Ερείπια κυλινδρικής βίγλας, από τον καιρό των Ιπποτών, στο ακρωτήριο Φούρνοι στη δυτική ακτή της Ρόδου, νότια από τον Μονόλιθο.

Περιγραφή του πύργου

Γενική περιγραφή
Το ακρωτήριο Φούρνοι σχηματίζει μια στενή βραχώδη προέκταση στην άκρη του μεγάλου κόλπου των Απολακκίων στη δυτική ακτή της Ρόδου. Κοντά στην κορυφή του ακρωτηρίου, του οποίου το πλάτος φτάνει μέχρι 50 μέτρα προεξέχοντας προς τα ΝΔ, βρίσκονται τα ερείπια ενός μικρού στρογγυλού πύργου του ύστερου Μεσαίωνα, 10 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Το κτίριο θεωρήθηκε από μερικούς παλαιότερους μελετητές και ερευνητές ως «φάρος» ή «βάθρο αγάλματος της ύστερης αρχαιότητας» (Klaus Gallas: Rhodos. Köln 1984). Αυτό φαίνεται καταρχήν λογικό, δεδομένου ότι τάφοι της ύστερης αρχαιότητας και μια πρωτοβυζαντινή εκκλησία έχουν λαξευτεί στην απότομη ανατολική πλευρά του ακρωτηρίου όπως επισημαίνεται από τους Γάλλους ερευνητές Edouard Biliotti και Abbé Cottret ήδη το 1881: «Στα νότια του Μονόλιθου, στο Cap Furni, τα βράχια ισοπεδώθηκαν κοντά σε έναν μισογκρεμισμένο πύργο και ένας θάλαμος με δύο διαμερίσματα έχει σκαφτεί στον βράχο. Ακολουθώντας τη νότια πλευρά του ακρωτηρίου, σύντομα φτάνουμε σε τρεις σπηλιές που δεν είναι έργο της φύσης. Πολλές κόγχες σκαμμένες στα τοιχώματα φαίνεται ότι είναι ελληνιστικοί τάφοι. Μετά τους χρησιμοποίησαν και οι πρώτοι Χριστιανοί, όπως μαρτυρούν οι σταυροί, που είναι χαραγμένοι παντού στα βράχια. Τα κεραμικά ευρήματα από το σημείο επιβεβαιώνουν αυτήν την υπόθεσή» (Edouard Biliotti / L'Abbé Cottret: L'Île de Rhodes. Rhódos 1881).
Ο Klaus Gallas (1984) περιέγραψε τα ερείπια ως «κυκλική βάση καλά επεξεργασμένων κυβολίθων, πάνω από την οποία ανυψώνονται πέντε δόμοι τοιχοποιίας». Ωστόσο διατηρούνται σημαντικά περισσότερες στρώσεις τοιχοποιίας.

Θεωρώ ότι το μνημείο είναι ένας από τους πύργους-παρατηρητήρια των Ιπποτών του τάγματος του Αγίου Ιωάννη της Ρόδου. Πρέπει να χτίστηκε στα τέλη του 15ου με αρχές του 16ου αιώνα .
Τη δεκαετία του 1990, ορίστηκε και περιγράφηκε από τους ερευνητές Peter Lock (2006) και Michael Heslop (2007).

Ήταν ογκώδης πύργος, του οποίου η διάμετρος στη βάση του είναι 6,3 μ. Είχε μόνο μια πλατφόρμα περιτριγυρισμένη από παραπέτο (ο λεγόμενος «τύπος πλατφόρμας» –παρόμοιοι υπάρχουν και στην ανατολική ακτή της Ρόδου). H σκράπα ή talus (η κεκλιμένη διαμόρφωση στη βάση) προστέθηκε σε μια 2η φάση κατασκευής, όπως φαίνεται από τη ένωση μεταξύ των τοίχων και των δύο διαφορετικών τύπων κονιαμάτων. Τα θεμέλια αρκετών άλλων κατασκευών που διακρίνονται στη χερσόνησο ίσως να έχουν σχέση με τον συγκεκριμένο πύργο.

Πρόσβαση (διαδρομή / είσοδος)
Με αυτοκίνητο: Από το χωριό Μονόλιθος (κατεύθυνση Κάστρο Μονόλιθου / Κάστρο), υπάρχει πινακίδα.
Με πεζοπορία: Από το χωριό του Μονόλιθου μέσω του δρόμου (περίπου 7 χλμ.) ή πάνω από μερικώς διατηρημένα παλιά μονοπάτια σε συνδυασμό με τμήματα δρόμου (δύσκολο για τους μη-ντόπιους να βρουν τη διαδρομή) περίπου 5 χλμ. Μην μπείτε στη χερσόνησο σε περίπτωση καταιγίδας ή ισχυρών ανέμων. Προσοχή: Στην περιοχή της χερσονησίδας ο βράχος πέφτει κατακόρυφα στη θάλασσα!

Ιστορία του μνημείου
Ο πύργος χτίστηκε στο πλαίσιο του προγράμματος κατασκευής ενός δικτύου βιγλών και παρατηρητηρίων του Τάγματος των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη (Hospitaller Knights) στο νησί της Ρόδου προς τα τέλη του 15ου αιώνα. Οι λεπτομέρειες και οι ακριβείς ημερομηνίες δεν είναι γνωστές.

Άλλες Πληροφορίες

Πηγές

Πηγές