Ενετική βαρδιόλα σε βραχώδες έξαρμα στον μυχό του λιμανιού του Αγίου Νικολάου, στον Αβλέμονα, στα Κύθηρα.

Οι βαρδιόλες ήταν ένα είδος βίγλας που χρησιμοποιήθηκε από τους Ενετούς στα Επτάνησα.
Κατασκευάσθηκαν από το τέλος του 16ου έως και τον 18ο αιώνα. Είχαν παρόμοιο ρόλο με τις μεσαιωνικές βίγλες που υπάρχουν σε άλλες ελληνικές ακτές (π.χ. στη Χίο), αλλά με πολύ μικρότερο μέγεθος και ύψος. Η κάτοψή τους ήταν συνήθως τετράγωνη ή πολυγωνική και είχαν πυραμοειδή ή θολωτή στέγη. Οι τοίχοι τους ήταν χοντροί και έφεραν επίχρισμα. Γενικά, η κατασκευή τους ήταν στιβαρή και ανθεκτική για να αντιμετωπιστεί η ισχύς των πυροβόλων όπλων.

Υπήρχε σχετικά πυκνό δίκτυο βιγλών στη Ζάκυνθο και στην Κεφαλλονιά. Οι περισσότερες από αυτές που έχουν διασωθεί παρουσιάζονται στον Καστρολόγο.

Στα Κύθηρα δεν έχουν βρεθεί πολλές βαρδιόλες. Οι μόνες που έχουν εντοπισθεί είναι η Βαρδιόλα Αγίου Ιωάννη Θεολόγου (που έχει μετατραπεί σε εξωκλήσι) και η συγκεκριμένη στο λιμανάκι του Αβλέμονα. Οι δύο αυτές βαρδιόλες έχουν οπτική επαφή μεταξύ τους και έχουν μεγαλύτερο μέγεθος από τις υπόλοιπες βαρδιόλες των Επτανήσων.

Η βαρδιόλα της παρούσας σελίδας ήταν φυλάκιο στο λιμάνι του Αβλέμονα, που κατά την ενετική περίοδο ήταν σημαντικό λιμάνι. Δεν είναι ξεκάθαρο ποια ήταν η σκοπιμότητα μιας βαρδιόλας στο σημείο αυτό, δεδομένου ότι από το 1725 υπήρχε το ισχυρό κάστρο του Αβλέμονα που προστάτευε την είσοδο του κόλπου, ενώ την ανάγκη επιτήρησης της θαλάσσιας περιοχής κάλυπτε πλήρως η βίγλα του Αγίου Γεωργίου ψηλά στο βουνό. Με βάση αυτόν τον συλλογισμό μπορούμε να θεωρήσουμε βέβαιο ότι η βαρδιόλα χτίστηκε πριν από το κάστρο του Αβλέμονα, δηλαδή κατά τον 17ο ή τον 16ο αιώνα.

Το κτίσμα έχει ορθογωνική κάτοψη και θολωτή στέγη, ενώ η θύρα είναι προσανατολισμένη νότια, προς την είσοδο του όρμου. Είναι σε καλή κατάσταση, πράγμα που σημαίνει ότι μάλλον έχουν γίνει εργασίες αποκατάστασης στο πρόσφατο παρελθόν.

Πηγές