Ελάχιστα ερείπια κάστρου ένα χιλιόμετρο βόρεια από το χωριό Νέο Σούλι του νομού Σερρών, πάνω σε τραπεζοειδή λόφο με ονομασία Γκραντίσκος ή Κοκκινοκορφή.

Η ονομασία Γκραντίσκος σημαίνει κάστρο και η ονομασία Κοκκινοκορφή οφείλεται στο κοκκινωπό χρώμα του εδάφους.

Ιστορία

Η ιστορία του κάστρου είναι άγνωστη. Η επιφανειακή κεραμική ανήκει στην Υστερορωμαϊκή και Παλαιοχριστιανική περίοδο, οπότε θα το χαρακτηρίσουμε πρωτοβυζαντνό.
Το κάστρο Νεο Σουλίου είναι ένας από τους αρκετούς αταύτιστους οχυρωμένους οικισμούς που υπάρχουν στους πρόποδες του Μενοικίου όρους, όπως το κάστρο Χιονοχωρίου, το κάστρο Αγίου Πνεύματος, το κάστρο Οινούσσας.

Η δημιουργία αυτών των οχυρωμένων κάστρων - οικισμών τοποθετείται χρονικά από τον 3ο-4ο αιώνα μ.Χ. λόγω της χρήσης ασβεστοκονιάματος στην τειχοδομία. Από εκείνη την περίοδο και ύστερα είχαν ξεκινήσει επιδρομές και λεηλασίες στην βόρεια Ελλάδα από διάφορα βάρβαρα φύλα (Ούννοι, Γότθοι, αργότερα οι Σλάβοι και κ.ά). Αποτέλεσμα ήταν οι κάτοικοι για να προστατευτούν να συσπειρώνονται σε φυσικές οχυρές θέσεις στα ορεινά και ημιορεινά και να περικλείουν τον οικισμό τους με τείχος. Πιθανόν κάποιοι να προϋπήρχαν ως απλοί οικισμοί που οχυρώθηκαν αργότερα λόγω των επιδρομών.

Σε απόσταση 1,5 χλμ βόρεια από το κάστρο εντοπίζονται ορυκτά μεταλλεύματα σιδήρου. Πιθανολογείιται (Σαμσάρης, 20004) ότι το κάστρο έχει σχέση με την θέση αυτή και ίσως δημιουργήθηκε για να ελέγχει την ασφαλή διακίνηση των μεταλλευμάτων.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Το κάστρο Νέου Σουλίου βρίσκεται σε κορυφή τραπεζοειδούς υψώματος στους πρόποδες του Μενοικίου όρους. Από βόρεια και νότια έχει επικλινείς πλαγιές, ενώ από δυτικά και ανατολικά διέρχονται απότομες βαθιές ρεματιές.
Το ύψωμα χωρίζεται σε δύο πλατώματα: το πλάτωμα της κορυφής και το αμέσως νότιο πλάτωμα (βλ. τη φωτο πιο πάνω. Παρατηρώντας τα λιγοστά ερείπια φαίνεται ότι όλος αυτός χώρος περιβαλλόταν με περιμετρικό τείχος.

Το τείχος αυτό αποτελούνταν από αργολιθοδομή με συνδετικό κονίαμα ανάμεσα του. Σήμερα, το μόνο τμήμα που σώζεται με ασβεστοκονίαμα είναι αυτό της νοτιοδυτικής γωνίας για περίπου 10-15 μέτρα σε χαμηλό ύψος, μικρότερο του ενός μέτρου (φωτ.1,2,4).

Κατά τα άλλα, σαφή ίχνη τείχους υπάρχουν μόνο στη βόρεια και στη δυτική πλευρά. Στη βόρεια πλευρά υπάρχει μια συνεχή λιθοσωριά μήκους 250 μέτρων που είναι το κατάλοιπο του κατεστραμμένου τείχους (φωτ.5).
Σε δύο σημεία (ένα στο δυτικό και ένα στο βόρειο) μετρήθηκε το πάχος του τείχους που είναι 1.10 μ. Στη νότια και στην ανατολική πλευρά τα ίχνη του τείχους χάνονται.

Σε όλον τον χώρο παρατηρούνται διάσπαρτες πέτρες, κεραμικά και τμήματα πιθαριών που αποτελούν κατάλοιπα του οικισμού. Η περίμετρος που περίκλειε το τείχος ήταν αρκετά μεγάλη και υπολογίζεται περίπου στα 800 μέτρα.

Ο χώρος φαίνεται ότι έχει υποστεί μεγάλη αλλοίωση τις μεταγενέστερες εποχές λόγω λιθολόγησης για τη δημιουργία νέων κτισμάτων από τους κατοίκους των γειτονικών χωριών αλλά και λόγω της χρήσης του χώρου περιστασιακά από βοσκούς και αγρότες. Μάλιστα στο νότιο πλάτωμα, ο χώρος φαίνεται ότι παλιότερα καλλιεργούνταν, ενώ σε αρκετά σημεία διακρίνονται και πολλές πεζούλες, δηλαδή ξερολιθικά τοιχία για την συγκράτηση χώματος και διευκόλυνσης καλλιέργειας του εδάφους.

Από την κορυφή του λόφου υπάρχει μεγάλη ορατότητα στον Σερραϊκό κάμπο. Επίσης το σημείο έχει οπτική επαφή με το χωριά Νέο Σούλι, αλλά και τα γειτονικά κάστρα Χιονοχωρίου και Αγίου Πνεύματος.

Πηγές