Στο χωριό Άρμα Βοιωτίας (πρώην Δρίτσα), στην κορυφή ενός λόφου στα ΒΔ του χωριού, εντοπίζονται ερείπα αρχαίου κάστρου. Στην κορυφή του λόφου σώζονται τα ερείπια ενός νεώτερου πύργου, πιθανώς της περιόδου της Φραγκοκρατίας.

Ιστορία

Η τεχνοτροπία κατασκευής του πύργου δείχνει ότι δεν είναι αρχαίος. Πιθανότατα, κατασκευάστηκε επί Φραγκοκρατίας, τον 13ο αιώνα ή και λίγο αργότερα.

Τα υπόλοιπα ερείπια που υπάρχουν στον λόφο είναι αρχαία. Ανήκουν στην ακρόπολη της αρχαίας πόλης Ελεών (με –ε– και όχι με –αι– διότι ετυμολογείται από το έλος).

Από την αρχαιολογική έρευνα προκύπτει ότι η κύρια φάση κατοίκησης και χρήσης του χώρου, χρονολογείται στη Μυκηναϊκή περίοδο (16ος -13ος π.Χ.), καθώς αποκαλύφθηκαν σημαντικά κατάλοιπα από τις φάσεις της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, που ονομάζουμε Υστεροελλαδική ΙΙΙ Β και ΙΙΙ Γ (τέλη 13ου αι. π.Χ.).
Επιπλέον φαίνεται ότι υπήρξε και μεταγενέστερη φάση κατοίκησης και οχύρωσης του χώρου κατά την κλασική περίοδο (6ος-5ος αι. π.Χ).

Στη θέση του σημερινού χωριού Άρμα υπήρχε χωριό που για πρώτη φορά καταγράφηκε σε οθωμανικό κατάστιχο του 1466 με την ονομασία Ανδρίτσα. Προφανώς η ονομασία αυτή διατηρήθηκε ελαφρώς μετασχηματισμένη σε Δρίτσα ή Ντρίτσα.

Αρχικά η ακρόπολη στον λόφο ταυτίστηκε λανθασμένα με την αρχαία πόλη Άρμα και γι’ αυτό τον λόγο όταν έγινε η μετονομασία του χωριού το 1955 μετονομάστηκε από Δρίτσα σε Άρμα. Η αρχαία ακρόπολη του Άρματος όμως βρίσκεται λίγο πιο δυτικά. Έτσι έχουμε το εξής οξύμωρο: το σημερινό Άρμα να βρίσκεται δίπλα στον αρχαία Ελεώνα και το γειτονικό χωριό Ελεώνας (παλιά ονομασία Σπαήδες ή Σπαχήδες) να βρίσκεται πιο κοντά στο αρχαίο Άρμα.

Σημειωτέον ότι τόσο το Άρμα όσο και ο αρχαίος Ελεών αναφέρονται στην Ιλιάδα, στον Νεών κατάλογο (δηλ. στη λίστα με τα πλοία ανά πόλη που έλαβαν μέρος στην εκστρατεία εναντίον της Τροίας).

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Η βάση του πύργου έχει διαστάσεις 9,30x9,31μ. Το πάχος των τοίχων είναι 1,95μ. Είναι ως επί το πλείστον χτισμένος με το υλικό του αρχαίου κάστρου.

Το μέγιστο σωζόμενο ύψος είναι 3,48μ. Διακρίνεται τμήμα της καμάρας που στέγαζε τον ισόγειο χώρο.

Πηγές