Τέσσερα χιλιόμετρα βόρεια από το χωριό Θάμνα του Νομού Ροδόπης και ένα χιλιόμετρο ανατολικά από το μεθοριακό φυλάκιο «Μαχαίρα», πάνω σε μία απόκρημνη και βραχώδη κορυφή με ονομασία «Καλές» στο Παπίκιο όρος βρίσκονται ερείπια μεσαιωνικών οχυρώσεων.
Πρόκειται για κατάλοιπα από ένα μικρό βυζαντινό φρούριο ή φυλάκιο.

Ιστορία

Δεν γνωρίσουμε απολύτως τίποτα για την ιστορία του κάστρου, το οποίο δεν έχει ταυτιστεί με κάποια οχύρωση από τις ιστορικές πηγές.

Το μικρό μέγεθος και το ασυνήθιστα υψηλό υψόμετρο της θέσης (840μ.) δείχνουν ότι πρόκειται για αμιγώς στρατιωτικό φρούριο που σκοπός του ήταν η επιτήρηση του ορεινού περάσματος με παράλληλη εποπτεία της πεδιάδας της Ροδόπης (έχει ανεμπόδιστη θέα μέχρι την Κομοτηνή και πιο πέρα).

Η τεχνοτροπία κατασκευής παραπέμπει σε βυζαντινό φρούριο το οποίο πιθανόν να είναι κτισμένο στη θέση αρχαίου φρουρίου ή αρχαίου ιερού, δεδομένου ότι τα επιφανειακά ευρήματα (όστρακα) από τον χώρο έχουν διαχρονική προέλευση: από την κλασική, ελληνιστική, ρωμαϊκή και βυζαντινή περίοδο.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Από το φρούριο σώζονται τμήματα τείχους που συμπληρώνουν τα κενά μεταξύ των βράχων. Υπάρχει οχύρωση αυτού του τύπου περιμετρικά της κορυφής (φωτο 1,2,3), αλλά και στη βάση του βράχου της κορυφής.

Από αυτά τα οχυρωματικά τείχη τα περισσότερα είναι ασβεστόχτιστα δηλαδή βυζαντινής τεχνοτροπίας, αποτελούμενα από λίθους διαφορετικών μεγεθών με συνδετικό κονίαμα ανάμεσα τους και λιγοστά κεραμικά.
Η συνολική περίμετρος του φρουρίου είναι 150-200 μέτρα.

Το πιο χαρακτηριστικό σωζόμενο τείχος είναι στην κορυφή. Πρόκειται για ένα τμήμα με μήκος 3 μέτρα, πάχος 1,30 μ. και ύψος περίπου 1,5 μ. το οποίο κυριολεκτικά κρέμεται από τον βράχο και κρατιέται εκεί λόγω του συνδετικού υλικού μεταξύ των λίθων.

Στη βάση της κορυφής του βράχου, τα τείχη (που σε κάποια σημεία είναι ξερολιθιά) ακολουθούν το κακοτράχαλο και αρκετά επικλινές ανάγλυφο του εδάφους στη νότια πλευρά. Εδώ ξεχωρίζει ένα τμήμα τείχους περί τα 5 μέτρα με πάχος 1,30 σε χαμηλό ύψος. Ακριβώς κάτω από το τείχος υπάρχουν λιθοσωροί, που προφανώς προέρχονται από μέρη του τείχους που έχουν καταρρεύσει.
Στη βόρεια πλευρά του υψώματος δεν υπάρχει τείχος, επειδή η πλευρά αυτή προστατεύεται ικανοποιητικά από τα κάθετα βράχια.

Στον χώρο υπάρχουν άφθονα διάσπαρτα κεραμικά που όπως αναφέρθηκε έχουν διαχρονική προέλευση.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι 400-500μ. πριν το κάστρο, κατά μήκος της κορυφογραμμής από το φυλάκιο Μαχαίρα προς το κάστρο, υπάρχουν κατάλοιπα ενός άλλου τείχους χωρίς συνδετικό υλικό (ξερολιθιά) και κάποια ερείπια ορθογώνιων κτισμάτων και διάσπαρτα κεραμικά.

Πηγές