Ξηρολιθική οχύρωση μεσαιωνικού οικισμού με αρχαιοελληνική προέλευση στην κορυφή του όρους Τζαλίκα πάνω από το Σοφικό Κορινθίας.

Ιστορία

Κατά την αρχαιότητα, στη θέση του συγκεκριμένου κάστρο υπήρχε η αρχαία πολίχνη Σολυγεία. Το όρος Τζαλίκα ονομαζόταν τότε Σολύγειος λόφος. Η πόλη ιδρύθηκε περί το 1400 π.Χ. σύμφωνα με ανασκαφικά ευρήματα.

Η Σολυγεία αναφέρεται από το Θουκυδίδη καθώς κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο, το 425 π.Χ. οι Αθηναίοι υπό τον στρατηγό Νικία αποβιβάστηκαν στην ακτή της Σολυγείας και αποπειράθηκαν, ανεπιτυχώς, να καταλάβουν την πόλη με απώτερο στόχο να τη χρησιμοποίησαν σαν ορμητήριο εναντίον της Κορίνθου.

Το 145 π.Χ. η Σολυγεία καταστράφηκε από τους Ρωμαίους και από τότε έπαψε να υπάρχει.

Περί το 1385 στην περιοχή εγκαταστάθηκαν Αρβανίτες που χρησιμοποιούσαν για χειμαδιό το μέρος όπου βρίσκεται το σημερινό Σοφικό. Έτσι σιγά σιγά δημιουργήθηκε ο οικισμός που εξαρχής ονομάστηκε Σοφικό και αργότερα εξελίχθηκε σε σημαντική κωμόπολη και σε ένα από τα κέντρα του αγώνα του ‘21.

Παράλληλα από τον 14ο ή τον 15ο αιώνα αναπτύχθηκε ένας μεσαιωνικός οικισμός στην Τζαλίκα, εκεί που ήταν η αρχαία Σολυγεία. Αυτό μαρτυρούν τα θεμέλια κτισμάτων και εκκλησιών. Για την οχύρωση χρησιμοποιήθηκαν υλικά από τα αρχαία τείχη, αλλά σε όχι ιδιαίτερα επιμελημένη κατασκευή.

Το Σοφικό παρά την προνομιακή του θέση δεν υπήρξε ποτέ σπουδαίο κάστρο. Παρέμεινε ένας μικρός, αφανής οχυρωμένος οικισμός. Δεν συγκαταλέγεται σε έγγραφα των Φράγκων και πρέπει να εγκαταλείφθηκε σχετικά νωρίς, στην αρχή της Τουρκοκρατίας.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Το τείχος είναι ξερολιθιά, δηλαδή πέτρες χωρίς συνδετικό κονίαμα. Το περίγραμμα του οχυρωματικού περιβόλου είναι ορθογώνιο με μήκος 80 περίπου μέτρα και πλάτος 40, στο οποίο προστίθεται ο καμπυλόγραμμος περίβολος ενός οικισμού.
Το τείχος έχει ύψος περίπου 2 μέτρων και πλάτος 1,40. Δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για το αρχικό του ύψος, καθώς αρκετοί λίθοι βρίσκονται διάσπαρτοι εκατέρωθεν του τείχους. Το τείχος από τη δυτική πλευρά του είναι ολοσχερώς κατεστραμμένο, με ίχνη της λιθοδομής διάσπαρτα στο έδαφος.

Στο κέντρο περίπου του ορθογωνίου περιβόλου βρίσκονται τα θεμέλια ενός τετράγωνου πύργου με εξωτερικές διαστάσεις 6,10m✖6,10m. Πιθανώς ήταν φυλάκιο ή βίγλα έχοντας πολύ καλή θέα προς όλη τη βόρεια και κεντρική περιοχή του Σαρωνικού, τμήμα του Κορινθιακού κόλπου ως το Ηραίον Περαχώρας και την αρχαία χερσαία διαδρομή από την Αττική μέχρι την Κόρινθο.

Πηγές