Παλιό ασκηταριό με οχυρωματικά στοιχεία σε σπηλιά στο Μαριόρεμα, νότια από το Γεράκι Λακωνίας. Το πλησιέστερο χωριό είναι οι Γούβες που είναι 3,5 χιλιόμετρα ανατολικά.

H σπηλιά, που βρίσκεται στα απόκρημνα βράχια της δυτικής όχθης, είναι γνωστή σαν ασκηταριό του Αϊ-Στράτηγου.

Ο χώρος στο εσωτερικό της σπηλιάς είναι πολύ μικρός. Φαίνεται πως παρέμεινε πάντα ασκηταριό χωρίς να εξελιχθεί σε μοναστήρι. Πάντως η γειτνίαση με εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής στην απέναντι όχθη, όπου διακρίνονται και ερείπια διαφόρων κτισμάτων, δημιουργεί υπόνοιες ότι ίσως να ήταν τελικά μέρος ενός μοναστικού συμπλέγματος στο απώτατο παρελθόν.

Σύμφωνα με το καθηγητή Δρανδάκη (1994), οι τοιχογραφίες στο ναΰδριο της σπηλιάς χρονολογούνται στην πλειοψηφία τους στην έκτη δεκαετία του 14ου αιώνα (δηλαδή 1350-1360). Οπότε η σπηλιά είχε διαμορφωθεί σε σπηλαιώδη ναό και ασκηταριό τουλάχιστον από τον 14ο αιώνα.
Υπάρχει και μία εικόνα του Ιωάννη του Προδρόμου, η οποία κατά τον Δρανδάκη αντιγράφει αντίστοιχη εικόνα του 16ου αιώνα από τη Μονή Σταυρονικήτα του Αγίου Όρους.

Ιστορία

Η σπηλιά είναι διαμορφωμένη εσωτερικά, μέσα σε ένα στενόχωρο χάσμα βράχων, σε δύο ορόφους. Ο δεύτερος έχει ξύλινο πάτωμα. Το μέγιστο μήκος είναι στο ισόγειο: 6,07 μ. Το μεγαλύτερο πλάτος είναι στον όροφο: 2,50 μ.
Κάθε όροφος έχει δική του είσοδο, στην οποία καταλήγει στενός χαμηλός διάδρομος σαν γαλαρία, λαξευμένος στον βράχο, ανηφορικός. Από τους διαδρόμους ο ένας διαμορφώνεται ψηλότερα του άλλου περίπου κατά 3,50 μ.

Ο κάτω διάδρομος είναι σε μερικά σημεία στεγασμένος από προεξέχοντες βράχους και έχει πλάτος 1,10 μ. και μπροστά στη θύρα του ισογείου 0,92 μ. Το μήκος του είναι περίπου 23μ. Ανατολικά, προς τον γκρεμό, τον προστατεύει στηθαίο.
Τα τελευταία χρόνια, η αρχή του διαδρόμου έχει καταστραφεί από κατολίσθηση και η είσοδος δεν είναι δυνατή (εκτός βέβαια αν χρησιμοποιηθούν μεγάλες σκάλες, σχοινιά κ.λπ.)

Το άνοιγμα της σπηλιάς (ύψους 8,10μ) είναι φραγμένο με τείχος πάχους στο κάτω μέρος 0,70μ. και στον όροφο 0,56μ. Η τοιχοποιία αποτελείται από μικρούς ακατέργαστους λίθους. Στη βορειοανατολική γωνία έχουν χρησιμοποιηθεί στην τοιχοδομία και βήσσαλα.

Η θύρα του ισογείου, τοξωτή, χαμηλή και στενή, πλάτους 0,62 και ύψους 1,37μ., έχει πώρινο περίθυρο με εγχάρακτο σταυρό. Από πάνω της υπάρχει φωτιστική θυρίδα, εσωτερικά τοξωτή και προς το εξωτερικό ορθογώνια.

Το παρεκκλήσι βρίσκεται στον όροφο. Η εγγεγραμμένη στον τοίχο ρηχή αψίδα του διαγράφεται εξωτερικά κατά τη βορειοανατολική γωνία και στηρίζεται σε δύο προέχουσες πέτρες. Πάνω από την Αγία Τράπεζα υπάρχει μια ακόμη φωτιστική θυρίδα 0,30✖0,18μ. Πιο ψηλά ανοίγονται άλλες δύο θυρίδες.
Όλα αυτά τα ανοίγματα δεν κάλυπταν μόνο τις ανάγκες σε αερισμό και φωτισμό, αλλά είχαν και αμυντικό ρόλο, καθώς χρησίμευαν και σαν πολεμίστρες/τυφεκιοθυρίδες.

Πηγές