Μικρό οχυρό που χτίστηκε το 1770, στα Ορλωφικά, από τους Ρώσους. Χρησίμευε, προφανώς, σαν παρατηρητήριο και σαν βάση πυροβολαρχίας.

Πρόκειται για μια απλή, αλλά ισχυρή κυκλική κατασκευή διαμέτρου 11 μέτρων. Το χαρακτηρίζουμε «νεοελληνικό» αλλά στην ουσία είναι ρωσικό οχυρό (δεν έχει θεσμοθετηθεί χωριστή κατηγορία για ρωσικά κάστρα στον Καστρολόγο, παρόλο που υπάρχουν κανα δυο ακόμα –στη Λευκάδα).

Ο Ρωσικός στόλος κατέπλευσε στη Λήμνο τον Ιούλιο του 1770, λίγο μετά τη μεγάλη νίκη του (με τη βοήθεια των Ελλήνων) εναντίον των Τούρκων στη ναυμαχία του Τσεσμέ. Η επανάσταση των αδερφών Ορλώφ είχε ήδη αποτύχει στην Πελοπόννησο τους προηγούμενους μήνες, αλλά η επιτυχία τους στον Τσεσμέ τους έδωσε για λίγο τον έλεγχο του Αιγαίου.
Προκειμένου να διατηρήσουν αυτόν τον έλεγχο, οι Ρώσοι απέκλεισαν τα Δαρδανέλια και προσπάθησαν να καταλάβουν τη Λήμνο. Για το σκοπό αυτό ρωσικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στο νησί και πολιόρκησαν τους Τούρκους στο κάστρο της Μύρινας.
Κάπου τότε χτίστηκε και η συγκεκριμένη ντάπια για να εγκατασταθούν τα κανόνια τους και για να επιτηρούν το πολιορκημένο κάστρο απέναντι.

Όμως η επανάσταση ήταν ήδη τελειωμένη υπόθεση. Οι Ορλώφ ανεχώρησαν για την Ιταλία και μεγάλο μέρος του Ρωσικού στόλου αποσύρθηκε τον Σεπτέμβριο στη Νάουσα της Πάρου. Τα Δαρδανέλια έμειναν αφύλαχτα, οπότε ο τουρκικός στόλος μπόρεσε να βγει στο Αιγαίο. Οι Τούρκοι με επικεφαλής τον Καπουδάν πασά (αρχιναύαρχο) Χασάν Χατζή Τσεζαερλή έκαναν απόβαση στη Λήμνο και έδιωξαν τους Ρώσους. 72 Ρώσοι σκοτώθηκαν τότε στη Λήμνο.
Ο τοπικός πληθυσμός παρόλο που είχε βοηθήσει τους Ρώσους δεν υπέφερε ιδιαίτερα (σε αντίθεση με τις φοβερές σφαγές στην Πελοπόννησο μετά τα Ορλωφικά) επειδή οι Τούρκοι ήθελαν να δημιουργήσουν καλές εντυπώσεις στους κατοίκους των υπολοίπων νησιών που είχαν αρχίσει να δυσφορούν με την καταπιεστική παρουσία των Ρώσων (εξάλλου ο Τσεζαερλής ήταν αυτός που είχε πει τότε το περίφημο «αν σκοτώσουμε όλους τους Έλληνες ποιος θα πληρώνει το χαράτσι;»)

Παράλληλες Ιστορίες

Αργότερα γύρω από τον λόφο του οχυρού δημιουργήθηκε μια συνοικία της Μύρινας με το όνομα «Τσας» ή «Ντάπια». Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, το τοπωνύμιο είναι ρωσικής προέλευσης και σημαίνει «παρατηρητήριο» (κάτι που δεν επιβεβαιώνεται).
Μάλλον είναι τούρκικο και προέρχεται από το τσαούς (Τουρκος βαθμοφόρος). Άλλωστε και στο Ναύπλιο υπάρχει προμαχώνας που λέγεται «Τσαούς Ντάπια».

Πηγές