Ρούπελης | ⬤ ⬤ ⬤ | κοντά στο χωρ. Σπάθαρης Γορτυνίας |
• | Mayayiado vel Maconico | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Μαγγανιακού | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Drusa | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Ανδρούσας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Calamata | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Καλαμάτας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Manteyna | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Μαντινείας | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Αβία |
• | Lesfaro | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Λεύκτρου | ⬤ ⬤ ⬤ | κάστρο γνωστό και ως “Beaufort” |
• | Maina Granda | ΛΑΚΩΝΙΑ | Κάστρο Τηγάνι | ⬤ ⬤ ⬤ | «Μεγάλη Μαΐνη» ή ίσως στο Πόρτο Κάγιο |
• | Stelli Levizza vel Seliviza | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση – μάλλον χωρ. Άγ. Νικόλαος (παλ. Σελίνιτσα) | |
• | Ruolio vel Ruolo | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Τεριόλο | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Ρίολος |
• | Camenizza vel Camomenizza | ΑΧΑΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Καμενίτσα (Αχαΐας) – δεν σώζεται κάστρο | |
• | Calendrizzo | ΑΧΑΪΑ | Πύργος Χαλανδρίτσας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Bocenico | ΑΡΚΑΔΙΑ | Κάστρο Μπεζενίκου | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Βλαχέρνα (παλ. Μπεζενίκο) |
• | Calaurata vel Calavita | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Καλαβρύτων | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lastrana vel Listrenu | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Λίστρενας | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Γκραίκας |
• | Sidero Castro | ΑΧΑΪΑ | Σιδηρόκαστρο Αχαΐας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Camero Castro vel Cumero Castro | ΑΧΑΪΑ | Πουρναρόκαστρο | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Paleo Castro vel Paolo Castro | ΑΧΑΪΑ | Παυλόκαστρο | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Seravali | ΑΧΑΪΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Σαραβάλι – Σώζεται ένας τοίχος | |
• | Francavilla | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Ι.Μ. Φραγκαβίλλας (Αμαλιάδα) – όχι κάστρο | |
• | Mondrusa vel Mondrizza | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Γρύλλος (παλ. Μουντρίτσα ή Μούντριζα) – χωρίς κάστρο | |
• | Astro | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση | ||
• | Arto | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση | ||
• | Salauro vel S. Laureo | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Σαφλαούρου | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Λαντζουνάτο Τριφυλίας |
• | Gribani vel Grebani | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Κρεμπενής | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Κάτω Μέλπεια, ύψωμα Γρεμπενή |
• | Jonava vel Janina | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση | |
• | Vutina | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Βούταινας | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Βούταινα |
• | Pidina | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Πηδήματος | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Πήδημα |
• | Lendari | ΑΡΚΑΔΙΑ | Κάστρο Λεονταρίου | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Mortomizza | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση | ||
• | Longonico | ΛΑΚΩΝΙΑ | Κάστρο Λογκανίκου | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Gurenes | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση | ||
• | Ursi | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση | ||
• | Castri vel Castriti | ΛΑΚΩΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Καστρί (ή Καστρίτσι) – Υπάρχουν ερείπια | |
• | Verdognia | ΛΑΚΩΝΙΑ | Κάστρο Βορδόνιας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Lacovuno | ΛΑΚΩΝΙΑ | Λυκοβουνό | ⬤ ⬤ ⬤ | ή ίσως χωρ. Σελλασία – θέση ελληνιστικού οχυρού |
• | Iracchi vel Zirachi | ΛΑΚΩΝΙΑ | Κάστρο Γερακίου | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Astro | ΑΡΚΑΔΙΑ | Κάστρο Εστέλλα | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας |
• | Astrizi | ⬤ ⬤ ⬤ | Πιθανόν το κάστρο στον λόφο Αστρίτη κοντά στο χωρ. Χάραδρος της Βορ. Κυνουρίας | ||
• | Parusco | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση – ίσως στον Πραστό Κυνουρίας | ||
• | Limbia | ΑΡΚΑΔΙΑ | Κάστρο Γλυππίας | ⬤ ⬤ ⬤ | πιθανή θέση ακρόπολης Γλυμπείων |
• | Chelidononi | ΑΡΚΑΔΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση στην Αρκαδία | |
• | Asopo vel Asopes | ΛΑΚΩΝΙΑ | Παλιόκαστρο Ασωπού | ⬤ ⬤ ⬤ | πάνω από το χωρ. Παπαδιάνικα |
• | Sidro Castro | ΛΑΚΩΝΙΑ | Σιδηρόκαστρο | ⬤ ⬤ ⬤ | ή ίσως το χωρ. Σιδηρόκαστρο Μεσσηνίας |
b) Κάστρα που κρατούσαν οι Τούρκοι το 1463 (Rimase in nella man de Turchi solamente...)
ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ | ΝΟΜΟΣ | ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ | ΒΕΒΑΙΟ | ΤΟΥΡΚ. ΦΡΟΥΡΑ | |
---|---|---|---|---|---|
Rimase in nella man de Turchi | |||||
• | Coranto | ΚΟΡΙΝΘΙΑ | Ακροκόρινθος | ⬤ ⬤ ⬤ | 1500 |
• | Moclo | ΑΡΚΑΔΙΑ | Κάστρο Μουχλίου | ⬤ ⬤ ⬤ | 200 |
• | Salmonico | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Σαλμένικου | ⬤ ⬤ ⬤ | 50 |
• | Chiaramonte | ΗΛΕΙΑ | Χλεμούτσι | ⬤ ⬤ ⬤ | 80 |
• | Calaurata | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Καλαβρύτων | ⬤ ⬤ ⬤ | 130 |
• | Arcadia | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Κυπαρισσίας | ⬤ ⬤ ⬤ | 150 |
• | Liondari | ΑΡΚΑΔΙΑ | Κάστρο Λεονταρίου | ⬤ ⬤ ⬤ | 150 |
• | Misitra | ΛΑΚΩΝΙΑ | Κάστρο Μυστρά | ⬤ ⬤ ⬤ | 120 |
• | Nasopo | ΛΑΚΩΝΙΑ | Κάστρο Ασωπού | ⬤ ⬤ ⬤ | 25 |
• | Patras | ΑΧΑΪΑ | Κάστρο Πάτρας | ⬤ ⬤ ⬤ | 150 |
c) Κάστρα που απέκτησαν οι Ενετοί το 1463 (Veneti obtinuerunt:)
ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ | ΝΟΜΟΣ | ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ | ΒΕΒΑΙΟ | ΣΧΟΛΙΟ | |
---|---|---|---|---|---|
Veneti obtinuerunt: | |||||
• | Damala appresso Napoli | ΑΡΓΟΛΙΔΑ | Κάστρο Δαμαλά | ⬤ ⬤ ⬤ | Τροιζήνα (παλ. Δαμαλάς) – ν.Πειραιώς |
• | Olena vel Helena | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Ώλενας | ⬤ ⬤ ⬤ | κοντά στο χωρ. Ωλένη |
• | Chilidoni se perse 1470 | ΗΛΕΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Χελιδόνι – Δεν υπάρχει κάστρο | |
• | Vumero se perse 1470 | ΗΛΕΙΑ | Κάστρο Γούμερου | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Γούμερο (παλ. Βούμερο) |
• | Belveder se perse ut supra | ΗΛΕΙΑ | Ποντικόκαστρο | ⬤ ⬤ ⬤ | στο Κατάκωλο |
• | Pidimia | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Πηδήματος | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Maina | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση στο χωρ. Μικρομάνη | |
• | Calamata se perse ut supra | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Καλαμάτας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Piaida vel Piada | ΑΡΓΟΛΙΔΑ | Κάστρο Ν. Επιδαύρου | ⬤ ⬤ ⬤ | Ν.Επίδαυρος (παλ. Πιάδα) |
• | Andro Castro | ΑΡΚΑΔΙΑ | Αργυρόκαστρο | ⬤ ⬤ ⬤ | στο χωρ. Μαγούλιανα Γορτυνίας |
• | Janizza | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Ελαιοχώρι (παλ. Γιάννιτσα) – υπάρχουν ερείπια | |
• | Argiro Castro vel Agno Castro se perse in 1470 | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστο Αργυρόκαστρο | ||
• | Dirauti over Drasi | ΛΑΚΩΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Δυρράχι Μεγαλόπολης – σώζονται θεμέλια σε άγνωστη θέση | |
• | Longanico | ΛΑΚΩΝΙΑ | Κάστρο Λογκανίκου | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Serones vel Seraphena | ⬤ ⬤ ⬤ | Άγνωστη θέση | ||
• | Castri | ΛΑΚΩΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Καστρί – Υπάρχουν ερείπια | |
• | Verdonia | ΛΑΚΩΝΙΑ | Κάστρο Βορδόνιας | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Astro | ΑΡΚΑΔΙΑ | Κάστρο Εστέλλα | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας |
• | Astrici | ΑΡΚΑΔΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | Πιθανόν το κάστρο στον λόφο Αστρίτη κοντά στο χωρ. Χάραδρος της Βορ. Κυνουρίας | |
• | Platanos vile | ⬤ ⬤ ⬤ | Αταύτιστο χωρ. Πλάτανος | ||
• | Cariposti Sive Caropoli in brazzo di Maina | ΛΑΚΩΝΙΑ | Καρυούπολις | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Cocchochia Sive Colochita ut supra | ΛΑΚΩΝΙΑ | Κάστρο Κολοκυθιάς | ⬤ ⬤ ⬤ | |
• | Comusta | ΛΑΚΩΝΙΑ | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Κουμουστά – ίχνη οχύρωσης | |
• | Maina grande in brazzo ut supra | ΛΑΚΩΝΙΑ | Κάστρο στο Τηγάνι | ⬤ ⬤ ⬤ | «Μεγάλη Μαΐνη» |
• | Lefro | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Λεύκτρου | ⬤ ⬤ ⬤ | κάστρο γνωστό και ως “Beaufort” |
• | Mantegna in brazzo ut supra | ΜΕΣΣΗΝΙΑ | Κάστρο Μαντινείας | ⬤ ⬤ ⬤ | χωρ. Αβία |
Σημείωση: Η λίστα του 1463 περιλαμβάνει μόνο κάστρα που είναι αμφισβητούμενης κυριότητας ή καινούργια για τους Ενετούς. Δεν περιλαμβάνει ενετικά κάστρα που τους ανήκαν από πολλές δεκαετίες πιο πριν, όπως τα κάστρα στο Άργος, στο Ναύπλιο, τη Μεθώνη, την Κορώνη.