Μεσαιωνικό κτιριακό συγκρότημα με πύργο σε δασώδη και δύσβατη περιοχή με το τοπωνύμιο «Παλαιοπαναγίτσα» δυτικά από τη Σελλασία Λακωνίας, βόρεια από τη Σπάρτη.

Η τοποθεσία επιτηρεί ένα φαράγγι που οδηγεί στην κοιλάδα του Ευρώτα προς τα δυτικά.

Στο συγκρότημα κυριαρχεί ένας πύργος, αλλά υπάρχουν ερείπια και άλλων κτισμάτων και υπολείμματα οχυρωματικού περιβόλου.

Ιστορία

Τίποτα δεν είναι γνωστό για αυτήν την φρουριακή κατασκευή.

Υπάρχει περίπτωση να πρόκειται για το (οχυρωμένο) βυζαντινό μοναστήρι της Παλαιοπαναγιάς (που ήταν εκεί γύρω), αλλά η υπόθεση αυτή δεν υποστηρίζεται ούτε από τη γενική εικόνα του μνημείου ούτε από το γεγονός ότι δεν κυριαρχεί κάποια εκκλησία στον χώρο. Εξάλλου σε αυτήν την περίπτωση θα υπήρχε μια πιο ζωντανή τοπική παράδοση σχετικά με το μέρος.

Μια πιθανότητα είναι να πρόκειται για κάστρο της υστεροβυζαντινής περιόδου κτισμένο τον 13ο ή 14ο αιώνα από τους Βυζαντινούς του Δεσποτάτου του Μυστρά που εκείνη την περίοδο, μετά την ανάκτηση της περιοχής από τους Φράγκους, είχαν κτίσει αρκετά καινούργια οχυρά στη νότια Πελοπόννησο. Η υπόθεση αυτή ενισχύεται από την τεχνοτροπία κατασκευής της τοιχοποιίας αλλά παραμένει απλά μια υπόθεση για την οποία χρειάζονται περισσότερες αποδείξεις.

Τέλος, μια άλλη πολύ ενδιαφέρουσα υπόθεση είναι να πρόκειται για το κάστρο Teologo που καταγράφεται στις λίστες με τα κάστρα που κατείχαν οι Ενετοί το 1467 και το 1471. Άλλωστε το σύγχρονο χωριό Θεολόγος είναι μόλις 5 χιλιόμετρα ανατολικά (η Σελλασία είναι λίγο πιο κοντά).
Τελικά αυτή η ταύτιση φαίνεται ότι είναι η πιο πιθανή παρόλο που δεν υπάρχουν περισσότερες αποδείξεις (πέρα από την εγγύτητα) καθώς το κάστρο δεν έχει ερευνηθεί ποτέ συστηματικά και δεν έχει σημειωθεί από παλαιότερους ερευνητές.

Πηγές