Καστρολογοσ

Κάστρα της Ελλάδας
 

Χωρογραφικοί πίνακες του Hopf

Ο Karl Hopf (Καρλ Χοπφ, 1832 - 1873) ήταν Γερμανός ιστορικός, που ασχολήθηκε με την ιστορία της μεσαιωνικής και φραγκοκρατούμενης Ελλάδας.

Με τον όρο «Χωρογραφικοί πίνακες του Hopf» είναι γνωστοί στην ιστοριογραφία οι κατάλογοι με τα φράγκικα φέουδα και κάστρα στην Πελοπόννησο κατά τον 14ο και 15ο αιώνα, που περιέχονται στο έργο του Hopf (το οποίο υπογράφει ως Charles Hopf):
“Chroniques gréco-romanes inédites ou peu connues” (Βερολίνο 1873)

Παρακάτω παρουσιάζονται όλοι οι Χωρογραφικοί πίνακες με κάποιες μορφοποιήσεις και τροποποιήσεις για να διευκολυνθεί ο σύγχρονος αναγνώστης. Επίσης αποδίδονται τα διάφορα τοπωνύμια στα Ελληνικά και δίνονται παραπομπές σε κάστρα που περιέχονται στον Καστρολόγο.

Πίνακας Ι

Λίστα του 1377

Από τον Hopf (σελ. 227-229) με βάση δισέλιδο έγγραφο στα ιταλικά από το αρχείο των Ιπποτών της Μάλτας με τίτλο “Quisti sono li castelli che madama ave in lo princepato de Achaya”. Απαντάται και ως Λίστα του 1364, λόγω εσφαλμένης αρχικής χρονολόγησης του Hopf.

H λίστα συντάχθηκε για να χρησιμοποιηθεί από τη βασίλισσα της Νάπολης Ιωάννα Α’ που ήθελε να εκμισθώσει τις φράγκικες κτήσεις του Μοριά στο τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ρόδου.


a)    Questi sono li castelli che Madama ave in lo principato     [αυτά που έχει η Ιωάννα Α’ στο πριγκιπάτο]

  ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ ΝΟΜΟΣ ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ ΒΕΒΑΙΟ ΣΧΟΛΙΟ
 
Primo in ello della Morea:
Lo castello de Claramonte apud Clarenza ΗΛΕΙΑ Κάστρο Χλεμούτσι ⬤ ⬤ ⬤ στο Κάστρο Κυλλήνης
Lo castello de Sancto Homero ΑΧΑΪΑ Κάστρο Σανταμερίου ⬤ ⬤ ⬤
 
In ella Grisera: (Γκριζέρα: Άγνωστη βαρονία που ήταν ίσως η, επίσης απροσδιόριστη, Γρίτσενα)
Lo castello de Belvedere/Ponticho ΗΛΕΙΑ Ποντικόκαστρο ⬤ ⬤ ⬤ στο Κατάκωλο
Lo castello della Montangia delle Monache ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση – βουνό Καλογριάς (;)
Lo castello de Belloreguardo ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ κοντά στην Αρχαία Ήλιδα, Beauregard ή Περιγάρδι – δεν σώζεται
Lo castello de Vunerio ΗΛΕΙΑ Κάστρο Γούμερου ⬤ ⬤ χωρ. Γούμερο (παλ. Βούμερο)
Lo castello de Chillidonij ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Χελιδόνι – Δεν σώζεται κάστρο
 
In la Scorta: (στα Σκορτά)
Lo castello delo Polcellecto ΗΛΕΙΑ Αράκλοβο ⬤ ⬤
Lo castello della Smirina ΗΛΕΙΑ Κάστρο Σμέρνας ⬤ ⬤ βουνό και χωρ. Σμέρνα
Lo castello de Crepacore ΗΛΕΙΑ Κάστρο Κρεπακόρε ⬤ ⬤
Lo castello della Cumba ΗΛΕΙΑ Κάστρο Παλιακούμπας ⬤ ⬤
Lo castello della Pigria ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση, ίσως στο χωρ. Αμπάρι
Lo castello de Ferro ΜΕΣΣΗΝΙΑ ⬤ ⬤ χωρ. Σιδηρόκαστρο – κατεστραμμένο κάστρο
 
In Calamata:
Lo castello de Calamata ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Καλαμάτας ⬤ ⬤ ⬤
Lo castello de porto de Junco ΜΕΣΣΗΝΙΑ Παλαιόκαστρο Πύλου ⬤ ⬤ ⬤
La terre de Mayna ΜΕΣΣΗΝΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση στη Μικρομάνη

b)    Questi so li eastelli de li baroni in la Morea     [τα κάστρα των βαρόνων του Μοριά]

  ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ ΝΟΜΟΣ ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ ΒΕΒΑΙΟ ΣΧΟΛΙΟ
 
Del freri de Sanct Johan [τα κάστρα των Ιπποτών του Αγ. Ιωάννη]
Lo castello de Paleopuli ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ Αρχαία Ήλιδα (παλ. Παλαιόπολη) – ίσως θεμέλια πύργου
Lo castello della Fustena ΑΧΑΪΑ Γυφτόκαστρο Άρλας ⬤ ⬤ χωρ. Φώσταινα – ίσως άλλο κάστρο κοντά στην Άρλα
 
Lo castello novo de messer Marchisano [το νέο κάστρο του κύρη Μαρκεσιάνο]
Lo castello novo de messer Marchisano ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Μίλα ⬤ ⬤ κάποια εποχή λεγόταν “Chateau Neuf”
 
de messer Centurione [του Κεντυρίωνα Ζαχαρία]
La Caladritza ΑΧΑΪΑ Πύργος Χαλανδρίτσας ⬤ ⬤ ⬤
La Stamirra ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη βαρονία «Εσταμίρα» ή «Στάμηρον», ίσως θέση «Χατζή Παλαιόκαστρο», 2χλμ A από Εφύρα Ηλείας
La Lissarea ΑΡΚΑΔΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ ίσως χωρ. Λυσσαρέα – Άγνωστη θέση κάστρου
 
dello singiore de la Avostitza della da Patraxo: [του κύρη της Βοστίτσας]
La Avostiza ΑΧΑΪΑ ⬤ ⬤ ⬤ Αίγιο (παλ. Βοστίτσα) – Δεν σώζεται κάστρο
Sancto Nicola de lo Flacto ΑΧΑΪΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστo – ίσως η Ι.Μ. Αγίου Νικολάου Βλασίας
 
le fortize de Archivescovo de Patraxo: [του (Λατίνου) Αρχιεπισκόπου Πατρών]
Patraxo ΑΧΑΪΑ Κάστρο Πάτρας ⬤ ⬤ ⬤
Lo castello del Cactaficho ΑΡΚΑΔΙΑ; ⬤ ⬤ ⬤ ίσως το άγνωστο στο χωρ. Κανδήλα, θέση Καταφύγιο
Lo castello dello Castri ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστο ποιο «Καστρί»
Lo castello de Ferro sopra Patrasso ΑΧΑΪΑ Σιδηρόκαστρο Αχαΐας ⬤ ⬤ ⬤
Lo castello de la Caminza ΑΧΑΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Καμενίτσα (Αχαΐας) – δεν σώζεται κάστρο
Lo castello della terre del Bosco ΑΧΑΪΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστo (del Bosco=του δάσους) – ίσως στο Νέο Σούλι
Lo castello del piano de Patrasso ΑΧΑΪΑ Κάστρο Ελεκίστρας ⬤ ⬤ (μη τεκμηριωμένη ταύτιση)
 
In ella Grisera: [στην (άγνωστη βαρονία) Γκρίζερα που ήταν ίσως η επίσης άγνωστη Γρίτσενα]
Le castello de Sancto Elya de messer Nicola Alamangno ⬤ ⬤ ⬤ Άγιος Ηλίας(;) – Άγνωστη θέση
Lo castello de Joya de messer Jacobo de Joya ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ ίσως χωρ. Πράσινο (παλ. Τζογιά) – υπάρχουν ερείπια, θέση Γκουμουλόκαστρο (37.7115,21.44475)
Lo castello de Fanari del singior de la Avostitza ΑΡΓΟΛΙΔΑ Κάστρο Άνω Φαναρίου ⬤ ⬤ ίσως πρόκειται για άλλο Φανάρι στην Ηλεία
La terre de la Cristiana dello grant Senescallo ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Κρέστενα ή χωρ. Χριστιανούπολη – χωρίς κάστρο
 
In la Scorta: [στα Σκορτά]
Lo castello de Scala de messer Janni Misido ΑΡΚΑΔΙΑ ⬤ ⬤ χωρ. Λυκόσουρα (παλ. Στάλα ή Αστάλα) – ερείπια κάστρου
 
In Calamata del singior dell archadia:
Lo castello della Archadia ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Κυπαρισσίας ⬤ ⬤ ⬤ Κυπαρισσία (παλ. Αρκαδιά)
Lo castello de Sancto Salvatore ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Σαφλαούρου ⬤ ⬤ χωρ. Λαντζουνάτο Τριφυλίας
Lo castello della Aquila ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Αετού ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Αετός (=Aquila)
 
Del gran Senescallo: [του μεγάλου Σενεσάλου Νικολό Ατζαγιόλι (πέθ.1365)]
Lo castello de Sancto Archangelo ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Αρχαγγέλου ⬤ ⬤
Lo castello de Bulcano ΜΕΣΣΗΝΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Παλιά Μονή Βουλκάνου – κατεστραμμένη
 
De messer Janni Misido:
Lo castello del Grebinj ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Κρεμπενής ⬤ ⬤ χωρ. Κάτω Μέλπεια, ύψωμα Γρεμπενή
Lo castello della Turchata ΜΕΣΣΗΝΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση
 
In la castellania de Coranto del gran Senescallo: [Καστελλανία Κορίνθου του Μεγ. Σενεσάλου]
Lo castello de Coranto ΚΟΡΙΝΘΙΑ Ακροκόρινθος ⬤ ⬤ ⬤
Lo castello de Malvicino presso a Coranto ΚΟΡΙΝΘΙΑ Πεντεσκούφι ⬤ ⬤ (Malvicino=κακός γείτονας)
Lo castello de Basilicata ΚΟΡΙΝΘΙΑ Κάστρο Βασιλικάτα ⬤ ⬤ ⬤ Σικυώνα (παλ. Βασιλικάτα)
Lo castello de Sancto Basile ΚΟΡΙΝΘΙΑ Κάστρο Αγ. Βασιλείου ⬤ ⬤ ⬤
Lo castello de Sancto Georgio de Polifengno ΚΟΡΙΝΘΙΑ Κάστρο Πολυφέγγους ⬤ ⬤ ⬤ Άγιος Γεώργιος Νεμέας
Lo castello de Sercastelli ΑΡΓΟΛΙΔΑ Καζάρμα Αργολίδας ⬤ ⬤ ή ίσως Ξεροκαστέλι Βασιλικών
Lo castello de Angelo Castro ΚΟΡΙΝΘΙΑ Αγγελόκαστρο ⬤ ⬤ ⬤
Lo castello de Pregata ΑΡΓΟΛΙΔΑ Κάστρο Ν. Επιδαύρου ⬤ ⬤ Pregata=παραφθορά του «Πιάδα» (Ν.Επίδαυρος)
Lo castello de Lo Ligorio ΑΡΓΟΛΙΔΑ Κάστρο Παλιγουριού ⬤ ⬤ κοντά στο Λυγουριό
 
Del conte de Cupersano [του (Ενετού) κόντε Cupersano]
Lo castello d’ Αrgo ΑΡΓΟΛΙΔΑ Κάστρο Λάρισα Άργους ⬤ ⬤ ⬤
Lo castello de Napoli de Romania ΑΡΓΟΛΙΔΑ Ακροναυπλία ⬤ ⬤ ⬤ Ναύπλιο = Napoli de Romania

♜ ♜

Πίνακας ΙI

Λίστα του 1391

Από τον Hopf (σελ. 229-230) με βάση έγγραφο από το αρχείο του Τορίνο.

Η λίστα συντάχθηκε στα Γαλλικά από τους Ναβαρέζους και στάλθηκε στον διεκδικητή του Πριγκιπάτου της Αχαΐας, Αμεδαίο της Σαβοΐας προς ενημέρωση (o οποίος Αμεδαίος τα βρήκε με όλους, αλλά τελικά δεν ήρθε ποτέ στον Μοριά).
Μέσα σε αγκύλες ([...]) αναγράφονται οι τρέχοντες ιδιοκτήτες. O Le vicaire της λίστας είναι ο Ναβαρέζος βάιλος του Πριγκιπάτου και επίτροπος (vicaire) από το 1386 Πέτρος του Σαν Σουπεράνο (Petro de San Superano) που είχε τον τίτλο capetano e vicario generali principatus d Acaya και αργότερα, 1396-1402, υπήρξε Πρίγκιπας Αχαΐας.

  ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ ΝΟΜΟΣ ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ ΒΕΒΑΙΟ ΣΧΟΛΙΟ
 
Les excadances que sunt au prince de la Morée [οι κτήσεις που ανήκουν στον πρίγκιπα του Μοριά]
La Voustice avec ses pertinences [Le vicaire] ΑΧΑΪΑ ⬤ ⬤ ⬤ Αίγιο (παλ. Βοστίτσα) – Δεν σώζεται κάστρο
La Beguche ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση
Le Oriol [Assane per sa feme] ΑΧΑΪΑΚάστρο Τεριόλο⬤ ⬤ χωρ. Ρίολος
Chastel Nuef [Nyco de Tarant απο τον vicaire] ⬤ ⬤ Άγνωστο – ίσως το κάστρο του Μίλα στη Μεσσηνία
Le Flacto [Johant du Villart από τον vicaire] ΑΧΑΪΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστo – ίσως η Ι.Μ. Αγίου Νικολάου Βλασίας
Le chastel de Les Portes [Jaco de Chipre από τον vicaire] ΑΧΑΪΑ Κάστρο στις Πόρτες ⬤ ⬤ ⬤
La tour de la Gastogne [Huguet d'Alex] ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστος πύργος στη Γαστούνη
Sainte-Elie [Le vicaire] ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση – Άγιος Ηλίας (;)
La tour de Golenice [Perrot de Vernay] ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση στο χωρ. Επιτάλιο (παλ. Αγουλινίτσα)
La tour de la Christiania [Johan d'Ayne] ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστος πύργος σε Κρέστενα ή Χριστανούπολη
La Mandrice [Johan d'Ayne] ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Γρύλλος (παλ. Μουντρίτσα ή Μούντριζα) – Δεν σώζεται κάστρο
La Combe [Le Moyne de Pollay] ΗΛΕΙΑ Κάστρο Παλιακούμπας ⬤ ⬤
Le Stala [Johant Misto & Bertranet Mota] ΑΡΚΑΔΙΑ ⬤ ⬤ χωρ. Λυκόσουρα (παλ. Στάλα ή Αστάλα) – ερείπια κάστρου
La Biquoque [Nycolo Le Fort] ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση
La Tour [Nycolas Moche] ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστος πύργος – ίσως στο Πυργάκι Τριφυλίας
La Glace [Pietre Gros] ΗΛΕΙΑ Κάστρο Καλίδονας ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Ανήλιο (παλ. Γλάτσα)
La Fenare [Guille de la Forest] ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ μάλλον το Φανάρι Ανδρίτσαινας – άγνωστη θέση κάστρου
Saint-Archangel [Le vicaire] ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Αρχαγγέλου ⬤ ⬤
Le Gravenil [Le vicaire, κατασκ. Johant Misto] ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Κρεμπενής ⬤ ⬤ χωρ. Κάτω Μέλπεια, ύψωμα Γρεμπενή
La Turtada [Le vicaire, κατασκ. Johant Misto] ΜΕΣΣΗΝΙΑ; ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστο (Θολό; Φιγαλεία;)
La Molines [Le vicaire, κατασκ. Johant Misto] ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Ντεμπρίζ ⬤ ⬤ ή ίσως Μπούρτζι Αμπελοκήπων
 
Les lieux du propre domaine en ladicte province [οι τόποι με έγκυρη κυριότητα στην εν λόγω επαρχία]
Clairence [Le vicaire] ΗΛΕΙΑ Κάστρο Γλαρέντζας ⬤ ⬤ ⬤ στην Κυλλήνη
Clarmont [Barthe Bouvin] ΗΛΕΙΑ Κάστρο Χλεμούτσι ⬤ ⬤ ⬤ χωρ.Κάστρο Κυλλήνης
Belveder [Le vicaire] ΗΛΕΙΑ Ποντικόκαστρο ⬤ ⬤ ⬤ στο Κατάκωλο
Saint-Homer [Le vicaire] ΑΧΑΪΑ Κάστρο Σανταμερίου ⬤ ⬤ ⬤
Porcelle [άρχων Κυπαρισσίας] ΗΛΕΙΑ Αράκλοβο ⬤ ⬤
Crevecuer [άρχων Κυπαρισσίας] ΗΛΕΙΑ Κάστρο Κρεπακόρε ⬤ ⬤
Castel-de-Fer [άρχων Κυπαρισσίας] ΜΕΣΣΗΝΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ χωρ.Σιδηρόκαστρο – κατεστραμμένο κάστρο
La Praye [άρχων Κυπαρισσίας] ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση, ίσως στο χωρ. Αμπάρι Ηλείας
Druse [Le vicaire] ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Ανδρούσας ⬤ ⬤ ⬤
Port–Jonc [le Moyne & Johant d'Ayne] ΜΕΣΣΗΝΙΑ Παλαιόκαστρο Πύλου ⬤ ⬤ ⬤
Calemate [Le vicaire] ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Καλαμάτας ⬤ ⬤ ⬤
Le Magne [Δεσπότης Μυστρά] ΛΑΚΩΝΙΑ Κάστρο Τηγάνι ⬤ ⬤ «Μεγάλη Μαΐνη» ή ίσως το Κάστρο Πόρτο Κάγιο
Beaur–Regart [Le Moyne] ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Λεύκτρου ⬤ ⬤ ⬤ κάστρο γνωστό και ως “Beaufort”

♜ ♜ ♜

Πίνακας ΙII

Λίστα του 1463

Από τον Hopf (σελ. 202-203) με βάση το χρονικό Annali Veneti e del Mondo του Ενετού ιστορικού Stefano Magno.

Η λίστα (σε 3 μέρη) περιέχει :
a) κάστρα που κρατούσαν οι Ενετοί στην Πελοπόννησο,
b) κάστρα που κρατούσαν οι Τούρκοι στην Πελοπόννησο
c) κάστρα που απέκτησαν εκείνη την περίοδο οι Ενετοί στην Πελοπόννησο

Θυμίζουμε ότι το 1463 ήταν η χρονιά έναρξης του Α’ Ενετοτουρκικού πολέμου (1463-1470), σε μια περίοδο που οι Ενετοί προσπαθούσαν να διατηρήσουν εδάφη στην Πελοπόννησο μετά από την Οθωμανική κατάκτηση του 1460.

Η γλώσσα που συντάχθηκε είναι η βενετσιάνικη διάλεκτος των Ιταλικών. Μεταφραστικές επεξηγήσεις: Η λέξη vel είναι το διαζευκτικό «ή». Η φράση se perse σημαίνει «χάθηκε» (το πήραν οι Τούρκοι). Η φράση ut supra σημαίνει «ως άνω».

a)    Κάστρα που κατείχαν οι Ενετοί το 1463    (Veneti varios locos et castella Peloponnesi expugnant)

  ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ ΝΟΜΟΣ ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ ΒΕΒΑΙΟ ΣΧΟΛΙΑ
 
Veneti varios locos et castella Peloponnesi expugnant
Vasilica sivé Valica ΚΟΡΙΝΘΙΑ Κάστρο Βασιλικάτα ⬤ ⬤ ⬤ Σικυώνα (παλ. Βασιλικάτα)
S. Zorzi Tropico ΚΟΡΙΝΘΙΑ Κάστρο Πολυφέγγους ⬤ ⬤ ⬤ Άγιος Γεώργιος (Τροπαιοφόρος) Νεμέας
Vostizza vel Vistizza ΑΧΑΪΑ ⬤ ⬤ ⬤ Αίγιο (παλ.Βοστίτσα) – Δεν σώζεται κάστρο
Argirocastro vel Androcastro ΑΡΚΑΔΙΑ Αργυρόκαστρο ⬤ ⬤ κοντά στο χωρ. Μαγούλιανα Γορτυνίας
Dimizana vel Dimiza ΑΡΚΑΔΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Δημητσάνα – Δεν υπάρχει κάστρο
Tartari vel Tradici Grando ΑΧΑΪΑ Κάστρο Τάρταρη ⬤ ⬤ στο βουνό Τάρταρης – “Tradici” ίσως από το Γαρδίκι
Graveno vel Guevano ΑΧΑΪΑ Κάστρο Γρεβενού ⬤ ⬤ χωρ. Σπαρτιά (παλ. Γρεβενό)
Arulia ΑΧΑΪΑ Γυφτόκαστρο Άρλας ⬤ ⬤ χωρ. Άρλα
Focena vel Phonea ΑΧΑΪΑ; ⬤ ⬤ ⬤ Φώσταινα ή ίσως Φενεός – Άγνωστο
Montepoli ΑΧΑΪΑ Κάστρο Μιτόπολης ⬤ ⬤
Caritena vel Carizena ΑΡΚΑΔΙΑ Κάστρο Καρύταινας ⬤ ⬤ ⬤
S. Zorzi de Scorta ΑΡΚΑΔΙΑ Κάστρο Αγ.Γεωργίου Σκορτών ⬤ ⬤ ή ίσως η Ακρόπολη Λυκόσουρας
Crivocori ΗΛΕΙΑ Κάστρο Κρεπακόρε ⬤ ⬤
Aracleno vel Araclavo ΗΛΕΙΑ Αράκλοβο ⬤ ⬤
Strovazzi vel Strovizza ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Ακρόπολη Λέπρεου (παλ.Στροβίτσα)
Vumeri ΗΛΕΙΑ Κάστρο Γούμερου ⬤ ⬤ χωρ. Γούμερο (παλ. Βούμερο)
Chilidoni vel Clidoni ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Χελιδόνι – Δεν σώζεται κάστρο
Stamero vel Stamiro ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη βαρονία «Εσταμίρα» ή «Στάμηρον», ίσως θέση «Χατζή Παλαιόκαστρο», 2χλμ A από Εφύρα Ηλείας
Vunengo vel Vunango ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤⬤ χωρ. Βούναργο – μάλλον δεν υπάρχει κάστρο
Zoia ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ ίσως χωρ. Πράσινο (παλ. Τζογιά) – Υπάρχουν ερείπια, θέση Γκουμουλόκαστρο (37.7115,21.44475)
Elena vel Alona ΗΛΕΙΑ Κάστρο Ώλενας ⬤ ⬤ ή ίσως το Κάστρο Θεισόας
Avolanizza ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστο – ίσως στο χωρ.Βολάντζα (σημ. Αλφειούσα)
Belveder ΗΛΕΙΑ Ποντικόκαστρο ⬤ ⬤ ⬤ στο Κατάκωλο
Santameri vel Santomari ΑΧΑΪΑ Κάστρο Σανταμερίου ⬤ ⬤ ⬤
Porsos vel Pertes ΑΧΑΪΑ Κάστρο στις Πόρτες ⬤ ⬤ ⬤
Gardisco vel Cradici ΑΧΑΪΑ Κάστρο Δοξαπατρή ⬤ ⬤ κοντά στο χωρ. Σκιαδάς (παλ. Γάρντισκο)
Noetiuni ΑΧΑΪΑ ⬤ ⬤ Ι.Μονή Νοτενών – σώζεται παλιό τείχος
Tripotama vel Trisetenia ΑΧΑΪΑ Κάστρο Ψωφίδας ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Τριπόταμα Καλαβρύτων
Rumbili vel Rubeli ΑΡΚΑΔΙΑ Κάστρο Ρούπελης ⬤ ⬤ κοντά στο χωρ. Σπάθαρης Γορτυνίας
Mayayiado vel Maconico ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Μαγγανιακού ⬤ ⬤
Drusa ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Ανδρούσας ⬤ ⬤ ⬤
Calamata ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Καλαμάτας ⬤ ⬤ ⬤
Manteyna ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Μαντινείας ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Αβία
Lesfaro ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Λεύκτρου ⬤ ⬤ ⬤ κάστρο γνωστό και ως “Beaufort”
Maina Granda ΛΑΚΩΝΙΑ Κάστρο Τηγάνι ⬤ ⬤ «Μεγάλη Μαΐνη» ή ίσως στο Πόρτο Κάγιο
Stelli Levizza vel Seliviza ΜΕΣΣΗΝΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση – μάλλον χωρ. Άγ. Νικόλαος (παλ. Σελίνιτσα)
Ruolio vel Ruolo ΑΧΑΪΑ Κάστρο Τεριόλο ⬤ ⬤ χωρ. Ρίολος
Camenizza vel Camomenizza ΑΧΑΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Καμενίτσα (Αχαΐας) – δεν σώζεται κάστρο
Calendrizzo ΑΧΑΪΑ Πύργος Χαλανδρίτσας ⬤ ⬤ ⬤
Bocenico ΑΡΚΑΔΙΑ Κάστρο Μπεζενίκου ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Βλαχέρνα (παλ. Μπεζενίκο)
Calaurata vel Calavita ΑΧΑΪΑ Κάστρο Καλαβρύτων ⬤ ⬤ ⬤
Lastrana vel Listrenu ΑΧΑΪΑ Κάστρο Λίστρενας ⬤ ⬤ χωρ. Γκραίκας
Sidero Castro ΑΧΑΪΑ Σιδηρόκαστρο Αχαΐας ⬤ ⬤ ⬤
Camero Castro vel Cumero Castro ΑΧΑΪΑ Πουρναρόκαστρο ⬤ ⬤
Paleo Castro vel Paolo Castro ΑΧΑΪΑ Παυλόκαστρο ⬤ ⬤ ⬤
Seravali ΑΧΑΪΑ ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Σαραβάλι – Σώζεται ένας τοίχος
Francavilla ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ Ι.Μ. Φραγκαβίλλας (Αμαλιάδα) – όχι κάστρο
Mondrusa vel Mondrizza ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Γρύλλος (παλ. Μουντρίτσα ή Μούντριζα) – χωρίς κάστρο
Astro ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση
Arto ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση
Salauro vel S. Laureo ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Σαφλαούρου ⬤ ⬤ χωρ. Λαντζουνάτο Τριφυλίας
Gribani vel Grebani ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Κρεμπενής ⬤ ⬤ χωρ. Κάτω Μέλπεια, ύψωμα Γρεμπενή
Jonava vel Janina ΜΕΣΣΗΝΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση
Vutina ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Βούταινας ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Βούταινα
Pidina ΜΕΣΣΗΝΙΑ Κάστρο Πηδήματος ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Πήδημα
Lendari ΑΡΚΑΔΙΑ Κάστρο Λεονταρίου ⬤ ⬤ ⬤
Mortomizza ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση
Longonico ΛΑΚΩΝΙΑ Κάστρο Λογκανίκου ⬤ ⬤ ⬤
Gurenes ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση
Ursi ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση
Castri vel Castriti ΛΑΚΩΝΙΑ ⬤ ⬤ χωρ. Καστρί (ή Καστρίτσι) – Υπάρχουν ερείπια
Verdognia ΛΑΚΩΝΙΑ Κάστρο Βορδόνιας ⬤ ⬤ ⬤
Lacovuno ΛΑΚΩΝΙΑ Λυκοβουνό ⬤ ⬤ ή ίσως χωρ. Σελλασία – θέση ελληνιστικού οχυρού
Iracchi vel Zirachi ΛΑΚΩΝΙΑ Κάστρο Γερακίου ⬤ ⬤
Astro ΑΡΚΑΔΙΑ Κάστρο Εστέλλα ⬤ ⬤ χωρ. Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας
Astrizi ⬤ ⬤ ⬤ Πιθανόν το κάστρο στον λόφο Αστρίτη κοντά στο χωρ. Χάραδρος της Βορ. Κυνουρίας
Parusco ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση – ίσως στον Πραστό Κυνουρίας
Limbia ΑΡΚΑΔΙΑ Κάστρο Γλυππίας ⬤ ⬤ πιθανή θέση ακρόπολης Γλυμπείων
Chelidononi ΑΡΚΑΔΙΑ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση στην Αρκαδία
Asopo vel Asopes ΛΑΚΩΝΙΑ Παλιόκαστρο Ασωπού ⬤ ⬤ πάνω από το χωρ. Παπαδιάνικα
Sidro Castro ΛΑΚΩΝΙΑ Σιδηρόκαστρο ⬤ ⬤ ή ίσως το χωρ. Σιδηρόκαστρο Μεσσηνίας

b)    Κάστρα που κρατούσαν οι Τούρκοι το 1463    (Rimase in nella man de Turchi solamente...)

  ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ ΝΟΜΟΣ ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ ΒΕΒΑΙΟ ΤΟΥΡΚ. ΦΡΟΥΡΑ
 
Rimase in nella man de Turchi
CorantoΚΟΡΙΝΘΙΑΑκροκόρινθος⬤ ⬤ ⬤1500
MocloΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Μουχλίου⬤ ⬤ ⬤200
SalmonicoΑΧΑΪΑΚάστρο Σαλμένικου⬤ ⬤ ⬤50
ChiaramonteΗΛΕΙΑΧλεμούτσι⬤ ⬤ ⬤80
CalaurataΑΧΑΪΑΚάστρο Καλαβρύτων⬤ ⬤ ⬤130
ArcadiaΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Κυπαρισσίας⬤ ⬤ ⬤150
LiondariΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Λεονταρίου⬤ ⬤ ⬤150
MisitraΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Μυστρά⬤ ⬤ ⬤120
NasopoΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Ασωπού⬤ ⬤25
PatrasΑΧΑΪΑΚάστρο Πάτρας⬤ ⬤ ⬤150

c)    Κάστρα που απέκτησαν οι Ενετοί το 1463    (Veneti obtinuerunt:)

  ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ ΝΟΜΟΣ ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ ΒΕΒΑΙΟ ΣΧΟΛΙΟ
 
Veneti obtinuerunt:
Damala appresso NapoliΑΡΓΟΛΙΔΑΚάστρο Δαμαλά⬤ ⬤ ⬤Τροιζήνα (παλ. Δαμαλάς) – ν.Πειραιώς
Olena vel HelenaΗΛΕΙΑΚάστρο Ώλενας⬤ ⬤ ⬤κοντά στο χωρ. Ωλένη
Chilidoni se perse 1470ΗΛΕΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Χελιδόνι – Δεν υπάρχει κάστρο
Vumero se perse 1470 ΗΛΕΙΑ Κάστρο Γούμερου ⬤ ⬤ χωρ. Γούμερο (παλ. Βούμερο)
Belveder se perse ut supra ΗΛΕΙΑΠοντικόκαστρο⬤ ⬤ ⬤στο Κατάκωλο
PidimiaΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Πηδήματος⬤ ⬤ ⬤
MainaΜΕΣΣΗΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση στο χωρ. Μικρομάνη
Calamata se perse ut supraΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Καλαμάτας⬤ ⬤ ⬤
Piaida vel PiadaΑΡΓΟΛΙΔΑΚάστρο Ν. Επιδαύρου⬤ ⬤ ⬤Ν.Επίδαυρος (παλ. Πιάδα)
Andro CastroΑΡΚΑΔΙΑΑργυρόκαστρο⬤ ⬤στο χωρ. Μαγούλιανα Γορτυνίας
JanizzaΜΕΣΣΗΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Ελαιοχώρι (παλ. Γιάννιτσα) – υπάρχουν ερείπια
Argiro Castro vel Agno Castro se perse in 1470 ⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστο Αργυρόκαστρο
Dirauti over DrasiΛΑΚΩΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Δυρράχι Μεγαλόπολης – σώζονται θεμέλια σε άγνωστη θέση
LonganicoΛΑΚΩΝΙΑ Κάστρο Λογκανίκου ⬤ ⬤ ⬤
Serones vel Seraphena⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
CastriΛΑΚΩΝΙΑ⬤ ⬤ χωρ. Καστρί – Υπάρχουν ερείπια
VerdoniaΛΑΚΩΝΙΑ Κάστρο Βορδόνιας⬤ ⬤ ⬤
AstroΑΡΚΑΔΙΑ Κάστρο Εστέλλα ⬤ ⬤χωρ. Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας
AstriciΑΡΚΑΔΙΑ⬤ ⬤ ⬤Πιθανόν το κάστρο στον λόφο Αστρίτη κοντά στο χωρ. Χάραδρος της Βορ. Κυνουρίας
Platanos vile⬤ ⬤ ⬤Αταύτιστο χωρ. Πλάτανος
Cariposti Sive Caropoli in brazzo di MainaΛΑΚΩΝΙΑΚαρυούπολις⬤ ⬤ ⬤
Cocchochia Sive Colochita ut supraΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Κολοκυθιάς⬤ ⬤ ⬤
ComustaΛΑΚΩΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Κουμουστά – ίχνη οχύρωσης
Maina grande in brazzo ut supraΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο στο Τηγάνι⬤ ⬤ «Μεγάλη Μαΐνη»
LefroΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Λεύκτρου⬤ ⬤ ⬤κάστρο γνωστό και ως “Beaufort”
Mantegna in brazzo ut supraΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Μαντινείας⬤ ⬤ ⬤χωρ. Αβία

Σημείωση: Η λίστα του 1463 περιλαμβάνει μόνο κάστρα που είναι αμφισβητούμενης κυριότητας ή καινούργια για τους Ενετούς. Δεν περιλαμβάνει ενετικά κάστρα που τους ανήκαν από πολλές δεκαετίες πιο πριν, όπως τα κάστρα στο Άργος, στο Ναύπλιο, τη Μεθώνη, την Κορώνη.


♜ ♜ ♜ ♜

Πίνακας Ⅳ

Λίστα του 1467

Από τον Hopf (σελ. 205-206) με βάση το χρονικό Annali Veneti e del Mondo του Ενετού ιστορικού Stefano Magno (1499-1572).

Περιλαμβάνει τα αμφισβητούμενης κυριότητας κάστρα στον Μοριά (εκτός από τα μεγάλα ενετικά: Ναύπλιο, Άργος, Μεθώνη, Κορώνη κ.λπ.).
Αυτά που έχουν το σύμβολο ανήκουν στη Βενετία. Αυτά που συνοδεύονται από το σύμβολο R είναι κατεστραμμένα. Τα υπόλοιπα είναι των Τούρκων.

a)    1467 de settembrio la Morea questi sono Castelli

  ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ ΝΟΜΟΣ ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ ΒΕΒΑΙΟ ΣΧΟΛΙΟ
 
CorantoΚΟΡΙΝΘΙΑΑκροκόρινθος⬤ ⬤ ⬤
Diacastro
R
ΑΧΑΪΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση – Διακοφτό (;)
TricaliaΚΟΡΙΝΘΙΑΚάστρο Τρικάλων Κορινθίας⬤ ⬤ ⬤
Gardichi ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση – ίσως του Τάρταρη
VasilicaΚΟΡΙΝΘΙΑΚάστρο Βασιλικάτα⬤ ⬤ ⬤Σικυώνα (παλ. Βασιλικάτα)
Vistizza
R
ΑΧΑΪΑ⬤ ⬤ ⬤Βοστίτσα (Αίγιο) – Δεν σώζεται κάστρο
Tarses ΚΟΡΙΝΘΙΑΚάστρο Ταρσού⬤ ⬤ ⬤
S. Elia ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστo, ίσως το κατεστραμμένο πάνω από την εκβολή της Νέδας (37.41195, 21.69496)
S. Zorzi Tropico ΚΟΡΙΝΘΙΑΚάστρο Πολυφέγγους⬤ ⬤ ⬤Άγ. Γεώργιος (Τροπαιοφόρος) Νεμέας
Listrena
R
ΑΧΑΪΑΚάστρο Λίστρενας⬤ ⬤ χωρ. Γκραίκας
Fonea
R
ΚΟΡΙΝΘΙΑ;⬤ ⬤ ⬤Αρχ.Ακρόπολη Φενεού (;)
S. Vassili
R
ΚΟΡΙΝΘΙΑ Κάστρο Αγ. Βασιλείου⬤ ⬤ ⬤
Selmenico ΑΧΑΪΑΚάστρο Σαλμένικου⬤ ⬤ ⬤
CalavitaΑΧΑΪΑΚάστρο Καλαβρύτων⬤ ⬤ ⬤
Silo Castro
R
ΚΟΡΙΝΘΙΑ⬤ ⬤ ⬤Ξυλόκαστρο – Δεν σώζεται
Patras ΑΧΑΪΑΚάστρο Πάτρας⬤ ⬤ ⬤
Calandrezza
R
ΑΧΑΪΑΠύργος Χαλανδρίτσας⬤ ⬤ ⬤
Pazoda⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση – Ίσως η Πιάδα (σημ. Ν.Επίδαυρος)
Saravali
R
ΑΧΑΪΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Σαραβάλι – Σώζεται ένας τοίχος
Chestena ΑΧΑΪΑ;⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση – Ίσως χωρ. Φώσταινα
Alinori
R
ΚΟΡΙΝΘΙΑΚάστρο Αγιονορίου⬤ ⬤ ⬤
Sidro Castro
R
ΑΧΑΪΑΣιδηρόκαστρο Αχαΐας⬤ ⬤ ⬤
Selevizza ΑΧΑΪΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση, ίσως Συλίβαινα (περιοχή Τσιβλού)
Fanari
R
ΑΧΑΪΑ;⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση – ίσως στον Άραξο
Curnaro Castro ΑΧΑΪΑΠουρναρόκαστρο⬤ ⬤
S. DameriΑΧΑΪΑΚάστρο Σανταμερίου⬤ ⬤ ⬤
Damala
R †
ΑΡΓΟΛΙΔΑΚάστρο Δαμαλά⬤ ⬤ ⬤Τροιζήνα (παλ.Δαμαλάς) – ν.Πειραιώς
Castrizzi ΑΧΑΪΑΚάστρο Καστριτσίου ⬤ ⬤
Pertes ΑΧΑΪΑΚάστρο στις Πόρτες⬤ ⬤ ⬤
Angelo Castro
R
ΑΧΑΪΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστο «Αγγελόκαστρο» – ίσως το χωρ. Γομιστό
Paulo Castro ΑΧΑΪΑΠαυλόκαστρο⬤ ⬤ ⬤
Guevano ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Sero Castelia ⬤ ⬤ ⬤Ξεροκαστέλλι – Άγνωστο στη Δ Πελοπόννησο
Camemonia ΑΧΑΙΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστο – ίσως η Καμενίτσα
Xironeo Castro ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Riolo ΑΧΑΪΑΚάστρο Τεριόλο⬤ ⬤ χωρ. Ρίολος
S. Biasio ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση – ίσως χωρ. Βλασιά ή Αρχαίο Λεόντιο
Greban ΑΧΑΪΑΚάστρο Γρεβενού⬤ ⬤ χωρ. Σπαρτιά (παλ. Γρεβενό)
MucliΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Μουχλίου⬤ ⬤ ⬤
Aito
R
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Αετού⬤ ⬤ ⬤
ZipianaΑΡΚΑΔΙΑΓουλάς Νεστάνης⬤ ⬤ ⬤χωρ. Νεστάνη (παλ. Τσιπιανά)
Trisotenia⬤ ⬤ ⬤Πιθανόν το κάστρο στον λόφο Αστρίτη κοντά στο χωρ. Χάραδρος (παλ. Τρίστενα) της Βορ. Κυνουρίας<
S. Lauro
R
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Σαφλαούρου⬤ ⬤ ⬤χωρ. Λαντζουνάτο Τριφυλίας
Proiteri
R
⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Acoua⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Janina
R
ΜΕΣΣΗΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Droboliza
R
ΑΡΚΑΔΙΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση κοντά στην Τρίπολη
Limisana ΑΡΚΑΔΙΑ⬤ ⬤ ⬤Μάλλον Δημητσάνα – δεν έχει κάστρο
ArcadiaΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Κυπαρισσίας⬤ ⬤ ⬤Κυπαρισσία (παλ. Αρκαδιά)
Silimo
R
ΑΡΚΑΔΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Σιλίμνα – ερείπια οχύρωσης
CaricenaΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Καρύταινας⬤ ⬤ ⬤
Neocastro
R
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Μίλα⬤ ⬤ κάποια εποχή ήταν το “Chateau Neuf”
Piada
R †
ΑΡΓΟΛΙΔΑΚάστρο Ν. Επιδαύρου⬤ ⬤ ⬤Ν.Επίδαυρος (παλ. Πιάδα)
S. Zorzi ScortaΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Αγ.Γεωργίου⬤ ⬤ ή ίσως η Ακρόπολη Λυκόσουρας
Loi
R
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Διοδίων⬤ ⬤ χωρ. Διόδια (παλ. Λόι)
Tavia ΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Δαβιάς⬤ ⬤ ⬤
Lendari ΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Λεονταρίου⬤ ⬤ ⬤
Adruisa
R
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Ανδρούσας⬤ ⬤ ⬤
Arziro castro
ΑΡΚΑΔΙΑΑργυρόκαστρο⬤ ⬤ίσως άλλο Αργυρόκαστρο
Diracchi
R †
ΑΡΚΑΔΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Δυρράχι Μεγαλόπολης – σώζονται θεμέλια σε άγνωστη θέση
Spedal
R
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο στο Σπιτάλι⬤ ⬤ ⬤
Posenichi ΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Μπεζενίκου⬤ ⬤ ⬤χωρ. Βλαχέρνα (παλ. Μπεζενίκο)
Gordichi saloΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Γαρδικίου⬤ ⬤ ⬤κοντά στο χωρ. Τουρκολέκας
Lila
R
⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Candela Catafigo ΑΡΚΑΔΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Κανδήλα, θέση Καταφύγιο
Acovo
R
ΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Άκοβας⬤ ⬤ ⬤
Apidimia
R †
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Πηδήματος⬤ ⬤ ⬤χωρ. Πήδημα
Vestra Catrona
R
⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Siminia Casal⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Maina
R †
ΜΕΣΣΗΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση στο χωρ. Μικρομάνη
Castelli
R
⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
LonganicoΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Λογκανίκου⬤ ⬤ ⬤
Calamita
R †
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Καλαμάτας⬤ ⬤ ⬤
Ruballo ΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Ρούπελης⬤ ⬤ κοντά στο χωρ. Σπάθαρης
Chiaramonte ΗΛΕΙΑΧλεμούτσι⬤ ⬤ ⬤χωρ.Κάστρο Κυλλήνης
Stamiro
R
ΗΛΕΙΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη βαρονία «Εσταμίρα» ή «Στάμηρον», ίσως θέση «Χατζή Παλαιόκαστρο», 2χλμ A από Εφύρα Ηλείας
Arvano Castro
R
⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Olena
ΗΛΕΙΑΚάστρο Ώλενας⬤ ⬤ ⬤κοντά στο χωρ. Ωλένη
Chilidoni
ΗΛΕΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ.Χελιδόνι – Δεν υπάρχει κάστρο
Acumba ΗΛΕΙΑ Κάστρο Παλιακούμπας⬤ ⬤
Fanari ΗΛΕΙΑ⬤ ⬤ ⬤μάλλον το Φανάρι Ανδρίτσαινας – άγνωστη θέση κάστρου
Vumero
ΗΛΕΙΑΚάστρο Γούμερου⬤ ⬤ χωρ. Γούμερο (παλ. Βούμερο)
Mondriza
R
ΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Γρύλλος (παλ. Μουντρίτσα ή Μούντριζα) – χωρίς κάστρο
Diminiza
R
⬤ ⬤ ⬤ Άγνωστη θέση (ίσως Δημητσάνα)
Cusibeni ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Zoia
R
ΗΛΕΙΑ⬤ ⬤ ⬤ίσως χωρ. Πράσινο (παλ. Τζόγια) – υπάρχουν ερείπια, θέση Γκουμουλόκαστρο (37.7115,21.44475)
Vunargo
R
ΗΛΕΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Βούναργο – μάλλον δεν υπάρχει κάστρο
Demeco ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Belveder
ΗΛΕΙΑΠοντικόκαστρο⬤ ⬤ ⬤στο Κατάκωλο
Araclavo ΗΛΕΙΑΑράκλοβο⬤ ⬤ κοντά στο χωρ. Μίνθη
GardiziΗΛΕΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Περιβόλι (παλ. Γάρδιτσα) ή ίσως Κάστρο Δοξαπατρή στον Σκιαδά Αχαΐας
Crivo Cori ΗΛΕΙΑΚάστρο Κρεπακόρε⬤ ⬤
Poria
R
ΜΕΣΣΗΝΙΑ Στομιόκαστρο ⬤ ⬤(μη τεκμηριωμένη ταύτιση)
Spoliza ΗΛΕΙΑΚάστρο Φιγαλείας⬤ ⬤χωρ. Φιγαλεία (παλ. Παύλιτσα, Poliça)
Strovizi ΗΛΕΙΑ⬤ ⬤ Ακρόπολη Λέπρεου (παλ. Στροβίτσα)
Sidro Castro ΜΕΣΣΗΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Σιδηρόκαστρο – σώζονται ελάχιστα
Serenes
ΛΑΚΩΝΙΑ;⬤ ⬤ ⬤Άγνωστo, ίσως η Ζαρνάτα
Manconico
R
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Μαγγανιακού⬤ ⬤
Malvasia ΛΑΚΩΝΙΑΜονεμβασία⬤ ⬤ ⬤
Castri
R †
ΛΑΚΩΝΙΑ ⬤ ⬤ ⬤Λίγα ερείπια στο χωρ. Καστρί
Lico castro ΛΑΚΩΝΙΑ Λυκοβουνό ⬤ ⬤ ή ίσως χωρ. Σελλασία – θέση ελληνιστικού οχυρού
AstroΑΡΚΑΔΙΑ Κάστρο Εστέλλα ⬤ ⬤ χωρ. Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας
Verdonia
ΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Βορδόνιας⬤ ⬤ ⬤
Teologo
R
ΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Παλαιοπαναγίτσας⬤ ⬤χωρ. Θεολόγος Σπάρτης
Astrizi
ΑΡΚΑΔΙΑ⬤ ⬤ ⬤ϊσως το κάστρο στον λόφο Αστρίτη κοντά στο χωρ. Χάραδρος της Βορ. Κυνουρίας
Misitra ΛΑΚΩΝΙΑΜυστράς⬤ ⬤ ⬤
Tradici grando ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Platanos villa
R
ΛΑΚΩΝΙΑ;⬤ ⬤ ⬤Αταύτιστο χωρ. Πλάτανος
AsopesΛΑΚΩΝΙΑΠαλιόκαστρο Ασωπού⬤ ⬤ ⬤πάνω από το χωρ. Παπαδιάνικα
Zerachi ΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Γερακίου⬤ ⬤ ⬤
Gariposti overo Garipoli
R †
ΛΑΚΩΝΙΑΚαρυούπολις⬤ ⬤ ⬤
Vadica
ΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Βατίκων⬤ ⬤ ⬤Νεάπολη (παλ. Βάτικα)
Ales Linidi
R
ΛΑΚΩΝΙΑΠαλιόκαστρο Αγ. Αθανασίου⬤ ⬤πάνω από το Λεωνίδιο
Cochichia over Colichitia
ΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Κολοκυθιάς⬤ ⬤ ⬤
Arna villa
ΛΑΚΩΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Άρνα όπου προϊστορική ακρόπολη
MantegnaΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Μαντινείας⬤ ⬤ ⬤χωρ. Αβία
Maina grande
ΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο στο Τηγάνι⬤ ⬤ «Μεγάλη Μαΐνη»
Janizza
R †
ΜΕΣΣΗΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Ελαιοχώρι Καλαμάτας (παλ. Γιάννιτσα) – Λίγα ερείπια
Comusta villa
ΛΑΚΩΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Κουμουστά – ίσως δεν υπήρχε κάστρο
Lefco
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Λεύκτρου⬤ ⬤ ⬤κάστρο γνωστό και ως “Beaufort”
 
Tunc temporis a Venetorum militibus tenebantur: [Αυτήν την περίοδο υπό τη στρατιωτική κατοχή των Ενετών:]
NapoliΑΡΓΟΛΙΔΑ Ακροναυπλία ⬤ ⬤ ⬤
MalvasiaΛΑΚΩΝΙΑΜονεμβασία⬤ ⬤ ⬤
MainaΛΑΚΩΝΙΑ;Κάστρο στο Τηγάνι⬤ ⬤ «Μεγάλη Μαΐνη» ή ίσως η Μικρομάνη
ChilidoniΗΛΕΙΑ ⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Χελιδόνι-Δεν υπάρχει κάστρο
CoronΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Κορώνης⬤ ⬤ ⬤
ModonΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Μεθώνης⬤ ⬤ ⬤
AndrocastroΑΡΚΑΔΙΑΑργυρόκαστρο⬤ ⬤ κοντά στο χωρ. Μαγούλιανα Γορτυνίας
BurdugnaΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Μπουρδούνιας⬤ ⬤ ⬤χωρ. Αγ.Νικόλαος (παλ. Βαρδούνια)
LonganicoΛΑΚΩΝΙΑ Κάστρο Λογκανίκου ⬤ ⬤ ⬤
CalamataΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Καλαμάτας⬤ ⬤ ⬤
VumeroΗΛΕΙΑΚάστρο Γούμερου⬤ ⬤ ⬤χωρ. Γούμερο (παλ. Βούμερο)
Colera⬤ ⬤ ⬤Άγνωστο, μήπως Θερμήσι;
CastranizzaΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Καστανίτσας⬤ ⬤
PiastroΑΡΚΑΔΙΑ⬤ ⬤ ⬤ίσως χωρ. Πραστός Κυνουρίας – ίχνη οχύρωσης

♜ ♜ ♜ ♜ ♜

Πίνακας V

Λίστα του 1471

Αυτή η λίστα δεν προέρχεται από τον Hopf, αλλά από ενετικό κατάλογο με τίτλο “Dichiarazione di tutta la Morea, fatta nel 1471” που μετέγραψε ο Ανδρέας Μουστοξύδης (1785-1860) και δημοσίευσε ο J. A. Buchon στο βιβλίο: “Nouvelles recherches historiques sur la principauté française de Morée et ses hautes baronnies” (2 τόμοι, 1843–1844).

Περιέχει τα κάστρα του Μοριά που το 1471 ανήκαν στη Βενετία εκτός από τα δύο πρώτα (Ακροκόρινθος και La Croce) που παραμένουν τούρκικα (“il resto Turco”).

Αυτά που έχουν το σύμβολο είναι τα κάστρα που είναι ακόμα σε χρήση. Αυτά που συνοδεύονται από το σύμβολο r (από το rovinata) είναι κατεστραμμένα. Η λέξη villa σημαίνει χωριό.

  ΟΝΟΜΑ ΚΑΣΤΡΟΥ ΝΟΜΟΣ ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ ΒΕΒΑΙΟ ΣΧΟΛΙΟ
 
La Croce
r
ΚΟΡΙΝΘΙΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστο (τούρκικο)
CorantoΚΟΡΙΝΘΙΑΑκροκόρινθος⬤ ⬤ ⬤(στους Τούρκους)
VascoΚΟΡΙΝΘΙΑΚάστρο Βασιλικάτων⬤ ⬤Σικυώνα (παλ. Βασιλικάτα)
San-Zorzi TropicoΚΟΡΙΝΘΙΑΚάστρο Πολυφέγγους⬤ ⬤ ⬤Άγιος Γεώργιος (Τροπαιοφόρος) Νεμέας
Vassili
r
ΚΟΡΙΝΘΙΑ Κάστρο Αγ. Βασιλείου ⬤ ⬤ ⬤
Sillo-Castro
r
ΚΟΡΙΝΘΙΑ⬤ ⬤ ⬤Ξυλόκαστρο – Δεν σώζεται
LirotaΚΟΡΙΝΘΙΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Altori
r
ΚΟΡΙΝΘΙΑΚάστρο Αγιονορίου⬤ ⬤
Farcalle⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Farsas ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση – ίσως της Ταρσού
Foura
r
⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση – ίσως του Φωκά
Callarita ΑΧΑΪΑΚάστρο Καλαβρύτων⬤ ⬤ ⬤
Dracofco
r
ΑΧΑΪΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση κοντά στο Διακοφτό
Listrena
r
ΑΧΑΪΑΚάστρο Λίστρενας⬤ ⬤ χωρ. Γκραίκας
Salmenico ΑΧΑΪΑΚάστρο Σαλμένικου⬤ ⬤ ⬤
Patrasso ΑΧΑΪΑΚάστρο Πάτρας⬤ ⬤ ⬤
Sanavalli ΑΧΑΪΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Σαραβάλι – σώζεται ένας τοίχος
Sidero-castro ΑΧΑΪΑΣιδηρόκαστρο Αχαΐας⬤ ⬤ ⬤
Cuzanaro-Castro ΑΧΑΪΑΠουρναρόκαστρο⬤ ⬤
Castrizi ΑΧΑΪΑΚάστρο Καστριτσίου ⬤ ⬤
Fanari de MaltaΑΧΑΪΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστο (Φανάρι της Μάλτας;)
Ancello-Castro ΑΧΑΪΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστο «Αγγελόκαστρο» στην Αχαΐα
Paulo-Castro ΑΧΑΪΑΠαυλόκαστρο⬤ ⬤ ⬤
Camomenitza
r
ΑΧΑΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Καμενίτσα (Αχαΐας) – δεν σώζεται κάστρο
Calladrizza ΑΧΑΪΑ Πύργος Χαλανδρίτσας ⬤ ⬤ ⬤
Postena ΑΧΑΪΑ Γυφτόκαστρο Άρλας ⬤ ⬤ Μάλλον χωρ. Φώσταινα όπου και άλλα ερείπια
Riollo ΑΧΑΪΑ Κάστρο Τεριόλο ⬤ ⬤ χωρ. Ρίολος
Triponia ΑΧΑΪΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Salluizza (Salevizza)⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Sandameri ΑΧΑΪΑΚάστρο Σανταμερίου⬤ ⬤ ⬤
Portes ΑΧΑΪΑΚάστρο στις Πόρτες⬤ ⬤ ⬤
Greveno ΑΧΑΪΑΚάστρο Γρεβενού⬤ ⬤ ⬤χωρ. Σπαρτιά (παλ. Γρεβενό)
Xerso ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
San Biaso ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση (Άγιος Βλάσιος;)
Gardichi ΗΛΕΙΑ⬤ ⬤ ⬤πιθανόν χωρ. Περιβόλι Ηλείας (παλ. Γάρδιτσα) – άγνωστο κάστρο
Skalia ΑΡΚΑΔΙΑ;⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση – ίσως η ακρόπολη Λυκόσουρας (παλ. Στάλα)
Starmi ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Arnaro-Castro ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστο, ίσως το Αράκλοβο
Chillidona
r
ΗΛΕΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Χελιδόνι – Δεν σώζεται κάστρο
Bellover
r
ΗΛΕΙΑΠοντικόκαστρο⬤ ⬤ ⬤ στο Κατάκωλο
Chiara-MontiΗΛΕΙΑΧλεμούτσι⬤ ⬤ ⬤ χωρ. Κάστρο Κυλλήνης
Castelli
r
⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση (είναι πολλά τα Καστέλλια)
RubelliΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Ρούπελης⬤ ⬤ κοντά στο χωρ. Σπάθαρης
Acora ΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Άκοβας⬤ ⬤ ⬤
Dimizzana ΑΡΚΑΔΙΑ⬤ ⬤ ⬤Δημητσάνα – Δεν υπάρχει κάστρο
Caritena ΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Καρύταινας⬤ ⬤ ⬤
San-Zorzi / Gorzi ΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Αγ.Γεωργίου Σκορτών⬤ ⬤ ή ίσως η Ακρόπολη Λυκόσουρας
StrezzaΑΧΑΪΑΠαλιόκαστρο Στρέζοβας⬤ ⬤ χωρ. Δάφνη Καλαβρύτων (παλ. Στρέζοβα)
VendariΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Λεονταρίου⬤ ⬤ ⬤
Dirachi
r
ΑΡΚΑΔΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Δυρράχι Μεγαλόπολης – σώζονται θεμέλια σε άγνωστη θέση
Gradizzi-Piccolo ΑΡΚΑΔΙΑΚάστρο Γαρδικίου⬤ ⬤ κοντά στο χωρ. Τουρκολιάς
Semiza-Casal ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Longatigo
ΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Λογκανίκου⬤ ⬤ ⬤
Mantinea
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Μαντινείας⬤ ⬤ ⬤χωρ. Αβία
Screutas / Serentas
ΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Ζαρνάτας⬤ ⬤ ⬤χωρ. Κάμπος
Modon
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Μεθώνης⬤ ⬤ ⬤
Castro
ΜΕΣΣΗΝΙΑ Παλαιόκαστρο Πύλου ⬤ ⬤ (ταύτιση δια της εις άτοπον απαγωγής)
Verdonia ΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Βορδόνιας⬤ ⬤ ⬤
Mistra ΛΑΚΩΝΙΑΜυστράς⬤ ⬤ ⬤
Moncinuiaco
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Μαγγανιακού⬤ ⬤ ⬤
Vico-Castro
ΛΑΚΩΝΙΑΛυκοβουνό⬤ ⬤ή ίσως σε θέση ελληνιστικού οχυρού κοντά στο χωρ. Σελλασία
Teologo
ΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Παλαιοπαναγίτσας⬤ ⬤χωρ. Θεολόγος Σπάρτης
Zerachi ΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Γερακίου⬤ ⬤ ⬤
Alosiani ΛΑΚΩΝΙΑ;⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Aspes ΛΑΚΩΝΙΑΠαλιόκαστρο Ασωπού⬤ ⬤ κοντά στο χωρ. Παπαδιάνικα
Janiza
ΜΕΣΣΗΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Ελαιοχώρι (παλ. Γιάννιτσα) Καλαμάτας – κατάλοιπα κάστρου
Coron
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚάστρο Κορώνης⬤ ⬤ ⬤
Vadica
ΛΑΚΩΝΙΑΚάστρο Βατίκων⬤ ⬤ ⬤Νεάπολη (παλ. Βάτικα)
Malvasia
ΛΑΚΩΝΙΑΜονεμβασιά⬤ ⬤ ⬤
AstroΑΡΚΑΔΙΑ Κάστρο Εστέλλα ⬤ ⬤χωρ. Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας
Astrissi ΑΡΚΑΔΙΑ⬤ ⬤ ⬤Πιθανόν το κάστρο στον λόφο Αστρίτη κοντά στο χωρ. Χάραδρος της Βορ. Κυνουρίας
Platanos VillaΛΑΚΩΝΙΑ;⬤ ⬤ ⬤Αταύτιστο χωρ. Πλάτανος
Garipoli
ΛΑΚΩΝΙΑΚαρυούπολις⬤ ⬤ ⬤
Comista villa
ΛΑΚΩΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Κουμουστά–ίσως δεν υπήρχε κάστρο
Arnavilla
ΛΑΚΩΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤χωρ. Άρνα όπου υπάρχει προϊστορική ακρόπολη
Janina-Villa ΜΕΣΣΗΝΙΑ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση
Histro ⬤ ⬤ ⬤Άγνωστη θέση

♜ ♜ ♜ ♜ ♜ ♜ ♜ ♜ ♜ ♜ ♜