Ερείπια μεταβυζαντινού μοναστηριακού πύργου στις δυτικές πλαγιές του Ταϋγέτου, σε απόσταση 70 μέτρων από το μοναστήρι της Δήμιοβας και ενός χιλιομέτρου ανατολικά από το Ελαιοχώρι (παλ. Γιάννιτσα) Μεσσηνίας.

Ιστορία

Σύμφωνα με την παράδοση, η Μονή Δήμιοβας χτίστηκε τον 8ο αιώνα, όταν αυτοκράτορας του Βυζαντίου ήταν ο εικονομάχος Λέων ο Ίσαυρος. Όμως, δεν υπάρχουν ιστορικές αποδείξεις για την ίδρυση της μονής από τόσο παλιά.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Δημήτριο Δουκάκη (1905), η μονή είναι χτισμένη στη θέση του μεσαιωνικού χωριού Αρμίτσα. Την περιοχή, κάποια εποχή, διαφέντευε ο «Ρήγας» ο οποίος ήταν ο άρχοντας του τιμαρίου που περιλάμβανε τα χωριά Δίκαλο, Μάρμαρα, Σολά, Αγιάννης, Αγκούρβα και Αρμίτσα. Κανένα από αυτά τα χωριά δεν σώζεται.

Όμως αυτές οι πληροφορίες ανήκουν στη σφαίρα της λαογραφικής παράδοσης χωρίς να είναι εξακριβωμένες και χωρίς να μας διαφωτίζουν για την περίοδο που έζησε ο εν λόγω Ρήγας.
Εκείνο που γνωρίζουμε είναι ότι οι πρώτες έγκυρες μαρτυρίες για την ύπαρξη της μονής υπάρχουν μόλις τον 17ο αιώνα από πατριαρχικά σιγγίλια, όπου χαρακτηρίζεται ως «σταυροπηγιακή» (δηλ. ότι υπάγεται απευθείας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο).

Η μονή είναι φημισμένη για τη θαυματουργή εικόνα της Θεοτόκου. Το καθολικό αγιογραφήθηκε το 1663. Το μοναστήρι καταστράφηκε από τους Τούρκους στα Ορλωφικά, το 1770. Ξαναλειτούργησε μετά την απελευθέρωση, το 1837, οπότε επέστρεψε εκεί και η εικόνα.

H μονή διέθετε δύο πύργους για την άμυνά της. Όπως το διατυπώνει ο Δουκάκης: «Η μονή έξωθεν περιβάλλεται προς φύλαξιν από των ληστών δια δύο υψηλών και οχυρών πύργων.»
Ο ένας ευρισκόμενος αριστερά από τον ναό της μονής χτίστηκε το 1723 και κατεδαφίστηκε το 1860. Ο άλλος που διασώζεται λίγο έξω από τη μονή χτίστηκε το 1717 και είναι ο πύργος της παρούσας σελίδας, ο «πύργος του Ρήγα».

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Ο πύργος του Ρήγα και η Μονή της Δήμιοβας υπέστησαν μεγάλες καταστροφές στον σεισμό της Καλαμάτας το 1986. Η ζημιές στη μονή αποκαταστάθηκαν, στον πύργο όχι.

Μεγάλο μέρος του πύργου έχει καταρρεύσει, αλλά τα ερείπια του είναι ακόμα ορατά σε κάποιο ύψος. Είναι σχεδόν τετράγωνος με διαστάσεις πλευράς περί τα 7 μέτρα. Πρέπει να ήταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση πριν από το 1986.

Κολλητά με τον πύργο σώζονται κατάλοιπα από άλλα κτίσματα, που ίσως είναι νεώτερα. Η όλη διάταξη και η τοιχοποιία με τις τυφεκιοθυρίδες και τα ανοίγματα σε χαμηλό ύψος δείχνουν μεταβυζαντινή χρήση, κάτι που ταιριάζει με τη χρονολόγηση της κατασκευής το 1717.

Πηγές