Απέναντι από τη θέση που είναι σήμερα κτισμένο το χωριό του Αετού, στην κορυφή απόκρημνου λόφου, είναι κτισμένο το ομώνυμο φρούριο.

Τοποθεσία & Στρατηγική Σημασία

Η θέση του στο εσωτερικό της Ακαρνανίας εξασφάλιζε φυσική προστασία από τους επιδρομείς, και επιπλέον είναι κτισμένο στο τέλος περίπου της διαδρομής από Μύτικα - Κανδήλα - Βάρνακα - Αρχοντοχώρι- Αετό - Κατούνα και έδινε τη δυνατότητα για έλεγχο αυτού του περάσματος, που στα χρόνια του μεσαίωνα ήταν η κύρια οδός από τα δυτικά παράλια της Ακαρνανίας προς την ενδοχώρα.

Ιστορία

Πρέπει να κτίστηκε ανάμεσα στους 4ο και 6ο μ.Χ. αιώνες, μαζί με το χωριό του Αετού για να αντιμετωπιστούν οι βαρβαρικές επιδρομές. Το πρόβλημα τότε ήταν οι Ούννοι, οι Βησιγότθοι, οι Άβαροι κ.ά.

Η οχύρωση του κάστρου συμπληρώθηκε και ολοκληρώθηκε περί το 1250 από τους Δεσπότες της Ηπείρου.

Το 1294 πέρασε στη δικαιοδοσία του Φίλιππου Β’ του Τάραντος ο οποίος παντρεύτηκε την κόρη του δεσπότη της Ηπείρου Νικηφόρου Α΄ Κομνηνού Δούκα. Ο Φίλιππος Β’, από το 1297 που πέθανε ο Νικηφόρος, έγινε και «Δεσπότης της Ρωμανίας», ενώ ήταν ήδη Βασιλιάς της Αλβανίας και τιτουλάριος Λατίνος αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης. Στην επικράτειά του ανήκε και η Ακαρνανία και η Μεγάλη Βλαχία (περίπου η Θεσσαλία). Έτσι το κάστρο πέρασε υπό την κυριαρχία των Ανδεγαυών, δηλ. του οίκου των ντ’Ανζού της Νότιας Ιταλίας.

Ο Φίλιππος ανέθεσε τη διοίκηση του κάστρου (μάλλον μαζί με το αντίστοιχο φέουδο στον κόντε Ιωάννη Καβάσιλα).

Περί το 1340 το κάστρο, όπως και η ευρύτερη περιοχή, κατακτήθηκε από τους Σέρβους, οι οποίοι έμειναν για μερικά χρόνια. Τους διαδέχθηκαν διάφοροι Αλβανοί τοπάρχες.

Στα 1399, ο κόμης Κεφαλληνίας Κάρολος Τόκο ανέθεσε στον Μάνο Μηλιαρέση από τη Σικελία την κατάληψη του φρουρίου του Αετού, πράγμα που ο τελευταίος κατάφερε το 1402. Έτσι το φρούριο πέρασε στους Φράγκους του ανδεγαυικού οίκου της Κεφαλονιάς. Ο Τόκο έδωσε το 1416 το κάστρο στον τρίτο γιο του Μενούνο.

Το 1450 μαζί με τα φρούρια στο Αγγελόκαστρο και στο Βάρνακα, το κάστρο του Αετού καταλήφθηκε από τους Τούρκους, στη κατοχή των οποίων έμεινε μέχρι την επανάσταση του 1821.

Επί Τουρκοκρατίας το κάστρο δεν πρέπει να αξιοποιήθηκε ιδιαίτερα και κάποια στιγμή εγκαταλείφθηκε.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Όπως μπορούμε να διακρίνουμε σήμερα είχε δύο διαζώματα με καλύτερα διατηρημένο το εσωτερικό.

Οι τοίχοι έχουν κατασκευαστεί από ακανόνιστους πωρόλιθους της περιοχής, ενώ στα κενά ανάμεσα στις πέτρες και στους αρμούς χρησιμοποιήθηκαν θραύσματα πλίνθων.

Τέλος σώζονται αρκετά καμαροσκέπαστα δωμάτια, τα περισσότερα σήμερα κάτω από το έδαφος.
Στις καμάρες έχουν χρησιμοποιηθεί ελαφρά επεξεργασμένες πέτρες και σε αρκετά σημεία πλίνθοι.

Το κάστρο καλύπτει μια έκταση 200μ✖40μ. Μοιάζει, στην αρχική του μορφή, με φράγκικο κάστρο διαθέτοντας εξωτερικά τείχη, εξωτερικό περίβολο, εσωτερικό περίβολο και ακρόπυργο.

Το τείχος είναι σε ερειπιώδη κατάσταση, αλλά είναι ορατό σε όλο του το μήκος εκτός από την ανατολική πλευρά όπου δεν υπάρχει τίποτα επειδή ίσως εκεί δεν χρειαζόταν ποτέ τείχος.

Το τείχος ενισχυόταν κατά διαστήματα με προεξέχοντες πύργους, το καλύτερο παράδειγμα των οποίων είναι ο πύργος στη βόρεια πλευρά. Στη δυτική πλευρά, στη γωνία υπάρχει ακόμα ένας πύργος.

Στην κορυφή του κάστρου υπάρχει μια παραληλλόγραμμη εσωτερική οχύρωση που περιλάμβανε ένα πύργο που σήμερα είναι δυσδιάκριτος.

Η πύλη πρέπει να ήταν κάπου στη νοτιοδυτική άκρη του τείχους όπου υπάρχουν υπολείμματα πύργου. Δυο επιπλέον πύργοι υπήρχαν στη νότια πλευρά (βλ. Κάτοψη)

Θρύλοι και Παραδόσεις

Το κάστρο περιβλήθηκε με γραφικό θρύλο: στα χρόνια της εισβολής των Τούρκων η αρχοντοπούλα, για να γλιτώσει από την πολύμηνη πολιορκία, έβαλε μπροστά όργανα να παίζουν μόνα τους για πολλές μέρες χωρίς χέρια ανθρώπων, φόρεσε τα γοβάκια της ανάποδα και χάθηκε στα βουνά. Ξεγέλασε, έτσι, τους εχθρούς που πίστεψαν ότι υπήρχαν ακόμη υπερασπιστές στο κάστρο και παραπλανήθηκαν από τα ίχνη της στα μονοπάτια.

Πηγές