Ερείπια οχύρωσης από τη φράγκικη μάλλον περίοδο, στη θέση «Χώτσα» επί του λόφου «Καστέλλι». Ο λόφος ανήκει στον ορεινό όγκο της Μεγάλης Ράχης.

Το σημείο βρίσκεται στην περιοχή Καλαβρύτων, βορειοδυτικά από το χωριό Νάσια και νοτιοανατολικά από το χωριό Βεσίνι.

Έχει οπτική επαφή με άλλες παρόμοιες οχυρώσεις της περιοχής: Στρέζοβας, Μαμαλούκας, Τσαρουχλίου, Αβροτίου.

Ιστορία

Δεν γνωρίζουμε λεπτομέρειες για την ιστορία της οχύρωσης. Θεωρείται μεσαιωνική και όχι αρχαία, αφενός επειδή η πρόχειρη τειχοδομία δεν είναι τόσο παλιά και αφετέρου επειδή δεν υπάρχουν καθόλου θέσεις και ευρήματα από την αρχαιότητα εκεί γύρω. Το πιο πιθανό είναι να δημιουργήθηκε επί Φραγκοκρατίας τον 13ο ή 14ο αιώνα, όπως οι περισσότερες γειτονικές οχυρώσεις αυτού του τύπου στα ορεινά των Καλαβρύτων.
Λογικά, επί Φραγκοκρατίας πρέπει να ανήκε στη Βαρωνεία της Άκοβας.

Είναι ενδιαφέρον ότι, παρά την ονομασία του, το κάστρο είναι πολύ πιο κοντά στα Νάσια παρά στο Βεσίνι. Πάντως τόσο τα Νάσια όσο και το Βεσίνι δεν ήταν ανέκαθεν στις σημερινές τους θέσεις. Οι τοποθεσίες τους έχουν αλλάξει πάνω από μια φορά (γενικά σε εκείνη την περιοχή φαίνεται να επικρατεί μια νοοτροπία συχνής μετακίνησης των χωριών, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία).
Είναι εξαιρετικά πιθανό (αλλά όχι σίγουρο), το Βεσίνι να βρισκόταν παλαιότερα εδώ, στο σημείο που είναι το κάστρο. Στην ενετική απογραφή του Grimani του 1700 το Βεσίνι καταγράφεται ως Vesigni με πληθυσμό 25 οικογένειες. Δυτικά της Στρέζοβας δεν φαίνεται να υπήρχε άλλος οικισμός, εκτός από τη Χώτσα, που θα μπορούσε να κατοικείται στην Β’ Ενετοκρατία, οπότε η υπόθεση ότι εδώ ήταν το μεσαιωνικό Βεσίνι φαίνεται πολύ λογική.

Αυτός είναι ένας λόγος που το κάστρο λέγεται Χώτσας Βεσινιού. Αλλά ο βασικός λόγος που η ονομασία αυτή έμεινε στη βιβλιογραφία είναι ότι ο ερευνητής και ιστοριογράφος των Καλαβρύτων Γ.Παπανδρέου (1906), ο οποίος είναι ο πρώτος που κάνει λόγο για ύπαρξη κάστρου στη θέση Χώτσα, το συμπεριλαμβάνει στο λήμμα για το χωριό Βεσίνι.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Το κάστρο καταλαμβάνει την κορυφή του κωνικού λόφου, εντός μιας περιμέτρου 150 μέτρων περίπου. Η κάτοψή του είναι μάλλον στενόμακρη, εκτεινόμενη στον άξονα ΝΑ-ΒΔ.
Νότια και έξω από την οχύρωση, στην πλαγιά του λόφου υπάρχουν σκόρπια ερείπια που φαίνεται πως είναι κατάλοιπα οικισμού ανακατωμένα με μπάζα που έχουν γκρεμιστεί από την κυρίως οχύρωση.

Το οχυρωμένο επίμηκες τμήμα του κάστρου στην κορυφή αποτελείται από δύο μικρά πλατώματα τα οποία χωρίζονται από έναν μεγάλο βράχο. Στο βορειοανατολικό άκρο του κάστρου, όπου και η κορυφή του λόφου (εκεί που είναι το κολωνάκι της ΓΥΣ), υπάρχουν θεμέλια κτίσματος 3✖3 μ. που πρέπει να ήταν πύργος. Κοντά στον πύργο υπάρχουν ίχνη και από άλλα κτίσματα.

Η βόρεια - βορειοδυτική πλευρά του κάστρου είναι πάνω από γκρεμό και γι’ αυτό δεν προστατεύεται από οχύρωση. Τείχος υπήρχε στην νότια-νοτιοανατολική πλευρά, το οποίο είναι λιθοδομή από ημικατεργασμένες πέτρες χωρίς συνδετικό κονίαμα, πάχους 1 μέτρου. Το τείχος αυτό έχει μήκος 70 μέτρα. Είναι γκρεμισμένο με μέγιστο σωζόμενο ύψος 1 μέτρο.

O Γ.Παπανδρέου (1906) αναφέρει ερείπια 20 σπιτιών και θεμέλια δεξαμενής. Σήμερα δεν ανιχνεύονται ίχνη δεξαμενής ενώ ο αριθμός των σπιτιών δεν μπορεί να επαληθευτεί, αλλά φαίνεται να είναι ρεαλιστικός.

Πηγές