Ελάχιστα ορατά ερείπια από κάστρο και οικισμό 1 χιλιόμετρο ανατολικά από το χωριό Μακρυνίτσα στο βόρειο τμήμα του νομού Σερρών, επάνω σε δασωμένο λόφο με την ονομασία «Μοναστήρι της Καλογριάς». Ο λόφος αποτελεί πρόβουνο του όρους Μπέλες.

Τοποθεσία & Στρατηγική Σημασία

Από αυτήν την οχυρή θέση υπάρχει ταυτόχρονα ορατότητα στη λίμνη Κερκίνη και στη λίμνη Δοϊράνη. Στρατηγικά μπορούσε να ελέγχει το πέρασμα του δρόμου μεταξύ του Μπέλες και των Κρουσσίων, που οδηγούσε από την περιοχή του Σιδηροκάστρου στη λίμνη Δοϊράνη και από εκεί στην πεδιάδα της Θεσσαλονίκης.

Ιστορία

Δεν γνωρίζουμε κάτι για την ιστορία του κάστρου το οποίο παραμένει αταύτιστο.

Σύμφωνα με το Αρχαιολογικό Δελτίο του 1996 (τεύχος 55-Β2) στον χώρο βρέθηκαν χάλκινα μικροαντικείμενα και όστρακα κεραμικής, ενώ «παραδόθηκαν δύο χάλκινα νομίσματα Ιουστινιανού». Σύμφωνα πάντα με το δελτίο: «Βάσει των ευρημάτων το οχυρό τοποθετείται στους υστερορωμαϊκούς- παλαιοχριστιανικούς χρόνους (πρωτοβυζαντινή περίοδος)».
Δηλαδή το κάστρο ήταν σε χρήση σίγουρα κατά τον 6ο αιώνα και πιθανότατα υπήρχε ήδη από τον 3ο ή 4ο αιώνα μ.Χ. Όπως πολλά γειτονικά κάστρα η κατοίκηση και η χρήση του κάστρου τερματίστηκε με την κάθοδο των Σλάβων και τις βαρβαρικές επιδρομές του 6ου και 7ου αιώνα.

Η ονομασία του λόφου (και του ρέματος) «Μοναστήρι της Καλογριάς» παραπέμπει σε ύπαρξη μοναστηριού. Δεν αποκλείεται ο λόφος στην αρχή να ήταν κάστρο και σε άγνωστη χρονική περίοδο, μεταγενέστερα, να μετατράπηκε σε μοναστήρι. Όλα αυτά βέβαια τελείως υποθετικά, δεδομένου ότι πυκνή βλάστηση έχει σκεπάσει τα πάντα στον λόφο και δεν επιτρέπει λεπτομερέστερη έρευνα του χώρου.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Στις δυτικές υπώρειες του φυσικού οχυρού λόφου κυλάνε τα νερά μιας ρεματιάς με την ονομασία «Ρέμα της Καλογριάς» και στις ανατολικές υπώρειες υπάρχει μια άλλη βαθιά ρεματιά με την ονομασία «Κεστελενίκ».
Όλες οι πλευρές του λόφου είναι κρημνώδεις ή επικλινείς. Στον λόφο υπάρχει πολύ πυκνή βλάστηση. Η επιμήκης κορυφή του λόφου εκτείνεται στον άξονα βορρά-νότου. Το βόρειο άκρο αποτελεί το ψηλότερο σημείο του κάστρου (505μ.) και σε αυτό σχηματίζεται μικρός αυχένας που διαχωρίζει τον λόφο από τη βουνοπλαγιά.

Ορατά ερείπια υπάρχουν μόνο στο νότιο άκρο, όπου που είναι εμφανή θεμέλια κατεστραμμένου τείχους μέσα σε όγκους λιθοσωρών (φωτ.3,4).
Εντός του περιβόλου υπάρχουν ερείπια τετράπλευρων κτισμάτων, πιθανόν οικιών.

Πηγές