Το Παλαιόκαστρο είναι το αρχαιότερο και πιο σημαντικό μνημείο του Καστελλόριζου. Είναι χτισμένο στην κορυφή του λόφου Bίγλα, στα ερείπια της αρχαίας δωρικής ακρόπολης που χτίστηκε γύρω στον 3ο αιώνα π..Χ. Βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού, σε απόσταση ενός περίπου χιλιομέτρου από την πρωτεύουσα.

Ιστορία

Το κάστρο χρησιμοποιήθηκε αδιαλείπτως από την αρχαιότητα έως τον 20 αιώνα, μέχρι και την περίοδο της Ιταλοκρατίας. Περί τον 14ο μ.Χ. αιώνα χρησιμοποιήθηκε και από τους Ιωαννίτες Ιππότες οι οποίοι όμως, σε αντίθεση με άλλα κάστρα στα Δωδεκάνησα, δεν έκαναν καμιά επέμβαση.
Αντίθετα, αρκετές τροποποιήσεις έκαναν οι Ιταλοί τα νεώτερα χρόνια και ειδικά κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου όταν έχτισαν παρατηρητήρια και πολυβολεία.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Στο Παλιόκαστρο διατηρούνται σε καλή κατάσταση λείψανα από την ελληνιστική οχύρωση. Τα τείχη έχουν κτιστεί με μεγάλους ορθογώνιους δόμους από εγχώριο ασβεστόλιθο κατά το ισοδομικό σύστημα, και ενισχύονται κατά διαστήματα από τετράγωνους πύργους, που προεξέχουν. Επίσης διατηρούνται τμήματα από τη μεσαιωνική οχύρωση, με νεότερες επιδιορθώσεις.

Μέσα στην ακρόπολη υπήρχε οικισμός με σπίτια, δεξαμενές και εκκλησίες της μεσοβυζαντινής περιόδου, από τις οποίες οι δύο καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα κτίσματα αυτής της περιόδου είναι ως επί το πλείστον χτιοσμένα με αρχαία σπόλια.
Στις μέρες μας έχουν διασωθεί τμήματα των κτισμάτων και των δεξαμενών, αλλά και τμήματα του τείχους και εντός τους οι εκκλησίες της Παναγίας του Κάστρου και του Αγίου Στεφάνου, οι οποίες συνδέονται με ένα βοτσαλωτό δάπεδο του 1858.
Εντύπωση προκαλούν κάποιες από τις δεξαμενές που είναι λαξεμένες στον βράχο.

Στην περιοχή του Παλαιόκαστρου, στη θέση Λιμενάρι, βρίσκονται τα απομεινάρια των Κυκλώπειων τειχών, ενώ στη δωρική ακρόπολη του 3ου π.Χ. αιώνα υπάρχει επιγραφή όπου αναγράφεται η λέξη «Μεγίστη».

Πηγές