Λιγοστά ερείπια ενός τυπικού φράγκικου κάστρου του 13ου αιώνα νότια από τον Άγιο Βασίλειο Κορινθίας στις δυτικές πλαγιές του όρους Δαφνιά. Στο κάστρο υπάρχουν και λείψανα Μυκηναϊκής οχύρωσης (άλλωστε οι Μυκήνες είναι από την άλλη μεριά του βουνού).

Ιστορία

Το κάστρο του Αγίου Βασιλείου χτίστηκε από τους Φράγκους λίγο μετά την κατάκτηση της Πελοποννήσου (1205) και σίγουρα πριν το 1250.

Τα κατάστιχα εσόδων του Niccolò Acciaiuoli (Νικολό Ατσαγιόλι) από το 1365 δείχνουν ότι ο Άγ. Βασίλειος έγινε το κέντρο της γύρω περιοχής μετά την ανοικοδόμηση του κάστρου. Σε αυτά τα έγγραφα συναντάμε για πρώτη φορά το όνομα «Άγιος Βασίλειος».

O Ατσαγιόλι είχε διατελέσει βάιλος του Πριγκιπάτου της Αχαΐας και το 1358 είχε λάβει σαν ανταμοιβή των υπηρεσιών του από τον Πρίγκιπα της Αχαΐας την καστελλανία της Κορίνθου, που σημαίνει τα φέουδα της περιοχής της Κορίνθου με τα κάστρα της.

Το 1377 ο Άγ. Βασίλειος αναφέρεται στον κατάλογο φρουρίων του πριγκιπάτου του Μορέως ως Castello de Sancto Basile ανάμεσα στα εννέα κάστρα της Καστελλανίας της Κορίνθου. Ο οικισμός που περιελάμβανε 85 σπίτια αναφέρεται ως ο δεύτερος μετά από αυτόν της Κορίνθου.

Στις αρχές του 15ου αιώνα το κάστρο πρέπει να πέρασε στους Παλαιολόγους του Δεσποτάτου του Μοριά. Το 1460 ή και νωρίτερα, κατακτήθηκε από τους Τούρκους που κατέστρεψαν την οχύρωσή του. Το 1463 ο Άγ. Βασίλειος πέφτει για λίγο σε ενετικά χέρια (Α’ Βενετοτουρκικός πόλεμος Πόλεμος, 1463-1479). Στους ενετικούς καταλόγους του 1467, 1469 και 1471 το φρούριο μνημονεύεται ως κατεστραμμένο.

Η οχύρωση του κάστρου δεν ξαναχτίστηκε ποτέ, αλλά ο οικισμός συνέχισε να κατοικείται. Κατά την απογραφή των Ενετών το 1700 (στη Β’ Ενετοκρατία, 1685-1715) αναφέρονται 97 κάτοικοι και 27 οικογένειες.

Δεν είναι γνωστό πότε εγκαταλείφθηκε. Το πιθανότερο, κάποια στιγμή το 19ο αιώνα.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Ο Antoine Bon που μελέτησε το φρούριο αυτό δίνει τις διαστάσεις του 225 μέτρα επί 130 μέτρα. Σε σχεδιάγραμμα που σώζεται (βλ. κάτοψη) διακρίνονται οι 6 πύργοι στη νότια και στην ανατολική πλευρά του. Οι πύργοι αυτοί διακρίνονται μέχρι σήμερα αν και κατεστραμμένοι. Οι δύο από αυτούς σε κάπως καλύτερη κατάσταση όπως φαίνεται και από τις φωτογραφίες. Μέσα στο κάστρο υπάρχουν ερείπια πέτρινων σπιτιών σε διάφορα επίπεδα με αμφιθεατρική κλίση του επιπέδου του κάστρου προς βορρά. Επίσης προς νότον και λιγότερο προς ανατολάς διακρίνεται το τείχος του φρουρίου.

Στα δυτικά του κάστρου δεν υπάρχει οχύρωση διότι εκεί τα πρανή του όρους Δαφνιά είναι πολύ απότομα και απρόσιτα, και καταλήγουν στο φαράγγι της Χούνης. Στα απότομα αυτά βράχια υπάρχει και ένα σπήλαιο που δεν έχει ακόμα εξερευνηθεί.

Πηγές