Αρχαίο κάστρο στη χερσόνησο «Μπίστι» που παρέμεινε σε πλήρη χρήση και μεταγενέστερα. Επισκευάστηκε επί Ιουστινιανού (6ος μ.Χ. αιώνας) και αξιοποιήθηκε από Βυζαντινούς και Ενετούς.

Όλες τις ιστορικές περιόδους, ο χώρος του Μπιστιού περιτριγυριζόταν από τείχη. Στη νότια πλευρά από τα «κυκλώπεια τείχη» και στη βορινή από τα μεσαιωνικά, με τα οποία ήταν οχυρωμένη η πόλη.

Σήμερα σώζονται ελάχιστα επειδή λιθολογήθηκε από Έλληνες και ξένους ενώ ένα μέρος του παλιού κάστρου κάλυψε η σημερινή κωμόπολη της Ερμιόνης.

Ιστορία

Η Ερμιόνη κατοικήθηκε από τους προϊστορικούς χρόνους. Περιλαμβάνεται στον ομηρικό κατάλογο των νηών. Κατά την αρχαιότητα ήταν πολύ γνωστή για τα ναυπηγεία της και κυρίως για τα εργαστήρια παρασκευής πορφύρας.

Τα παλαιότερα ερείπια χριστιανικού ναού χρονολογούνται τον 5ο αιώνα μ.Χ. Χτίστηκε στη θέση αρχαϊκού ναού του Ποσειδώνα από τον οποίο σώζεται μόνο η «ευθυντηρία» του δαπέδου. Η Ερμιόνη ανήκε εκείνη την περίοδο στη μητρόπολη Κορίνθου. Η οχύρωση ενισχύθηκε από τους Βυζαντινούς πιθανότατα επί Ιουστινιανού. Οι Βυζαντινοί χρησιμοποίησαν το αρχαίο περιμετρικό τείχος στο Μπίστι και έκτισαν στο δυτικό τμήμα ισχυρό νέο τείχος, κυρίως με αρχαία μπλόκια και ενεπίγραφες στήλες αγαλμάτων και αφιερωμάτων.

Στη διάρκεια των τελευταίων αιώνων του Βυζαντίου η περιοχή παρακμάζει. Η περίοδος της Φραγκοκρατίας ξεκινάει στην περιοχή το 1210 όταν ο Γοδεφρείδος Βιλλεαρδουίνος κατέλαβε την Ακροκόρινθο και στην συνέχεια την Αργολίδα. Η περιοχή παραχωρήθηκε αρχικά στον δούκα των Αθηνών Όθωνα ντε λα Ρος. Τον 14ο αιώνα πέρασε στην οικογένεια Ντε Μπριέν και στην συνέχεια στην κληρονόμο τους Μαρία Ντ’ Εγκιέν που το1388 την πούλησε στη Βενετία.

Προς τα τέλη της Βυζαντινής περιόδου η Ερμιόνη άρχισε να αναφέρεται και με το όνομα «Καστρί», προφανώς λόγω του κάστρου. Το όνομα αυτό διατηρήθηκε μέχρι τα πρώτα χρόνια της απελευθέρωσης.

Οι Ενετοί εξουσίαζαν την περιοχή της Ερμιονίδας από το κάστρο της Θερμησίας (το κάστρο της Ερμιόνης είχε την αξία του λόγω του λιμανιού, αλλά δεν ήταν ιδιαίτερα ισχυρό). Το 1460 έχασαν το Άργος που το κατέλαβε οι Οθωμανοί του Μαχμούτ Πασά, αλλά με τη συνθήκη του 1481 διατήρησαν το Ναύπλιο και την νοτιότερη Αργολίδα μέχρι τον τρίτο Ενετοτουρκικό πόλεμο. Στον πόλεμο αυτό η Βενετία ηττήθηκε και η περιοχή πέρασε στον Οθωμανικό έλεγχο περί το 1537.

Η πρώτη Οθωμανική περίοδος ήταν περίοδος παρακμής για την περιοχή της Ερμιόνης. Το 1669 οι Βενετοί με την νίκη τους στον έκτο Ενετοτουρκικό πόλεμο αποκτούν τον έλεγχο ολόκληρης της Πελοποννήσου τον οποίο διατηρούν για διάστημα περίπου σαράντα ετών, μέχρι την ήττα τους στον επόμενο Ενετοτουρκικό πόλεμο. Οι Ενετοί απεχώρησαν το 1715 αφού πρώτα ανατίναξαν και κατέστρεψαν μεγάλο μέρος του κάστρου, όπως είχαν κάνει και με το Θερμήσι.

Κατά την τουρκοκρατία το κάστρο εγκαταλείπεται. Το 1729 ο αβάς-αρχαιοκάπηλος Michael Fourmont ( που εκείνη την περίοδο είχε λεηλατήσει με καταστροφικό τρόπο πολλούς αρχαιολογικούς χώρους στην Πελοπόννησο) κατεδαφίζει το δυτικό τείχος, ύψους 9μ. με σκοπό να εντοπίσει αρχαίες επιγραφές που τις αντιγράφει και πολλές τις καταστρέφει. Τα υλικά του κάστρου, κυρίως τα ασβεστολιθικά μπλόκια μεταφέρθηκαν κατά τα χρόνια ανάπτυξης της Ύδρας στην Ύδρα. Με μπλόκια του κάστρου Ερμιόνης είναι κτισμένο το παλιό λιμάνι της..

Τέλη του 18ου αιώνα κτίζει ο Γιώργης Μήτσας στην ανατολική του πλευρά έναν ανεμόμυλο, «τον ανεμόμυλο των Μητσαίων». Το 1908 διενεργεί ανασκαφές σε πολλά σημεία ο αρχαιολόγος Αλεξ Φιλαδελφέας. Αρχές του 20ου αιώνα το Μπίστι δενδροφυτεύεται και παίρνει τη σημερινή μορφή του.

Στην άκρη της χερσονήσου δεσπόζει ο παλιός φάρος που και σήμερα οδηγεί τα πλοία προς το λιμάνι της Ερμιόνης, κτισμένος στη βάση μεγάλου αρχαίου κυκλικού πύργου διαμέτρου 7μ.

Πηγές