Κάστρο χτισμένο σε φυσικό βράχο ύψους 216μ, 27 χλμ. νοτίως της πόλης της Ρόδου, στα ανατολικά του οικισμού του Αρχαγγέλου κοντά στην ακτή.

Ιστορία

Για το κάστρο του Αρχάγγελου έχουν διατυπωθεί υποθέσεις ότι στη θέση του προϋπήρχε Βυζαντινό φρούριο ή ακόμα και Μυκηναϊκή ακρόπολη (όπως υπαινίσσονται και οι πινακίδες που υπάρχουν για το κάστρο με την ένδειξη «Ακρόπολη»), αλλά δεν υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα που να επιβεβαιώνουν αυτές τις υποθέσεις.

Ξέρουμε σίγουρα ότι το κάστρο σχεδόν καταστράφηκε σε μια επιδρομή των Τούρκων το 1457. Άρα υπήρχε από πριν, αλλά όχι από πολύ πιο πριν.

Φαίνεται ότι οικοδομήθηκε για την προστασία του οικισμού πριν από το 1457, επί Μεγάλου Μαγίστρου Jacques de Milly (1454-1461). Μετά την καταστροφή του 1457, έγιναν εσπευσμένα επισκευές που ολοκληρώθηκαν επί Μεγάλων Μαγίστρων Pedro Raimondo Zacosta (1461-1467) και Giovanni Battista degli Orsini (1467-1476).

Όπως προαναφέρθηκε, το 1457 έγινε επιδρομή του τουρκικού στόλου κατά του Αρχαγγέλου και το κάστρο, που αποδείχθηκε ότι δεν ήταν αρκετά ισχυρό, έπαθε μεγάλες ζημιές. Το 1475 πάντως, αναφέρεται σε διάταγμα του D’Aubusson ως ένα από τα πιο ισχυρά κάστρα της Ρόδου, στο οποίο θα μπορούσε να βρει καταφύγιο ο πληθυσμός σε περίπτωση επιδρομής. Ωστόσο, το 1479 δόθηκε διαταγή στους κατοίκους του Αρχαγγέλου να μεταφερθούν για λόγους ασφαλείας στο γειτονικό κάστρο Φαρακλού.
Το 1503 αναφέρεται και δεύτερη επιδρομή του τουρκικού στόλου εναντίον του ίδιου οικισμού και μερική καταστροφή του κάστρου.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Η οχύρωση είναι επιμήκης στον άξονα ΒΔ-ΝΑ, με έκταση 3.000 τ.μ. και περίμετρο τειχών 240 μ. με οδοντώσεις στις γωνίες. Το πάχος των τειχών δεν ξεπερνά τα 0,80 μ. (δηλαδή πρόκειται για ασυνήθιστα λεπτό τείχος).

Στο κάστρο Αρχαγγέλου ουσιαστικά δεν υπάρχουν πύργοι. Υπάρχει κάτι σαν πύργος στη ΒΔ άκρη κοντά στην πύλη που είναι ενίσχυση (μπαρμπακάς) της οχύρωσης της πύλης. Επίσης στη δυτική πλευρά υπάρχει ένας μικρός, μπαζωμένος εσωτερικά κυλινδρικός πύργος που ίσως είναι κατάλοιπο παλιότερης οχύρωσης. Στη ΒΔ πλευρά βρίσκεται η είσοδος.

Στα βόρεια της εισόδου οικοδομήθηκε o ναΐσκος του Αγίου Γεωργίου, o οποίος αναστηλώθηκε κατά την Ιταλοκρατία. Το κάστρο διακοσμούν οικόσημα του Μεγάλου Μαγίστρου Zacosta με το οικόσημο του Τάγματος στη βόρεια πλευρά, ενώ στην ανατολική, οικόσημα του degli Orsini και του Τάγματος των Ιωαννιτών.

Η βόρεια πλευρά του έχει αμυντικό μέτωπο 100 μ. περίπου, χωρίς να κάμπτεται και χωρίς ενδιάμεσους πύργους. Αντίθετα, στη νότια πλευρά το τείχος φιδοσέρνεται πότε μέσα και πότε έξω και έτσι έδινε την ευκαιρία στους αμυνόμενους να ελέγχουν όλη τη γραμμή άμυνας και να πλαγιοβάλλουν. Γενικά το κάστρο του Αρχαγγέλου δεν ήταν τόσο ισχυρό για να αντέξει επίθεση οργανωμένου στρατού, παρά μόνο για να προφυλάξει τους κατοίκους του από πειρατικές επιδρομές και μικρής κλίμακας επιθέσεις.

Πηγές