Σκεπαστό, Δήμος Βόλβης, Νομός Θεσσαλονίκης,Κεντρική Μακεδονία
Πύργος Σκεπαστού
| Τοποθεσία: |
| Στην άκρη βραχώδους προεξοχής, ένα χιλιόμετρο ΒΑ από το χωριό Σκεπαστό του νομού Θεσσαλονίκης. |
| Περιφέρεια > Νομός: |  |
| Κεντρική Μακεδονία Ν.Θεσσαλονίκης | |
| Δήμος > Πόλη ή Χωριό: | |
| Δ.Βόλβης • Σκεπαστό | |
| Υψόμετρο: | |
|
Υψόμετρο ≈ 540 m (Σχετικό ϋψος ≈40 m) |
| Χρόνος Κατασκευής | Προέλευση | |
| Άγνωστο | ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ  |
|
| Τύπος Κάστρου | Κατάσταση | |
| Κατεστραμμένος Πύργος |
Ερειπιο
|
Ερείπια τετράγωνου πύργου σε μια βραχώδη προεξοχή σε πλαγιά του Κερδυλλίου όρους, βορειοανατολικά από το χωριό Σκεπαστό.
Τοποθεσία & Στρατηγική Σημασία
Η θέση του πύργου επόπτευε την βόρεια είσοδο στο οροπέδιο των βρωμολιμνών μέσω της στενωπού του Σκεπαστού. Η στενωπός Σκεπαστού ήταν ένα στενό πέρασμα στον αυχένα που σχηματίζεται μεταξύ του Κερδυλλίου όρους και του Βερτίσκου και αποτελούσε τμήμα δρόμου που ξεκινούσε από τον κάμπο των Σερρών και κατέληγε στο οροπέδιο των βρωμολιμνών.
Το οροπέδιο των βρωμολιμνών είναι ένα οροπέδιο μεταξύ των σημερινών χωριών Σκεπαστού-Λίμνης-Στεφανινών-Αρέθουσας-Λευκούδας-Φιλαδελφίου-Μαυρούδας. Ονομάστηκε έτσι εξαιτίας δύο αβαθών λιμνών που υπήρχαν έως το 1958, οπότε και αποξηράνθηκαν. Ήταν η λίμνη της Λάντζας (το σημερινό χωριό με ονομασία Λίμνη) και της Μαυρούδας (πρώην ονομασία Μαύροβο).
Ο πύργος είχε οπτική επαφή με το κάστρο της Μαυρούδας από το οποίο απέχει 7 χιλιόμετρα.
Ιστορία
Σχετικά με τον πύργο Σκεπαστού δεν έχει βρεθεί κάτι από τις ιστορικές πηγές. Επίσης δεν γνωρίζουμε εάν υπήρχε χωριό εκεί γύρω κατά τη Βυζαντινή Περίοδο. Γνωρίζουμε ότι υπήρχε χωριό την εποχή της Τουρκοκρατίας με την ονομασία Σούλοβο.
Εδαφικά, η περιοχή φαίνεται πως ανήκε στην Αρχοντεία Στεφανιανών κατά τη Μεσοβυζαντινή Περίοδο που μετεξελίχθηκε σε Κατεπανίκιον Στεφανιανών τα υστεροβυζαντινά χρόνια με κέντρο της περιοχής τα γειτονικά Στεφανιανά (Στεφανινά) και το κάστρο τους.
Ο πύργος πιθανότατα κατασκευάστηκε την ίδια πάνω-κάτω εποχή με το Παλαιόκαστρο Μαυρούδας το οποίο χρονολογείται –με κάποιες επιφυλάξεις– στη Μεσοβυζαντινή Περίοδο.
Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία
Ο πύργος είναι ορθογώνιος με διαστάσεις 6,0✖6,5 μέτρα και μέγιστο σωζόμενο ύψος 2 μέτρα. Το πάχος του τείχους κυμαίνεται μεταξύ 1,5 και 1,8 μέτρων.
Η δόμηση του αποτελείται από λίθους διαφορετικών μεγεθών με συνδετικό κονίαμα ανάμεσα τους. Το μεγαλύτερο μέρος του πύργου έχει καταρρεύσει και σκεπαστεί από την πυκνή βλάστηση. Αυτό που σώζεται είναι ένα τμήμα του κλειστού ισογείου ορόφου που αποτελούσε υδατοδεξαμενή. Αυτό το καταλαβαίνουμε από τα υπολείμματα υδραυλικού κονιάματος στα εσωτερικά τοιχώματα.
Η είσοδος στον πύργο γινόταν από κάποια υπερυψωμένη θέση. Γύρω από τον πύργο, σε μια ακτίνα 10 μέτρων, υπάρχουν θεμέλια κτισμάτων. Φαίνεται να είναι ερείπια πρόσθετων οχυρώσεων περιμετρικά του πύργου.
| Πρώτη δημοσίευση στον Καστρολόγο: | Νοέμβριος 2022 |
Πηγές
- Έρευνα, κείμενο και φωτογραφίες από τον Σάκη Αμφιτρείδη και το blog του ΑΜΦΙΤΡΕΙΔΗΣ (Οκτώβριος 2022)
- Ευάγγελος Παπαθανασίου- Μαρίζα Τσιάπαλη, ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΣΤΑ ΘΕΣΣΑΛΙΚΑ ΤΕΜΠΗ - 2019, κεφάλαιο: Η Κλεισώρεια Ρεντίνης-Στεφανηνών: Ορισμός-Χαρακτηριστικά- Αμυντική οργάνωση μέσα στο χρόνο σελ. 36-37
- Αθηνά Τοκμακίδου-Περικλής Φωτιάδης, Τεκμήρια Ιστορίας στον Δήμο Βόλβης-2019 (Αφιέρωμα στα 40 χρόνια προσφοράς του Νικόλαου Μουτσόπουλου στην γη της Μυγδονίας), κεφάλαιο: Μικρή Συμβολή στην ιστορική τοπογραφία της περιοχής του Καπετανικίου των Στεφανιανών, σελ. 160
Τα δικά σας σχόλια:
Δεν υπάρχουν σχόλια
Στείλτε σχόλιο, παρατήρηση, πληροφορία:
Η απευθείας υποβολή σχολίων μέσα από την ιστοσελίδα έχει απενεργοποιηθεί. Αν θέλετε να στείλετε κάποιο σχόλιο, χρησιμοποιήστε τη φόρμα επικοινωνίας.
Αν το επιθυμείτε, το μήνυμα που θα στείλετε με αυτόν τον τρόπο θα δημοσιευθεί στα σχόλια αυτής της σελίδας.
|
|
| Πρόσβαση |
|---|
| Διαδρομή προς το μνημείο |
| Από στάνη 500μ βόρεια από το Σκεπαστό παίρνουμε χωματόδρομο προς τον βράχο που φαίνεται από τον δρόμο. Μετά 100μ συνεχίζουμε πεζή για 30’ σε πυκνή βλάστηση. |
| Είσοδος: |
| Ελεύθερη πρόσβαση αλλά δύσκολη λόγω της πυκνής βλάστησης. |
