Χωρογραφικοί πίνακες του Hopf

Ο Karl Hopf (Καρλ Χοπφ, 1832 - 1873) ήταν Γερμανός ιστορικός, που ασχολήθηκε με την ιστορία της μεσαιωνικής και φραγκοκρατούμενης Ελλάδας.

Με τον όρο «Χωρογραφικοί πίνακες του Hopf» είναι γνωστοί στην ιστοριογραφία οι κατάλογοι με τα φράγκικα φέουδα και κάστρα στην Πελοπόννησο κατά τον 14ο και 15ο αιώνα, που περιέχονται στο έργο του Hopf (το οποίο υπογράφει ως Charles Hopf):
“Chroniques gréco-romanes inédites ou peu connues” (Βερολίνο 1873)

Παρακάτω παρουσιάζονται όλοι οι Χωρογραφικοί πίνακες με κάποιες μορφοποιήσεις και τροποποιήσεις για να διευκολυνθεί ο σύγχρονος αναγνώστης. Επίσης αποδίδονται τα διάφορα τοπωνύμια στα Ελληνικά και δίνονται παραπομπές σε κάστρα που περιέχονται στον Καστρολόγο.

♜

Πίνακας Ι

Λίστα του 1377

Από τον Hopf (σελ. 227-229) με βάση δισέλιδο έγγραφο στα ιταλικά από το αρχείο των Ιπποτών της Μάλτας με τίτλο “Quisti sono li castelli che madama ave in lo princepato de Achaya”. Απαντάται και ως Λίστα του 1364, λόγω εσφαλμένης αρχικής χρονολόγησης του Hopf.

H λίστα συντάχθηκε για να χρησιμοποιηθεί από τη βασίλισσα της Νάπολης Ιωάννα Α’ που ήθελε να εκμισθώσει τις φράγκικες κτήσεις του Μοριά στο τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ρόδου.

a) Questi sono li castelli che Madama ave in lo principato [αυτά που έχει η Ιωάννα Α’ στο πριγκιπάτο]

	ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ	ΝΟΜΟΣ	ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ	ΒΕΒΑΙΟ	ΣΧΟΛΙΟ

	Primo in ello della Morea:
•	Lo castello de Claramonte apud Clarenza	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Χλεμούτσι	⬤ ⬤ ⬤	στο Κάστρο Κυλλήνης
•	Lo castello de Sancto Homero	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Σανταμερίου	⬤ ⬤ ⬤

	In ella Grisera:		(Γκριζέρα: Άγνωστη βαρονία που ήταν ίσως η, επίσης απροσδιόριστη, Γρίτσενα)
•	Lo castello de Belvedere/Ponticho	ΗΛΕΙΑ	Ποντικόκαστρο	⬤ ⬤ ⬤	στο Κατάκωλο
•	Lo castello della Montangia delle Monache	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση – βουνό Καλογριάς (;)
•	Lo castello de Belloreguardo	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	κοντά στην Αρχαία Ήλιδα, Beauregard ή Περιγάρδι – δεν σώζεται
•	Lo castello de Vunerio	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Γούμερου	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Γούμερο (παλ. Βούμερο)
•	Lo castello de Chillidonij	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Χελιδόνι – Δεν σώζεται κάστρο

	In la Scorta:		(στα Σκορτά)
•	Lo castello delo Polcellecto	ΗΛΕΙΑ	Αράκλοβο	⬤ ⬤ ⬤
•	Lo castello della Smirina	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Σμέρνας	⬤ ⬤ ⬤	βουνό και χωρ. Σμέρνα
•	Lo castello de Crepacore	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Κρεπακόρε	⬤ ⬤ ⬤
•	Lo castello della Cumba	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Παλιακούμπας	⬤ ⬤ ⬤
•	Lo castello della Pigria	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση, ίσως στο χωρ. Αμπάρι
•	Lo castello de Ferro	ΜΕΣΣΗΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Σιδηρόκαστρο – κατεστραμμένο κάστρο

	In Calamata:
•	Lo castello de Calamata	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Καλαμάτας	⬤ ⬤ ⬤
•	Lo castello de porto de Junco	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Παλαιόκαστρο Πύλου	⬤ ⬤ ⬤
•	La terre de Mayna	ΜΕΣΣΗΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση στη Μικρομάνη

b) Questi so li eastelli de li baroni in la Morea [τα κάστρα των βαρόνων του Μοριά]

	ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ	ΝΟΜΟΣ	ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ	ΒΕΒΑΙΟ	ΣΧΟΛΙΟ

	Del freri de Sanct Johan		[τα κάστρα των Ιπποτών του Αγ. Ιωάννη]
•	Lo castello de Paleopuli	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Αρχαία Ήλιδα (παλ. Παλαιόπολη) – ίσως θεμέλια πύργου
•	Lo castello della Fustena	ΑΧΑΪΑ	Γυφτόκαστρο Άρλας	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Φώσταινα – ίσως άλλο κάστρο κοντά στην Άρλα

	Lo castello novo de messer Marchisano		[το νέο κάστρο του κύρη Μαρκεσιάνο]
•	Lo castello novo de messer Marchisano	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Μίλα	⬤ ⬤ ⬤	κάποια εποχή λεγόταν “Chateau Neuf”

	de messer Centurione		[του Κεντυρίωνα Ζαχαρία]
•	La Caladritza	ΑΧΑΪΑ	Πύργος Χαλανδρίτσας	⬤ ⬤ ⬤
•	La Stamirra	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη βαρονία «Εσταμίρα» ή «Στάμηρον»
•	La Lissarea	ΑΡΚΑΔΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	ίσως χωρ. Λυσσαρέα – Άγνωστη θέση κάστρου

	dello singiore de la Avostitza della da Patraxo:		[του κύρη της Βοστίτσας]
•	La Avostiza	ΑΧΑΪΑ		⬤ ⬤ ⬤	Αίγιο (παλ. Βοστίτσα) – Δεν σώζεται κάστρο
•	Sancto Nicola de lo Flacto	ΑΧΑΪΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστo – ίσως η Ι.Μ. Αγίου Νικολάου Βλασίας

	le fortize de Archivescovo de Patraxo:		[του (Λατίνου) Αρχιεπισκόπου Πατρών]
•	Patraxo	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Πάτρας	⬤ ⬤ ⬤
•	Lo castello del Cactaficho	ΑΡΚΑΔΙΑ;		⬤ ⬤ ⬤	ίσως το άγνωστο στο χωρ. Κανδήλα, θέση Καταφύγιο
•	Lo castello dello Castri			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστο ποιο «Καστρί»
•	Lo castello de Ferro sopra Patrasso	ΑΧΑΪΑ	Σιδηρόκαστρο Αχαΐας	⬤ ⬤ ⬤
•	Lo castello de la Caminza	ΑΧΑΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Καμενίτσα (Αχαΐας) – δεν σώζεται κάστρο
•	Lo castello della terre del Bosco	ΑΧΑΪΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστo (del Bosco=του δάσους) – ίσως στο Νέο Σούλι
•	Lo castello del piano de Patrasso	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Ελεκίστρας	⬤ ⬤ ⬤	(μη τεκμηριωμένη ταύτιση)

	In ella Grisera:		[στην (άγνωστη βαρονία) Γκρίζερα που ήταν ίσως η επίσης άγνωστη Γρίτσενα]
•	Le castello de Sancto Elya de messer Nicola Alamangno			⬤ ⬤ ⬤	Άγιος Ηλίας(;) – Άγνωστη θέση
•	Lo castello de Joya de messer Jacobo de Joya	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	ίσως χωρ. Πράσινο (παλ. Τζογιά) – υπάρχουν ερείπια
•	Lo castello de Fanari del singior de la Avostitza	ΑΡΓΟΛΙΔΑ	Κάστρο Άνω Φαναρίου	⬤ ⬤ ⬤	ίσως πρόκειται για άλλο Φανάρι στην Ηλεία
•	La terre de la Cristiana dello grant Senescallo	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Κρέστενα ή χωρ. Χριστιανούπολη – χωρίς κάστρο

	In la Scorta:		[στα Σκορτά]
•	Lo castello de Scala de messer Janni Misido	ΑΡΚΑΔΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Λυκόσουρα (παλ. Στάλα ή Αστάλα) – ερείπια κάστρου

	In Calamata del singior dell archadia:
•	Lo castello della Archadia	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Κυπαρισσίας	⬤ ⬤ ⬤	Κυπαρισσία (παλ. Αρκαδιά)
•	Lo castello de Sancto Salvatore	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Σαφλαούρου	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Λαντζουνάτο Τριφυλίας
•	Lo castello della Aquila	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Αετού	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Αετός (=Aquila)

	Del gran Senescallo:		[του μεγάλου Σενεσάλου Νικολό Ατζαγιόλι (πέθ.1365)]
•	Lo castello de Sancto Archangelo	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Αρχαγγέλου	⬤ ⬤ ⬤
•	Lo castello de Bulcano	ΜΕΣΣΗΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Παλιά Μονή Βουλκάνου – κατεστραμμένη

	De messer Janni Misido:
•	Lo castello del Grebinj	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Κρεμπενής	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Κάτω Μέλπεια, ύψωμα Γρεμπενή
•	Lo castello della Turchata	ΜΕΣΣΗΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση

	In la castellania de Coranto del gran Senescallo:		[Καστελλανία Κορίνθου του Μεγ. Σενεσάλου]
•	Lo castello de Coranto	ΚΟΡΙΝΘΙΑ	Ακροκόρινθος	⬤ ⬤ ⬤
•	Lo castello de Malvicino presso a Coranto	ΚΟΡΙΝΘΙΑ	Πεντεσκούφι	⬤ ⬤ ⬤	(Malvicino=κακός γείτονας)
•	Lo castello de Basilicata	ΚΟΡΙΝΘΙΑ	Κάστρο Βασιλικάτα	⬤ ⬤ ⬤	Σικυώνα (παλ. Βασιλικάτα)
•	Lo castello de Sancto Basile	ΚΟΡΙΝΘΙΑ	Κάστρο Αγ. Βασιλείου	⬤ ⬤ ⬤
•	Lo castello de Sancto Georgio de Polifengno	ΚΟΡΙΝΘΙΑ	Κάστρο Πολυφέγγους	⬤ ⬤ ⬤	Άγιος Γεώργιος Νεμέας
•	Lo castello de Sercastelli	ΑΡΓΟΛΙΔΑ	Καζάρμα Αργολίδας	⬤ ⬤ ⬤	ή ίσως Ξεροκαστέλι Βασιλικών
•	Lo castello de Angelo Castro	ΚΟΡΙΝΘΙΑ	Αγγελόκαστρο	⬤ ⬤ ⬤
•	Lo castello de Pregata	ΑΡΓΟΛΙΔΑ	Κάστρο Ν. Επιδαύρου	⬤ ⬤ ⬤	Pregata=παραφθορά του «Πιάδα» (Ν.Επίδαυρος)
•	Lo castello de Lo Ligorio	ΑΡΓΟΛΙΔΑ	Κάστρο Παλιγουριού	⬤ ⬤ ⬤	κοντά στο Λυγουριό

	Del conte de Cupersano		[του (Ενετού) κόντε Cupersano]
•	Lo castello d’ Αrgo	ΑΡΓΟΛΙΔΑ	Κάστρο Λάρισα Άργους	⬤ ⬤ ⬤
•	Lo castello de Napoli de Romania	ΑΡΓΟΛΙΔΑ	Ακροναυπλία	⬤ ⬤ ⬤	Ναύπλιο = Napoli de Romania

♜ ♜

Πίνακας ΙI

Λίστα του 1391

Από τον Hopf (σελ. 229-230) με βάση έγγραφο από το αρχείο του Τορίνο.

Η λίστα συντάχθηκε στα Γαλλικά από τους Ναβαρέζους και στάλθηκε στον διεκδικητή του Πριγκιπάτου της Αχαΐας, Αμεδαίο της Σαβοΐας προς ενημέρωση (o οποίος Αμεδαίος τα βρήκε με όλους, αλλά τελικά δεν ήρθε ποτέ στον Μοριά).
Μέσα σε αγκύλες ([...]) αναγράφονται οι τρέχοντες ιδιοκτήτες. O Le vicaire της λίστας είναι ο Ναβαρέζος βάιλος του Πριγκιπάτου και επίτροπος (vicaire) από το 1386 Πέτρος του Σαν Σουπεράνο (Petro de San Superano) που είχε τον τίτλο capetano e vicario generali principatus d Acaya και αργότερα, 1396-1402, υπήρξε Πρίγκιπας Αχαΐας.

	ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ	ΝΟΜΟΣ	ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ	ΒΕΒΑΙΟ	ΣΧΟΛΙΟ

	Les excadances que sunt au prince de la Morée		[οι κτήσεις που ανήκουν στον πρίγκιπα του Μοριά]
•	La Voustice avec ses pertinences [Le vicaire]	ΑΧΑΪΑ		⬤ ⬤ ⬤	Αίγιο (παλ. Βοστίτσα) – Δεν σώζεται κάστρο
•	La Beguche			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση
•	Le Oriol [Assane per sa feme]	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Τεριόλο	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Ρίολος
•	Chastel Nuef [Nyco de Tarant απο τον vicaire]			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστο – ίσως το κάστρο του Μίλα στη Μεσσηνία
•	Le Flacto [Johant du Villart από τον vicaire]	ΑΧΑΪΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστo – ίσως η Ι.Μ. Αγίου Νικολάου Βλασίας
•	Le chastel de Les Portes [Jaco de Chipre από τον vicaire]	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο στις Πόρτες	⬤ ⬤ ⬤
•	La tour de la Gastogne [Huguet d'Alex]	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστος πύργος στη Γαστούνη
•	Sainte-Elie [Le vicaire]	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση – Άγιος Ηλίας (;)
•	La tour de Golenice [Perrot de Vernay]	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση στο χωρ. Επιτάλιο (παλ. Αγουλινίτσα)
•	La tour de la Christiania [Johan d'Ayne]	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστος πύργος σε Κρέστενα ή Χριστανούπολη
•	La Mandrice [Johan d'Ayne]	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Γρύλλος (παλ. Μουντρίτσα ή Μούντριζα) – Δεν σώζεται κάστρο
•	La Combe [Le Moyne de Pollay]	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Παλιακούμπας	⬤ ⬤ ⬤
•	Le Stala [Johant Misto & Bertranet Mota]	ΑΡΚΑΔΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Λυκόσουρα (παλ. Στάλα ή Αστάλα) – ερείπια κάστρου
•	La Biquoque [Nycolo Le Fort]			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση
•	La Tour [Nycolas Moche]			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστος πύργος – ίσως στο Πυργάκι Τριφυλίας
•	La Glace [Pietre Gros]	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Καλίδονας	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Ανήλιο (παλ. Γλάτσα)
•	La Fenare [Guille de la Forest]	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	μάλλον το Φανάρι Ανδρίτσαινας – άγνωστη θέση κάστρου
•	Saint-Archangel [Le vicaire]	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Αρχαγγέλου	⬤ ⬤ ⬤
•	Le Gravenil [Le vicaire, κατασκ. Johant Misto]	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Κρεμπενής	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Κάτω Μέλπεια, ύψωμα Γρεμπενή
•	La Turtada [Le vicaire, κατασκ. Johant Misto]	ΜΕΣΣΗΝΙΑ;		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστο (Θολό; Φιγαλεία;)
•	La Molines [Le vicaire, κατασκ. Johant Misto]	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Ντεμπρίζ	⬤ ⬤ ⬤	ή ίσως Μπούρτζι Αμπελοκήπων

	Les lieux du propre domaine en ladicte province		[οι τόποι με έγκυρη κυριότητα στην εν λόγω επαρχία]
•	Clairence [Le vicaire]	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Γλαρέντζας	⬤ ⬤ ⬤	στην Κυλλήνη
•	Clarmont [Barthe Bouvin]	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Χλεμούτσι	⬤ ⬤ ⬤	χωρ.Κάστρο Κυλλήνης
•	Belveder [Le vicaire]	ΗΛΕΙΑ	Ποντικόκαστρο	⬤ ⬤ ⬤	στο Κατάκωλο
•	Saint-Homer [Le vicaire]	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Σανταμερίου	⬤ ⬤ ⬤
•	Porcelle [άρχων Κυπαρισσίας]	ΗΛΕΙΑ	Αράκλοβο	⬤ ⬤ ⬤
•	Crevecuer [άρχων Κυπαρισσίας]	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Κρεπακόρε	⬤ ⬤ ⬤
•	Castel-de-Fer [άρχων Κυπαρισσίας]	ΜΕΣΣΗΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ.Σιδηρόκαστρο – κατεστραμμένο κάστρο
•	La Praye [άρχων Κυπαρισσίας]			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση, ίσως στο χωρ. Αμπάρι Ηλείας
•	Druse [Le vicaire]	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Ανδρούσας	⬤ ⬤ ⬤
•	Port–Jonc [le Moyne & Johant d'Ayne]	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Παλαιόκαστρο Πύλου	⬤ ⬤ ⬤
•	Calemate [Le vicaire]	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Καλαμάτας	⬤ ⬤ ⬤
•	Le Magne [Δεσπότης Μυστρά]	ΛΑΚΩΝΙΑ	Κάστρο Τηγάνι	⬤ ⬤ ⬤	«Μεγάλη Μαΐνη» ή ίσως το Κάστρο Πόρτο Κάγιο
•	Beaur–Regart [Le Moyne]	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Λεύκτρου	⬤ ⬤ ⬤	κάστρο γνωστό και ως “Beaufort”

♜ ♜ ♜

Πίνακας ΙII

Λίστα του 1463

Από τον Hopf (σελ. 202-203) με βάση το χρονικό Annali Veneti e del Mondo του Ενετού ιστορικού Stefano Magno.

Η λίστα (σε 3 μέρη) περιέχει :
a) κάστρα που κρατούσαν οι Ενετοί στην Πελοπόννησο,
b) κάστρα που κρατούσαν οι Τούρκοι στην Πελοπόννησο
c) κάστρα που απέκτησαν εκείνη την περίοδο οι Ενετοί στην Πελοπόννησο

Θυμίζουμε ότι το 1463 ήταν η χρονιά έναρξης του Α’ Ενετοτουρκικού πολέμου (1463-1470), σε μια περίοδο που οι Ενετοί προσπαθούσαν να διατηρήσουν εδάφη στην Πελοπόννησο μετά από την Οθωμανική κατάκτηση του 1460.

Η γλώσσα που συντάχθηκε είναι η βενετσιάνικη διάλεκτος των Ιταλικών. Μεταφραστικές επεξηγήσεις: Η λέξη vel είναι το διαζευκτικό «ή». Η φράση se perse σημαίνει «χάθηκε» (το πήραν οι Τούρκοι). Η φράση ut supra σημαίνει «ως άνω».

a) Κάστρα που κατείχαν οι Ενετοί το 1463 (Veneti varios locos et castella Peloponnesi expugnant)

	ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ	ΝΟΜΟΣ	ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ	ΒΕΒΑΙΟ	ΣΧΟΛΙΑ

	Veneti varios locos et castella Peloponnesi expugnant
•	Vasilica sivé Valica	ΚΟΡΙΝΘΙΑ	Κάστρο Βασιλικάτα	⬤ ⬤ ⬤	Σικυώνα (παλ. Βασιλικάτα)
•	S. Zorzi Tropico	ΚΟΡΙΝΘΙΑ	Κάστρο Πολυφέγγους	⬤ ⬤ ⬤	Άγιος Γεώργιος (Τροπαιοφόρος) Νεμέας
•	Vostizza vel Vistizza	ΑΧΑΪΑ		⬤ ⬤ ⬤	Αίγιο (παλ.Βοστίτσα) – Δεν σώζεται κάστρο
•	Argirocastro vel Androcastro	ΑΡΚΑΔΙΑ	Αργυρόκαστρο	⬤ ⬤ ⬤	κοντά στο χωρ. Μαγούλιανα Γορτυνίας
•	Dimizana vel Dimiza	ΑΡΚΑΔΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Δημητσάνα – Δεν υπάρχει κάστρο
•	Tartari vel Tradici Grando	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Τάρταρη	⬤ ⬤ ⬤	στο βουνό Τάρταρης – “Tradici” ίσως από το Γαρδίκι
•	Graveno vel Guevano	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Γρεβενού	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Σπαρτιά (παλ. Γρεβενό)
•	Arulia	ΑΧΑΪΑ	Γυφτόκαστρο Άρλας	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Άρλα
•	Focena vel Phonea	ΑΧΑΪΑ;		⬤ ⬤ ⬤	Φώσταινα ή ίσως Φενεός – Άγνωστο
•	Montepoli	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Μιτόπολης	⬤ ⬤ ⬤
•	Caritena vel Carizena	ΑΡΚΑΔΙΑ	Κάστρο Καρύταινας	⬤ ⬤ ⬤
•	S. Zorzi de Scorta	ΑΡΚΑΔΙΑ	Κάστρο Αγ.Γεωργίου Σκορτών	⬤ ⬤ ⬤	ή ίσως η Ακρόπολη Λυκόσουρας
•	Crivocori	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Κρεπακόρε	⬤ ⬤ ⬤
•	Aracleno vel Araclavo	ΗΛΕΙΑ	Αράκλοβο	⬤ ⬤ ⬤
•	Strovazzi vel Strovizza	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Ακρόπολη Λέπρεου (παλ.Στροβίτσα)
•	Vumeri	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Γούμερου	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Γούμερο (παλ. Βούμερο)
•	Chilidoni vel Clidoni	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Χελιδόνι – Δεν σώζεται κάστρο
•	Stamero vel Stamiro	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη βαρονία «Εσταμίρα» ή «Στάμηρον»
•	Vunengo vel Vunango	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤⬤	χωρ. Βούναργο – μάλλον δεν υπάρχει κάστρο
•	Zoia	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	ίσως χωρ. Πράσινο (παλ. Τζογιά) – Υπάρχουν ερείπια
•	Elena vel Alona	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Ώλενας	⬤ ⬤ ⬤	ή ίσως το Κάστρο Θεισόας
•	Avolanizza	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστο – ίσως στο χωρ.Βολάντζα (σημ. Αλφειούσα)
•	Belveder	ΗΛΕΙΑ	Ποντικόκαστρο	⬤ ⬤ ⬤	στο Κατάκωλο
•	Santameri vel Santomari	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Σανταμερίου	⬤ ⬤ ⬤
•	Porsos vel Pertes	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο στις Πόρτες	⬤ ⬤ ⬤
•	Gardisco vel Cradici	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Δοξαπατρή	⬤ ⬤ ⬤	κοντά στο χωρ. Σκιαδάς (παλ. Γάρντισκο)
•	Noetiuni	ΑΧΑΪΑ		⬤ ⬤ ⬤	Ι.Μονή Νοτενών – σώζεται παλιό τείχος
•	Tripotama vel Trisetenia	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Ψωφίδας	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Τριπόταμα Καλαβρύτων
•	Rumbili vel Rubeli	ΑΡΚΑΔΙΑ	Κάστρο Ρούπελης	⬤ ⬤ ⬤	κοντά στο χωρ. Σπάθαρης Γορτυνίας
•	Mayayiado vel Maconico	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Μαγγανιακού	⬤ ⬤ ⬤
•	Drusa	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Ανδρούσας	⬤ ⬤ ⬤
•	Calamata	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Καλαμάτας	⬤ ⬤ ⬤
•	Manteyna	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Μαντινείας	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Αβία
•	Lesfaro	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Λεύκτρου	⬤ ⬤ ⬤	κάστρο γνωστό και ως “Beaufort”
•	Maina Granda	ΛΑΚΩΝΙΑ	Κάστρο Τηγάνι	⬤ ⬤ ⬤	«Μεγάλη Μαΐνη» ή ίσως στο Πόρτο Κάγιο
•	Stelli Levizza vel Seliviza	ΜΕΣΣΗΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση – μάλλον χωρ. Άγ. Νικόλαος (παλ. Σελίνιτσα)
•	Ruolio vel Ruolo	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Τεριόλο	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Ρίολος
•	Camenizza vel Camomenizza	ΑΧΑΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Καμενίτσα (Αχαΐας) – δεν σώζεται κάστρο
•	Calendrizzo	ΑΧΑΪΑ	Πύργος Χαλανδρίτσας	⬤ ⬤ ⬤
•	Bocenico	ΑΡΚΑΔΙΑ	Κάστρο Μπεζενίκου	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Βλαχέρνα (παλ. Μπεζενίκο)
•	Calaurata vel Calavita	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Καλαβρύτων	⬤ ⬤ ⬤
•	Lastrana vel Listrenu	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Λίστρενας	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Γκραίκας
•	Sidero Castro	ΑΧΑΪΑ	Σιδηρόκαστρο Αχαΐας	⬤ ⬤ ⬤
•	Camero Castro vel Cumero Castro	ΑΧΑΪΑ	Πουρναρόκαστρο	⬤ ⬤ ⬤
•	Paleo Castro vel Paolo Castro	ΑΧΑΪΑ	Παυλόκαστρο	⬤ ⬤ ⬤
•	Seravali	ΑΧΑΪΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Σαραβάλι – Σώζεται ένας τοίχος
•	Francavilla	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Ι.Μ. Φραγκαβίλλας (Αμαλιάδα) – όχι κάστρο
•	Mondrusa vel Mondrizza	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Γρύλλος (παλ. Μουντρίτσα ή Μούντριζα) – χωρίς κάστρο
•	Astro			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση
•	Arto			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση
•	Salauro vel S. Laureo	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Σαφλαούρου	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Λαντζουνάτο Τριφυλίας
•	Gribani vel Grebani	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Κρεμπενής	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Κάτω Μέλπεια, ύψωμα Γρεμπενή
•	Jonava vel Janina	ΜΕΣΣΗΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση
•	Vutina	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Βούταινας	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Βούταινα
•	Pidina	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Πηδήματος	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Πήδημα
•	Lendari	ΑΡΚΑΔΙΑ	Κάστρο Λεονταρίου	⬤ ⬤ ⬤
•	Mortomizza			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση
•	Longonico	ΛΑΚΩΝΙΑ	Κάστρο Λογκανίκου	⬤ ⬤ ⬤
•	Gurenes			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση
•	Ursi			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση
•	Castri vel Castriti	ΛΑΚΩΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Καστρί (ή Καστρίτσι) – Υπάρχουν ερείπια
•	Verdognia	ΛΑΚΩΝΙΑ	Κάστρο Βορδόνιας	⬤ ⬤ ⬤
•	Lacovuno	ΛΑΚΩΝΙΑ	Λυκοβουνό	⬤ ⬤ ⬤	ή ίσως χωρ. Σελλασία – θέση ελληνιστικού οχυρού
•	Iracchi vel Zirachi	ΛΑΚΩΝΙΑ	Κάστρο Γερακίου	⬤ ⬤ ⬤
•	Astro	ΑΡΚΑΔΙΑ	Κάστρο Εστέλλα	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας
•	Astrizi			⬤ ⬤ ⬤	Πιθανόν το κάστρο στον λόφο Αστρίτη κοντά στο χωρ. Χάραδρος της Βορ. Κυνουρίας
•	Parusco			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση – ίσως στον Πραστό Κυνουρίας
•	Limbia	ΑΡΚΑΔΙΑ	Κάστρο Γλυππίας	⬤ ⬤ ⬤	πιθανή θέση ακρόπολης Γλυμπείων
•	Chelidononi	ΑΡΚΑΔΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση στην Αρκαδία
•	Asopo vel Asopes	ΛΑΚΩΝΙΑ	Παλιόκαστρο Ασωπού	⬤ ⬤ ⬤	πάνω από το χωρ. Παπαδιάνικα
•	Sidro Castro	ΛΑΚΩΝΙΑ	Σιδηρόκαστρο	⬤ ⬤ ⬤	ή ίσως το χωρ. Σιδηρόκαστρο Μεσσηνίας

b) Κάστρα που κρατούσαν οι Τούρκοι το 1463 (Rimase in nella man de Turchi solamente...)

	ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ	ΝΟΜΟΣ	ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ	ΒΕΒΑΙΟ	ΤΟΥΡΚ. ΦΡΟΥΡΑ

	Rimase in nella man de Turchi
•	Coranto	ΚΟΡΙΝΘΙΑ	Ακροκόρινθος	⬤ ⬤ ⬤	1500
•	Moclo	ΑΡΚΑΔΙΑ	Κάστρο Μουχλίου	⬤ ⬤ ⬤	200
•	Salmonico	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Σαλμένικου	⬤ ⬤ ⬤	50
•	Chiaramonte	ΗΛΕΙΑ	Χλεμούτσι	⬤ ⬤ ⬤	80
•	Calaurata	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Καλαβρύτων	⬤ ⬤ ⬤	130
•	Arcadia	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Κυπαρισσίας	⬤ ⬤ ⬤	150
•	Liondari	ΑΡΚΑΔΙΑ	Κάστρο Λεονταρίου	⬤ ⬤ ⬤	150
•	Misitra	ΛΑΚΩΝΙΑ	Κάστρο Μυστρά	⬤ ⬤ ⬤	120
•	Nasopo	ΛΑΚΩΝΙΑ	Κάστρο Ασωπού	⬤ ⬤ ⬤	25
•	Patras	ΑΧΑΪΑ	Κάστρο Πάτρας	⬤ ⬤ ⬤	150

c) Κάστρα που απέκτησαν οι Ενετοί το 1463 (Veneti obtinuerunt:)

	ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ	ΝΟΜΟΣ	ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ	ΒΕΒΑΙΟ	ΣΧΟΛΙΟ

	Veneti obtinuerunt:
•	Damala appresso Napoli	ΑΡΓΟΛΙΔΑ	Κάστρο Δαμαλά	⬤ ⬤ ⬤	Τροιζήνα (παλ. Δαμαλάς) – ν.Πειραιώς
•	Olena vel Helena	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Ώλενας	⬤ ⬤ ⬤	κοντά στο χωρ. Ωλένη
•	Chilidoni se perse 1470	ΗΛΕΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Χελιδόνι – Δεν υπάρχει κάστρο
•	Vumero se perse 1470	ΗΛΕΙΑ	Κάστρο Γούμερου	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Γούμερο (παλ. Βούμερο)
•	Belveder se perse ut supra	ΗΛΕΙΑ	Ποντικόκαστρο	⬤ ⬤ ⬤	στο Κατάκωλο
•	Pidimia	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Πηδήματος	⬤ ⬤ ⬤
•	Maina	ΜΕΣΣΗΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση στο χωρ. Μικρομάνη
•	Calamata se perse ut supra	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Καλαμάτας	⬤ ⬤ ⬤
•	Piaida vel Piada	ΑΡΓΟΛΙΔΑ	Κάστρο Ν. Επιδαύρου	⬤ ⬤ ⬤	Ν.Επίδαυρος (παλ. Πιάδα)
•	Andro Castro	ΑΡΚΑΔΙΑ	Αργυρόκαστρο	⬤ ⬤ ⬤	στο χωρ. Μαγούλιανα Γορτυνίας
•	Janizza	ΜΕΣΣΗΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Ελαιοχώρι (παλ. Γιάννιτσα) – υπάρχουν ερείπια
•	Argiro Castro vel Agno Castro se perse in 1470			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστο Αργυρόκαστρο
•	Dirauti over Drasi	ΛΑΚΩΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Δυρράχι Μεγαλόπολης – σώζονται θεμέλια σε άγνωστη θέση
•	Longanico	ΛΑΚΩΝΙΑ	Κάστρο Λογκανίκου	⬤ ⬤ ⬤
•	Serones vel Seraphena			⬤ ⬤ ⬤	Άγνωστη θέση
•	Castri	ΛΑΚΩΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Καστρί – Υπάρχουν ερείπια
•	Verdonia	ΛΑΚΩΝΙΑ	Κάστρο Βορδόνιας	⬤ ⬤ ⬤
•	Astro	ΑΡΚΑΔΙΑ	Κάστρο Εστέλλα	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας
•	Astrici	ΑΡΚΑΔΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	Πιθανόν το κάστρο στον λόφο Αστρίτη κοντά στο χωρ. Χάραδρος της Βορ. Κυνουρίας
•	Platanos vile			⬤ ⬤ ⬤	Αταύτιστο χωρ. Πλάτανος
•	Cariposti Sive Caropoli in brazzo di Maina	ΛΑΚΩΝΙΑ	Καρυούπολις	⬤ ⬤ ⬤
•	Cocchochia Sive Colochita ut supra	ΛΑΚΩΝΙΑ	Κάστρο Κολοκυθιάς	⬤ ⬤ ⬤
•	Comusta	ΛΑΚΩΝΙΑ		⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Κουμουστά – ίχνη οχύρωσης
•	Maina grande in brazzo ut supra	ΛΑΚΩΝΙΑ	Κάστρο στο Τηγάνι	⬤ ⬤ ⬤	«Μεγάλη Μαΐνη»
•	Lefro	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Λεύκτρου	⬤ ⬤ ⬤	κάστρο γνωστό και ως “Beaufort”
•	Mantegna in brazzo ut supra	ΜΕΣΣΗΝΙΑ	Κάστρο Μαντινείας	⬤ ⬤ ⬤	χωρ. Αβία

Σημείωση: Η λίστα του 1463 περιλαμβάνει μόνο κάστρα που είναι αμφισβητούμενης κυριότητας ή καινούργια για τους Ενετούς. Δεν περιλαμβάνει ενετικά κάστρα που τους ανήκαν από πολλές δεκαετίες πιο πριν, όπως τα κάστρα στο Άργος, στο Ναύπλιο, τη Μεθώνη, την Κορώνη.

Καστρολογοσ