Μικρό ερειπωμένο κάστρο στην κορυφή του υψώματος στη δυτική πλευρά του χωριού Άνω Βούταινα Μεσσηνίας.

Ιστορία

Το κάστρο ήταν πιθανότατα φράγκικο, κτισμένο είτε τον 13ο είτε τον 14ο αιώνα. Η μοναδική αναφορά που υπάρχει για αυτό από ιστορική πηγή είναι στο Χρονικό των Τόκων.
Το έμμετρο, ανώνυμο αυτό χρονικό εξιστορεί τα γεγονότα της περιόδου 1375 έως 1425, με επίκεντρο την οικογένεια των Τόκκων (ηγεμόνες Κεφαλληνίας με ηγετικό ρόλο και στο Δεσποτάτο της Ηπείρου και το Πριγκιπάτο της Αχαΐας). Στο χρονικό υπάρχει το εξής απόσπασμα:

Αφού γαρ αποσώθησαν εκεί εις την Αρκαδίαν,
Έσμιξαν και του πρίγκιπος ολίγοι στρατιώται.
Ηπήρεν τους ο Ερκούλιος, εδιέβη εις τον κούρσον.
Κι υπήγεν και εκούρσευσεν εις των Ρωμαίων τον τόπον,
Την Γιάννιναν, την Γούταιναν, τα Χιλιοχώρια όλα.
Κούρση ηπήρασιν πολλά, άπειρα, υπερμέτρου,
Ηχμαλωσίαν έκαμαν, πολλές ψυχές επιάσαν.

Οι στίχοι αναφέρονται σε γεγονότα του 1422 όταν ο Έρκολε Τόκκο, υιοθετημένος γιος του ηγεμόνα Κάρολο Α΄ Τόκκο προσέτρεξε σε βοήθεια του απομονωμένου στο κάστρο Κυπαρισσίας Κεντυρίωνα Β΄Ζαχαρία (τελευταίου Πρίγκιπα Αχαΐας) και στη διάρκεια αυτής της επιχείρησης επιτέθηκε και «κούρσεψε» χωριά που βρισκόταν ήδη στα χέρια των Βυζαντινών, μεταξύ των οποίων τη Γούταινα/Βούταινα.

Στη λίστα με τα κάστρα που κατείχαν οι Βετενοί το 1463 συμπεριλαμβάνεται ως Vutina. Προηγουμένως, στον κατάλογο του 1450 είναι μάλλον το κάστρο Vurinax.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Ο λόφος είναι κατάσπαρτος από ερείπια τειχών και κτισμάτων, αλλά δεν διακρίνονται τείχη σε κάποιο ύψος. Φαίνεται πως η οχύρωση ακολουθούσε τη διαμόρφωση του εδάφους, προστατεύοντας την κορυφογραμμή.
Αυτό που είναι ευδιάκριτο είναι τα ερείπια πύργου στην κορυφή του υψώματος. Ο πύργος, από τον οποίο διασώζεται λίγο μία γωνία του, βρισκόταν στην βορειοανατολική άκρη του φρουρίου. Διακρίνεται επίσης ένα αψιδωτό άνοιγμα και η δεξαμενή (κινστέρνα) του κάστρου. Συνήθως η κιστέρνα καταλάμβανε το ισόγειο τέτοιων πύργων. Η δεξαμενή έχει ορθογώνια κάτοψη με θολωτή οροφή.

Πηγές