Ενετική έπαυλις – πύργος σε ένα πλάτωμα με ελιές και πουρνάρια μεταξύ των χωριών Κάτω Μαλάκι, Άνω Μαλάκι και Καλονύκτης, 15 χιλιόμετρα νότια από το Ρέθυμνο.

Ιστορία

Πρόκειται για φεουδαρχική αγροτική έπαυλη που κατασκευάστηκε τον 17ο αιώνα, δηλαδή λίγο πριν την επικράτηση των Οθωμανών στην Κρήτη.

Εικάζεται ότι η κατασκευή του κτιρίου ξεκίνησε από τον αρχικό (άγνωστο) Ενετό ιδιοκτήτη και αποπερατώθηκε από τους Τούρκους.

Το 1900 ο πύργος αγοράστηκε από τον Μανώλη Παπαδονικολάκη, με καταγωγή από την Ασή Γωνιά, ο οποίος ήταν μετανάστης στην Αμερική και επέστρεψε και έζησε εκεί για πολλά χρόνια.

Ο Παπαδονικολάκης είχε το παρατσούκλι «Σύγγελος», εξ ου και το όνομα του πύργου. Πριν το 1900 ήταν γνωστός ως «πύργος του Πατροσήφη». Η υπουργική απόφαση με την οποία ο πύργος χαρακτηρίζεται ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΦΕΚ 711/Β/19-8-1997) τον αναφέρει ως «Πύργος του Συγγέλω». Ίσως αυτό να είναι το σωστό.
Σύμφωνα με το ίδιο ΦΕΚ, ο πύργος είναι ιδιοκτησίας Ι. Παπαδονικολάκη και Α. Ηλιάκη

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Ο πύργος είναι σημαντικό δείγμα ενετικής αρχιτεκτονικής της όψιμης Ενετοκρατίας και αντιπροσωπευτική περίπτωση ενετικής φεουδαρχικής έπαυλης.

Αποτελείται από τριώροφο πύργο ορθογωνίου κατόψεως εφαπτόμενο με διώροφο κτίσμα, στο ισόγειο του οποίου σώζεται ελαιοτριβείο παλαιού τύπου. Στον περιβάλλοντα χώρο του βρίσκεται λαξευτό πατητήρι της ίδιας περιόδου.

Πηγές