Παλιό κτίσμα στο κέντρο του χωριού Ψίνθος της Ρόδου δίπλα στον Ι.Ν. Γεννήσεως της Θεοτόκου.

Το Υπουργείο Πολιτισμού (ιστοσελίδα ΟΔΥΣΣΕΥΣ) το χαρακτηρίζει «Κάστρο» και αυτός είναι ο λόγος που συμπεριλαμβάνεται στον Καστρολόγο.

Αντιγράφουμε από τη σχετική ιστοσελίδα:

Λείψανα κάστρου που ήταν χτισμένο στο κέντρο του οικισμού της Ψίνθου. Σώζονται ερείπια από τμήμα κτηρίου, στο ισόγειο του οποίου διακρίνονται θολωτές κατασκευές. Το κτήριο αυτό αποτελούσε μέρος μεγαλύτερου οχυρού, του οποίου οικοδομικό υλικό και ίσως και τμήμα έχουν ενσωματωθεί στον ενοριακό ναό λίγα μέτρα προς τα Β. Αν και η σημερινή κατάσταση του μνημείου και η απουσία συστηματικής έρευνας δεν επιτρέπουν συμπεράσματα, πιθανολογείται ότι ο ρόλος του κάστρου ήταν ο οικονομικός έλεγχος και η προστασία της πλούσιας αγροτικής περιοχής, από τις πιο εύφορες στο νησί.

Υπάρχουν και άλλοι μελετητές των οχυρώσεων της Ρόδου που μιλούν για κάστρο στην Ψίνθο: Ο Γερμανός περιηγητής Albert Berg (1862, σ. 97) αναφέρει ότι «στην Ψίνθο όπως σε όλα τα χωριά της Ρόδου υπάρχουν τα απομεινάρια ενός κατεστραμμένου πύργου», ενώ ο Ιταλός αρχαιολόγος Giuseppe Gerola (1914, p. 320) περιγράφει το κτίσμα στην Ψίνθο ως “Fortilizio” (=καστράκι) επισημαίνοντας την διατηρημένη θολωτή οροφή του.

Εμείς να προσθέσουμε ότι κανένα έγγραφο της Ιπποτοκρατίας δεν αναφέρει κάποιο κάστρο στον οικισμό της Αψίνθου. Δεδομένου ότι οι Ιππότες της Ρόδου ήταν αρκετά σχολαστικοί και με γραφειοκρατικό ζήλο στην καταγραφή των οχυρώσεων, θα πρέπει να υποθέσουμε ότι είτε δεν υπήρξε ποτέ στην πραγματικότητα κάστρο στην Ψίνθο είτε ότι ήταν ήδη κατεστραμμένο ή εν αχρηστία τον καιρό των Ιπποτών (14ος-16ος αι.).

Όσον αφορά το διασωζόμενο κτίσμα, αυτό καθεαυτό, είναι απροσδιορίστου ηλικίας και χρησιμότητας. Σίγουρα κτίστηκε πριν την Τουρκοκρατία και μάλλον δεν είναι τόσο παλιό για να ανήκει στη Μεσοβυζαντινή περίοδο. Ελλείψει άλλων στοιχείων, θα χαρακτηρίσουμε το κτίσμα (και κατ’ επέκτασιν το ανύπαρκτο κάστρο) ως Υστεροβυζαντινό. Με πολλές επιφυλάξεις.

Πηγές